Live verslag doen achter het politielint

Het zag ernaar uit dat het een rustige maandagmiddag zou worden. Pim Dikkers (31) is bezig met het uitwerken van een artikel over een coldcasezaak. Totdat zijn chef Vincent Leemans om 12.30 uur aan zijn bureau verschijnt en vraagt of hij ‘even naar Boxtel kan gaan’ omdat daar iets aan de hand zou zijn. ,,Ik nam dat ‘even’ letterlijk en vertrok zonder laptop, eten, drinken of zelfs maar een jas naar het opgegeven adres”, zegt Pim. ,,Niet wetende dat ‘even’ in dit geval bijna 12 uur zou duren.”

Want eenmaal in Boxtel heeft Pim al snel in de gaten dat er meer aan de hand is. Ruim tweehonderd dierenactivisten zijn ongevraagd de varkensstal van boer Jeroen van Sleuwen binnengevallen. Een deel heeft zich vastgeketend in de stallen, een ander deel staat buiten. Actiegroep Meat the Victims wil op deze manier aandacht vragen voor dierenleed in de bio-industrie. ,,Toen ik bij de boerderij arriveerde, was er eigenlijk nog niemand. Alleen collega Domien van der Meijden was ter plaatse, hij was toevallig in de buurt. En enkele voorbijgangers stonden nieuwsgierig te kijken. De politie was er ook al, ze hadden een lint gespannen. Voor de stal stonden de actievoerders leuzen te scanderen.”

Pim meldt, zoals gebruikelijk is, bij de politie dat hij namens het Brabants Dagblad verslag komt doen. In allerijl wordt een soort persvak gemaakt met politielint. ,,Het liefst wil je als journalist de stal in, om te zien wat zich daar afspeelt. Maar dat mocht absoluut niet van de politie. Vanwege het eventuele gevaar. En vanwege de gezondheidsrisico’s voor de varkens. De actievoerders wilden wel graag journalisten in de stal zodat die met eigen ogen konden zien hoe het er daar aan toe ging.”

Nadat Pim de situatie heeft overzien, brengt hij zijn chef op de hoogte. Direct wordt er een WhatsApp-groep aangemaakt met collega’s van de online redactie en verantwoordelijke chefs. Pim en Domien doen live verslag van de gebeurtenissen bij de varkensstal. Ze twitteren het laatste nieuws, maken foto’s en filmpjes. De online redactie verwerkt deze berichten in een liveblog op de site. Zo worden de lezers constant op de hoogte gehouden van het laatste nieuws. Bij nieuwe ontwikkelingen worden er pushberichten verzonden. Gebruikers van de app van het Brabants Dagblad, krijgen het nieuwsbericht direct op hun smartphone te zien. ,,Gelukkig had ik wel twee telefoons meegenomen, want van eentje was de batterij al snel leeg”, zegt Pim. ,,Ik besefte dat er echt iets belangrijks gebeurde in Boxtel, dat het inmiddels ook landelijk nieuws was. Er verscheen steeds meer pers in het provisorische persvak. Van de Volkskrant tot het NOS-journaal.”

Het is moeilijk om vanuit het persvak goede informatie te krijgen. De politie wil niet veel kwijt, pas om 21.00 uur ‘s avonds is er een woordvoerder ter plaatse. ,,Meat the Victims had twee woordvoerders naar voren geschoven. Zij waren goed benaderbaar. Maar je wilt een genuanceerd verhaal brengen en iedereen aan het woord laten. De boer was hevig geschrokken en had de boerderij vrijwel direct na de bezetting verlaten. Een woordvoerder van Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) gaf namens hem een verklaring. Maar het was lastig om een idee te krijgen wat de politie precies van plan was om een einde te maken aan de bezetting. De agenten ter plaatse wilden weinig loslaten en we konden ons niet tot een woordvoerder richten. Later heeft onze hoofdredactie een officiële klacht bij de politie ingediend over hun optreden naar de pers toe tijdens de bezetting van de stal.”

Ondertussen gebeurt er steeds meer in Boxtel. Tientallen boze boeren houden een tegenprotest vlakbij de bezette boerderij. Ze blokkeren de weg en gooien de auto’s van de actievoerders om. De politie houdt de boeren op afstand om een confrontatie te voorkomen. ,,Er hing iets dreigends in de lucht. Uit de verte zagen we over het land een rij met tractoren naderen. Ze werden direct tegengehouden door de politie. Ook al was de sfeer soms grimmig, ik heb me geen moment onveilig gevoeld. Wel was ik bang dat de boeren ook mijn auto hadden omgegooid. Maar toen ik in het holst van de nacht mijn auto in het weiland terugvond, stond ie gelukkig nog keurig overeind.”

Na een hele middag live verslag doen vanuit het persvak, wil je als regionale krant toch nog iets extra’s brengen. ,,In het persvak heb je weinig bewegingsvrijheid en als bijvoorbeeld de actievoerders een verklaring geven, hebben alle media dit nieuws. Ik besloot om samen met fotograaf Bart Meesters een rondje te lopen. Bart is inmiddels een bekend gezicht namens het Brabants Dagblad en je merkt dat ze hem extra informatie gunnen. We hoorden geruchten dat de politie wilde ingrijpen en dat een aantal actievoerders de stal verlieten omdat ze last hadden van hun luchtwegen. We liepen naar de zijkant van de stallen maar ook daar was het zicht slecht.”

Op bd.nl heeft de online redactie inmiddels naast een liveblog, ook het dossier ‘actie varkensboerderij Boxtel’ aangemaakt. Niet alleen Pim en Domien houden zich met het onderwerp bezig, ook verschillende collega’s proberen vanachter hun bureau reacties te halen. Ze bellen met de Dierenbescherming, verschillende boerenorganisaties en er komen ook reacties vanaf het Binnenhof. ,,Je wilt de actie in de goede context plaatsen voor de lezer.. En natuurlijk blijf je altijd objectief. Al snel merkte ik dat iedereen een stevige mening had over dit onderwerp. Ik twitterde constant het laatste nieuws en daar kwamen weer reacties op van andere twitteraars. Laten we het erop houden dat nuance in deze reacties vaak ontbrak.”

Halverwege de avond ziet het er nog niet naar uit dat de actievoerders de stallen snel zullen verlaten. En ook de politie grijpt niet in. ,,Rond deze tijd gingen we nadenken over wat we de volgende ochtend in de krant wilden brengen. Je krijgt de hele dag zoveel informatie, dat het best lastig was om een verhaal te maken. De chef heeft toen een lijst met tien punten opgesteld die zeker in het verhaal moesten terugkomen. We besloten dat Domien terug ging naar de redactie en dat ik nog bleef om de laatste ontwikkelingen in de gaten te houden. We hielden steeds contact en hebben de productie ook samen gemaakt.”

Rond 23.00 uur komen de actievoerders uit de stal. Het is wachten totdat ze met touringcars worden opgehaald. Langzaam keert de rust terug in Boxtel. Pim besluit om naar huis te gaan. Op dat moment beseft hij dat hij deze dag heeft mogen meeschrijven aan een stukje geschiedenis.,,Het was eigenlijk wel de mooiste dag in mijn journalistieke carrière tot nu toe. Je staat vooraan waar het op dat moment gebeurt. Je moet constant scherp zijn, steeds schakelen. En de omstandigheden zijn best zwaar als je geen eten, drinken en een jas hebt meegenomen. Gelukkig kon ik van Bart Meesters een winterjas lenen, hij had ook nog wat flesjes water in de auto. En onze chef kwam om 20.00 uur friet brengen. Eenmaal thuis, kon ik bijna niet uit de auto komen, zo stijf was ik.”

De volgende ochtend is Pim gewoon weer present op de redactie. Terwijl collega Robert van Lith al om 7.00 uur bij de boerderij in Boxtel staat. ,,Eigenlijk begon het de dag erna past echt. Als regionale krant stop je niet als het nieuws ter plaatse ophoudt. Je wilt juist verder gaan. Met een groep verslaggevers zijn we bij elkaar gaan zitten om te brainstormen over wat we nog voor verhalen zouden kunnen maken. Er waren zoveel ideeën en invalshoeken dat we besloten alle verhalen te bundelen in bijlage Z, die elke zaterdag bij de krant zit.”

Naast Pim, worden er nog drie verslaggevers vrijgemaakt om aan de verhalen te werken. ,,We hadden als uitgangspunt de boerderij in Boxtel genomen. Hoe moet het nu verder met de varkensindustrie? Waarom zijn er zoveel varkensbedrijven in Brabant? We willen het complete verhaal brengen, van boerderij tot barbecue. Journalistiek kan soms vluchtig zijn, maar nu hadden we echt de tijd om een onderwerp uit te diepen. Om zo de lezers een goed journalistiek product aan te bieden. Zowel in de krant als online. Want bij een zo’n grote gebeurtenis die in jouw gebied plaatsvindt, kun je als regionale krant toch echt het verschil maken.”

De special over de varkensindustrie verschijnt niet alleen in de bijlage van het Brabants Dagblad, maar ook in het ED en BN DeStem.