Marieke Moorman ereburger van gemeente Bernheze bij haar afscheid als burgemeester

In aanwezigheid van haar partner, twee zoons en vader en moeder, alle oud-burgemeesters van Bernheze en een volle tribune, leidde Moorman eerst zelf haar laatste reguliere raadsvergadering. Die duurde zes minuten, een record. Op de agenda stond de benoeming van SP-raadslid Toon van Vugt, die tijdelijk Mandy Jansen vervangt, en één hamerstuk. ,,Nu zit het erop voor mij’’, zei ze en sloeg voor de laatste keer met de hamer voor Bernheze om de vergadering te sluiten.

Vervolgens begon de buitengewone raadsvergadering. Plaatsvervangend voorzitter Cor van Erp memoreerde de benoeming van Moorman, negen jaar geleden. Hij was zelf een van de leden van de toenmalige vertrouwenscommissie, die er snel uit was omdat Moorman grote indruk maakte. ,,We hebben er nooit spijt van gehad. We nemen met pijn in het hart afscheid, maar gelukkig blijven we buren en gaan we elkaar nog vaak tegenkomen.’’

Frans van de Ven sprak Moorman toe namens de gemeenteraad en wethouder Rien Wijdeven namens het college van B en W. Moorman maakte de verwachtingen volledig waar, zei Van de Ven. Dat zij met alle raadsleden individueel kennismaakte was nieuw en werd zeer gewaardeerd. Zij stelde zich kwetsbaar op door jaarlijks een gesprek te eisen over haar eigen functioneren met een klankbordgroep. Ze was een crimefighter maar ook een troostende burgermoeder.

,,De azc-crisis in 2015/2016 heeft u niet onberoerd gelaten’’, zei hij, ,,het was een landelijke vuurproef voor u en ons als gemeenteraad.’’ Hij stond stil ook bij de moord op Rik van de Rakt, het overlijden van raadslid John van den Akker en de coronapandemie. Momenten die de burgemeeser zwaar vielen.

Dat zij het wel en wee van haar inwoners deelde, blijkt wel uit het feit dat iedereen Marieke Moorman kent. ,,Wij kunnen alleen maar concluderen dat het goed was. En dat u verder reist, betreuren wij. Het Land van Cuijk krijgt een voortreffelijke burgemeester.’’

Rien Wijdeven zei er wel een beetje moe van te worden weer afscheid te moeten nemen van een burgemeester. ,,Ik ben nog geen burgemeester tegengekomen die afscheid wil nemen van mij’’, zei de langst zittende wethouder van Nederland. Ook hij had veel positieve woorden voor Moorman. ,,U bent voorzitter geweest van vijf colleges en de collegialiteit en sfeer waren altijd goed. U gaf ieder de ruimte zich te profileren en te ontwikkelen. U kunt met een goed gevoel terugkijken. U was een burgemeester voor alle inwoners, ook degenen die een andere mening hadden.’’

Dat de ommetjes die Moorman met inwoners maakte leidden tot meer werk voor de wethouders, namen zij maar voor lief. Het college gaf Moorman zelfs een tegoedbon voor een paar robuuste wandelschoenen waarmee ze ommetjes kan gaan maken in het Land van Cuijk.

Moorman kreeg op deze nationale dag van het gedicht ook een unieke dichtbundel. De Bernhezer Kunstkring had 26 inwoners gevraagd een gedicht voor haar te schrijven. Mathieu Bosch van de BKK overhandigde de bloemlezing, waar volgens hem de wee- en deemoed vanaf droop, en las twee gedichten voor: De val van Bernheze van Clemens Geenen (waarin het na het vertrek van Moorman slecht afliep met de gemeente) en het ontroerende titelgedicht Ach Marieke van hemzelf.

Daarna kreeg de vergadering een bijzondere wending want er bleek ‘een verborgen agenda’ te zijn. De benoeming van Marieke Moorman tot ereburger van Bernheze. Ze was er ‘geweldig beduusd’ van. Ze kreeg een oorkonde en mocht haar handtekening zetten in ‘het gouden boek’ van Bernheze. ,,Dit laat ik altijd tekenen door bruidsparen die zestig jaar getrouwd zijn. Een plechtig moment. Nu ga ik in mijn eigen boek tekenen.’’

Ze regisseerde daarna vlot dat er een foto van het moment werd gemaakt, zoals ook bij de bruidsparen gebeurt. ,,Anders hebben de mensen geen aandenken meer want ik neem het boek daarna altijd weer mee.’’

In haar afscheidsspeech zei ze dat haar installatie voelde als de dag van gisteren. ,,Maar als ik naar de lengte van mijn zonen kijk en naar het feit dat ik nu een bril op heb, weet ik dat het langer is.’’ De verwachtingen die ze had van het burgemeesterschap kwamen uit. Het was leuk, enerverend, spannend, hard werken, genieten, leerzaam en ook eervol. ,,Ik ben blij dat Bernheze mij de kans gaf mezelf te zijn.’’

Als ereburger zei ze zich in goed gezelschap te voelen van José van Gorp en Peer Verkuijlen. ,,Het voordeel is dat je standaard wordt uitgenodigd voor bijzondere gebeurtenissen dus dan kom ik terug.’’

Ze had drie boodschappen voor Bernheze. Opvang van vluchtelingen is nu minstens net zo actueel als in 2016. Bernheze heeft het afgelopen halfjaar laten zien Oekraïeners goed op te kunnen vangen, dat moet met honderd asielzoekers ook kunnen.

Goede dienstverlening door de gemeente heeft onder druk gestaan maar de weg omhoog is ingezet. Het programma daarvoor komt volgende week in de laatste collegevergadering waar Moorman bij zit. ,,Ik hoop op uw volle steun en ga zeker kijken hoe het afloopt.’’

Bernheze heeft participatie hoog in het vaandel. Daar is Moorman blij mee, maar het is ook een risico, zei ze. ,,Ik heb er ook zorgen over.’’ Een recente kwalijke situatie (ze verwees naar het burgerinitiatief van een pumptrackbaantje in Heeswijk-Dinther waar de stekker uit is getrokken door reacties van omwonenden) had haar doen besluiten een oproep te doen: ,,Betrek niet meteen de stellingen, wees niet vooringenomen. Alles begint met luisteren naar elkaar. Met verdraagzaamheid en respect kunnen we de dialoog succesvol laten zijn.’’

Moorman bedankte de organisatie, de tien wethouders met wie ze heeft gewerkt - ,,Het is er maar één gelukt al die tijd bij me te blijven’’, verwees ze op haar beurt naar Wijdeven - en in het bijzonder de twee gemeentesecretarissen uit haar periode, de twee griffiers, haar twee secretaresses en twee mensen die symbool stonden voor de vrijwilligers in Bernheze en het groene karakter van de gemeente. Haar laatste woorden waren, vrij vertaald uit het Limburgs: ,,Je kunt beter iets verliezen, dan dat je het nooit hebt gehad.’’

Tot slot ging de ambtsketen af en kwam de laatste verrassing. Colleges en gemeenteraden liggen vaak onder vuur omdat ze een stelletje koekenbakkers zouden zijn, aldus Rien Wijdeven. Dat hadden ze in Bernheze niet op zich laten zitten. In een filmpje was te zien hoe de wethouders en raadsleden een speciaal gebakje maakten dat op de receptie werd rondgedeeld, een petitfourtje: de Merci Marieke.