Ga proefstuderen! En nog vijf tips om de beste studiekeuze te maken

Ontdek je talenten/wat vind je nou écht leuk?
Ga eerst na waar je interesses liggen. Wat vind je nou écht leuk? En denk daarbij verder dan ‘gamen’ of ‘beroemd worden’. Vraag bij het ontdekken van je talenten vooral hulp. Zo kun je op studiekeuze123.nl onder meer een oriëntatiemeter, een interessetest en een persoonlijkheidsmeter doen.

Bij dat soort testen moet je vaak invullen waar je goed in bent. Soms weet je dat nog niet, of vind je het raar om ‘op te scheppen’ over jezelf. Het kan helpen om mensen in je omgeving kort te interviewen. Vraag bij je ouders, de buurman of je tante eens na wat ze jouw sterke en minder sterke punten vinden. Zelf kun je er natuurlijk ook over nadenken. Ben je al jeugdleider bij een sportclub? Help je graag anderen? Ben je superhandig met filmpjes maken? Dat soort kwaliteiten kunnen je verder helpen.

Denk in deze stap van je studiekeuze nog ‘groot’ en ‘onbegrensd’. Zou je diep in je hart het liefst ‘iets’ bij de NASA of met ruimtevaart willen doen? Modeontwerper voor de grote sterren worden? Of zie je jezelf als directeur van een groot bedrijf? Spreek die ambities uit. Ga rustig na welke kwaliteiten je daarvoor nodig hebt. En hoe je die verder kunt ontwikkelen. Pas in een latere fase kun je bedenken of jouw idealen haalbaar zijn.

Matcht je profielkeuze bij je ‘droombaan’?
Je profielkeuze moet je al op heel jonge leeftijd maken. Vaak als je nog geen idee hebt welke studie je wilt gaan doen of wat je later wilt worden. Als je in de bovenbouw van het onderwijs zit, heb je misschien wel een idee. Zou je het liefst arts worden, maar heb je daarvoor niet het goede profiel? Laat je daardoor niet meteen ontmoedigen. Er zijn hele volksstammen die hun ideale baan hebben gevonden via een omweg. Door eerst een andere opleiding te doen, of via deelcertificaten of andere ervaringen toch bij je droom uit te komen.

Als je profielkeuze juist wel matcht met je droombaan, heb je het makkelijker. Dan kun je al gerichter gaan zoeken welke opleidingen daarbij passen.

Actie! Bezoek een onderwijsbeurs
Als je de voorgaande twee stappen hebt gevolgd, wordt het tijd om op pad te gaan: bezoek een onderwijsbeurs. Daar ontdek je meer dan honderd opleidingen en mogelijkheden onder één dak. Op 24 en 25 september ben je (gratis) welkom op Onderwijsbeurs Zuid in Veldhoven, later in het jaar zijn er onderwijsbeurzen in andere regio’s. Een beursbezoek is handig omdat je per niveau (mbo, hbo of universiteit) verschillende opleidingen vindt. Bij stands geven studenten en docenten je uitleg. Zo kun je dus binnen een paar uur wel tien scholen ‘bezoeken’, iets waarmee je normaal gesproken meerdere dagen kwijt bent.

Let op: bereid je wel voor door op onderwijsbeurszuid.nl te kijken naar opleidingen/onderwijsinstellingen die je misschien wel leuk vindt. Maak bijvoorbeeld een top-5 van opleidingen die je interessant lijken. En print alvast een plattegrond uit van de beursvloer. Zo voorkom je dat je verdwaalt in de mogelijkheden.

Ook handig: bij Onderwijsbeurs Zuid staan studiecoaches die je tijdens een ‘speeddate’ verder kunnen helpen in je keuzeproces. Bovendien zijn er (gratis toegankelijke) lezingen over studeren, bijvoorbeeld over de verschillen tussen het hbo en de universiteit. En er is informatie over een tussenjaar en studeren in het buitenland.

Bezoek open dagen
Het kwam in coronatijd helaas weer vaker voor: studenten die vanaf hun zolderkamertje hun studie kozen. En eenmaal studerend heel gauw ontdekten dat de sfeer of het niveau toch niet paste.

Waarschijnlijk kan het straks weer, dus maak er gebruik van: bezoek meerdere open dagen met opleidingen van jouw niveau (mbo, hbo of universiteit). Pas als je meerdere open dagen bezoekt, kun je goed vergelijken. Op een open dag proef en ruik je de sfeer. Zie je jezelf daar volgend jaar rondlopen? Wat zijn de voor- en nadelen? Is het te doen om in die stad een kamer te huren? Pratend met studenten en docenten ontdek je of die opleiding bij jou zou kunnen passen.

Meeloopdagen en proefstuderen
Op open dagen blinkt de school, doet iedereen z’n mooiste kleren aan en zijn alle docenten in opperbest humeur. Kortom: voor jou als studiekiezer is het moeilijk om te achterhalen hoe het nou écht is op die opleiding. Daarom is het goed om gebruik te maken van de mogelijkheden van een meeloopdag of proefstuderen. Dan krijg je een beter idee hoe het er op een ‘gewone’ schooldag aan toegaat. Bij proefstuderen ontdek je snel of het niveau bij jou past. En vraag ter plekke vooral ook aan studenten wat ze wél, maar ook minder leuk vinden aan hun studie.

Plussen en minnen
Als het goed is, heb je na het bezoeken van open dagen en meeloopdagen/proefstuderen een duidelijker idee van je studiekeuze. Misschien weet je het al zeker en schrijf je je in. Als dat niet zo is, maak je een top-3 van mogelijke vervolgopleidingen. Schrijf op een lijstje per studie wat de plussen en de minnen zijn. En benader in deze fase ook nog gerust studenten die al bezig zijn met die studie, of mensen die de studie (net) afgerond hebben. Zouden ze het weer doen? Zijn er misschien betere alternatieven? En wat zijn je baankansen? Dat soort vragen kun je stellen.

Houd in deze fase ook in de gaten wanneer je je moet inschrijven. Bij de meeste instellingen voor hoger onderwijs is de deadline 1 mei 2022, maar voor numerus fixus-opleidingen moet je je op 15 januari 2022 al hebben ingeschreven.