Op deze historische kaart tekenden de Polen waar ze in Nederland een kernbom zouden gooien
Een kernbom midden op de Veluwe. De Polen - toen nog lid van het Warschau-Pact - wisten heel goed wat zo’n explosief zou uitrichten in het hart van Nederland, weet Mathieu Willemsen. ,,Daar zaten de nodige militaire bases.’’ Perfect doelwit in tijden van Koude Oorlog.
Delen per e-mail
De kaart is onderdeel van expositie ‘Als de Russen komen’, dat nog tot en met 1 september te bezoeken is in het Nationaal Militair Museum (NMM). Polen zou ‘ons’ en Noord-Duitsland aanvallen als het tot een echt militair treffen zou komen. Dus oefenden ze op papier waar ze kernbommen zouden droppen. Een militair strateeg tekende een paar blauwe lijnen en schepen aan de kust. Die stellen troepen van de NATO voor, ‘onze bondgenoten’, vertelt Willemsen, conservator bij het NMM in Soest . ,,Die grote, rode lijn zal de centrale aanvalsmacht zijn. Het is net Stratego.’’
Enorme schade
Maar een spelletje zou het niet worden. Een kernbom op de Veluwe zou een paar belangrijke bases uitschakelen. Van de Harskamp tot Artillerie Schietkamp bij ’Harde. Dan heb je een gebied van de zuidelijke Veluwe tot vlak onder Zwolle. Willemsen: ,,Ik heb geen deskundige op dat gebied, maar een kernbom zou er voor een enorme schade hebben gezorgd aan mens en materieel.’’ De oefenkaart uit Polen is in Soest voor het eerst te zien in West-Europa, weet Willemsen. Een pronkstuk dat de Koude Oorlog en zijn dreiging tastbaar maakt.
Pact
Het kan verkeren. De Koude Oorlog was volop aan de gang in de jaren ‘70, de tijd waar de kaart uit stamt. Geen halve eeuw later zijn ‘we’ dikke vrienden met Polen en hoort het land bij de Europese Unie. ,,In die tijd was Polen lid van het Warschaupact, de tegenhanger van de NATO.’’ Het waren de twee militaire bondgenootschappen die lijnrecht tegenover elkaar stonden in de Koude Oorlog. Het Warschaupact bestond uit een club communistisch landen, de NATO was ontstaan uit geallieerde bondgenoten uit de Tweede Oorlog, waar later andere ‘westerse’ landen zich bij aansloten.
Dé jachtbommenwerper van de NATO uit de Koude Oorlog is de F-104 Starfighter, die op deze foto te zien is en dit weekend ‘in het echt’ bij het NMM:
Die kernbom viel trouwens nooit op de Veluwe - of waar dan ook in West-Europa. Maar de Koude Oorlog is evengoed te zien in het landschap. ,,Bijvoorbeeld de luchtwachttorens’’, zegt Willemsen. Die stonden in het hele land en vormden een sluitend ‘netwerk’. De ‘luchtwachters’ van het Korps Luchtwachtdienst (KLD) moesten op tijd vijandelijke vliegtuigen waarnemen. Doel: de angel uit een verrassingsaanval halen.
Linie
En natuurlijk was er de IJssellinie, die ook zichtbaar is in het landschap. Vorig maand werd bekend dat die bij Olst-Wijhe flink wordt opgeknapt. Met water uit de rivier zou een deel van Oost-Nederland onder water worden gezet. Daarmee moest een massale aanval van mensen en materieel tot stoppen worden gebracht. Dat werkt bij tanks, maar ‘mensen kun je er natuurlijk vrij makkelijk overheen zetten met vliegtuigen’, weet Willemsen. ,,In die zin was de IJssellinie een beetje achterhaald.’’
De expositie ‘Als de Russen komen’ is nog tot 1 september te bezoeken. Dit weekend pakt het museum uit met rijdende tanks en ander oorlogsspul, zoals de Starfighter. Willemsen: ,,Dan is het heel druk. Als je alleen voor de expositie komt, kun je beter volgende week komen kijken.’’
Verder in het nieuws
-
Foute kersttruien, Carlos Platier Luna en Angela de Jong in De Ochtend Show to go
Campagneleider van Save the Children Claartje Janse, tv-columnist Angela de Jong, verslaggever Victor Schildkamp en voormalig Expeditie Robinson-deelnemer Carlos Platier Luna zijn morgen te gast bij De Ochtend Show to go. De show is vanaf 07.30 uur live te zien op de website en in de app. -
Mogelijke doorbraak in strijd tegen Japanse plant die Nederland al maanden teistert
Nederland lijkt eindelijk een oplossing gevonden te hebben tegen de Japanse Duizendknoop, de verwoestende plant die al maanden in ons land grote economische schade veroorzaakt. Wetenschappers zijn een groot en cruciaal onderzoek begonnen om te kijken of een schimmel de woekerplant kan bestrijden. ,,Als dit lukt, is dat een primeur voor Nederland.” -
Niet langer vier prikken per dag: sensor voor diabetici in basispakket
Zo'n 75.000 tot 100.000 diabetespatiënten kunnen vanaf komend jaar gratis gebruik maken van een glucosesensor. Die sensor komt in het basispakket voor patiënten die minimaal vier keer per dag hun vinger moeten prikken vanwege hun ziekte. Dat heeft het Zorginstituut Nederland bekend gemaakt. -
PREMIUM
Esther (33) redde meisje dat door dertien honden bijna verscheurd werd: ‘Ze wilden haar opeten’
Een middagje winkelen met haar vriend in Maastricht eindigde voor de 33-jarige Esther Tuls in een nachtmerrie. Een meisje van elf werd voor hun ogen gruwelijk aangevallen door dertien zeer agressieve honden. Met gevaar voor eigen leven bevrijdde het tweetal het tienermeisje uit haar benarde situatie. Deze week, zes jaar later, werden ze gehuldigd voor hun heldendaad. ,,Ik heb heel lang in therapie gezeten.” -
Ruime meerderheid LTO-boeren vindt harde protestacties helemaal niks
Lang niet alle boeren staan achter de hardere acties van bijvoorbeeld Farmers Defence Force. Uit een enquête onder ruim vijfduizend leden van belangenorganisatie LTO Nederland blijkt dat minder dan drie op de tien boeren achter hardere demonstraties staan. Een grote meerderheid (71 procent) is wél voorstander van publieksvriendelijke activiteiten, op voorwaarde dat er sprake is van een duidelijk onderhandelingsdoel.
-
Mogelijke liquidatie Crimineel Rachid Kotar (39) doodgeschoten terwijl 4-jarig kind op de achterbank zat
De 39-jarige Nederlands-Marokkaanse crimineel Rachid Kotar uit Amstelveen is donderdag rond 17.15 uur geliquideerd bij zijn auto voor de luxe sportschool Health City aan Escapade in Amstelveen. Zijn kind van vier jaar zat op de achterbank. -
Meer agenten krijgen ontslag om integriteit
Het aantal agenten dat voorwaardelijk of onvoorwaardelijk ontslag krijgt vanwege het schenden van de integriteit, is de afgelopen jaren licht gestegen. Vorig jaar hebben 134 agenten om die reden ontslag gekregen. Dat zijn er tien meer dan in 2017 en vier meer dan in 2016. -
Nieuwe aanhouding in uitdijend onderzoek naar liquidaties door motorclub Caloh Wagoh
De politie heeft maandag een 57-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de liquidatie van 25-jarige Justin Jap Tjong uit Amsterdam. De verdachte is volgens het Openbaar Ministerie lid van motorclub Caloh Wagoh. Het bewijs komt voort uit de zogeheten PGP-blunder van president Keylow.