Problemen door gas in Groningen zijn nationale crisis die eigen minister verdient, aldus ombudsman
VIDEODe gevolgen van de gaswinning in Groningen moeten worden gezien als nationale crisis en daar moet het kabinet ook naar handelen. Dat adviseert ombudsman Reinier van Zutphen in een vandaag verschenen reconstructie. Er moet volgens hem een speciale minister of staatssecretaris komen om de problemen op te lossen.
De publicatie is een vervolg op de zes aanbevelingen die de ombudsman in 2017 aan het kabinet deed. De conclusie: het gaat nog steeds niet goed. Met de aanbevelingen is te weinig gedaan. ‘Instanties verwijzen over en weer naar elkaar. En medewerkers kunnen burgers niet goed helpen’, schrijft de ombudsman. ‘Bewoners vragen zich af: ‘Kan het de staat niet schelen dat wij dit risico lopen?’’
Hij maakt een vergelijking met de reactie van de overheid op de coronacrisis, toen zij wel ‘snel en voortvarend’ kon handelen. In het door aardbevingen getroffen gebied wachten duizenden inwoners nog op herstel van de schade aan hun woningen.
Nationale crisis
‘Waarom zien beslissers de schade en onveiligheid in Groningen en omgeving niet als een crisis?’ vraagt de ombudsman zich af. In de nieuwe publicatie pleit hij ervoor dit wel te doen. Bovendien zou er een minister of staatssecretaris moeten komen, speciaal voor het oplossen van de problemen in de gaswinningsprovincie, voegt Van Zutphen toe in Trouw.
Bewoners hebben nog altijd ‘het gevoel dat ze niet serieus worden genomen’, schrijft de ombudsman. ‘Hun leven staat op pauze, met allerlei gevolgen. Denk aan gevoelens van machteloosheid en boosheid. Aan psychische en fysieke klachten. Aan onmacht en het gebrek aan toekomstperspectief. En aan een alsmaar toenemend wantrouwen in de overheid.’
Schade vergoed krijgen duurt maanden. En tegen die tijd begint het verhaal soms opnieuw, omdat er nieuwe schade bij is gekomen
Wirwar aan regelingen
Op dit moment ligt de regie ‘ten onrechte bij de burgers’, zo staat in de publicatie. Die zien zich echter geconfronteerd met een wirwar aan regelingen en aanspreekpunten: ‘Er is niet één loket dat samen met de bewoner de regie neemt. Sterker nog: de regie is uitbesteed aan de bewoner zelf.’ Nieuw ontwikkelde compensatieregelingen zijn niet goed op elkaar afgestemd, de doorlooptijd is lang. ‘Schade vergoed krijgen duurt maanden. En tegen die tijd begint het verhaal soms opnieuw, omdat er nieuwe schade bij is gekomen.’
Dat moet anders, stelt de ombudsman. Zo zou de overheid regelingen proactief aan bewoners moeten aanbieden, en de schade ruimhartig vergoeden, met dezelfde snelheid als de coronacompensaties. Ook moet er één loket komen, zodat bewoners niet naar vele verschillende plekken hoeven.
Overheden verschuilen zich achter procedures en berekeningen. De relatie met burgers lijkt minder belangrijk te zijn
Omkering bewijslast
Hij wijst ook op een ander groot probleem: het gebrek aan vertrouwen tussen overheid en burgers. ‘Overheden verschuilen zich achter procedures en berekeningen. De relatie met burgers lijkt minder belangrijk te zijn. De overheid lijkt de burger zelfs te wantrouwen. En andersom.’
Belangrijk daarbij is dat het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) in mei dit jaar besloot de bewijslast voor sommige gedupeerden in randgebieden van het gaswinningsgebied bij hen te leggen. Dat betekent in de praktijk dat ‘de meeste aanvragen voor schadevergoeding worden afgewezen’. ‘Voor bewoners lijkt het alsof de regels tijdens het spel worden gewijzigd.’
De overheid moet inwoners niet ‘alleen laten in het woud van regelingen’, en de schade zou ‘ruimhartig’ vergoed moeten worden, adviseert de ombudsman. Die wil de bevindingen van het nieuwe onderzoek ook graag met de inwoners van Groningen bespreken. Ook wil hij eind november in gesprek met de IMG, de Nationaal Coördinator Groningen, de vijf aardbevingsgemeenten en het Rijk. In 2022 volgt een verslag van deze bijeenkomsten.
Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Gekkekoeienziekte op Nederlands boerenbedrijf: het blijkt de minder gevaarlijke variant
Op een boerderij in Zuid-Holland is bij een dode koe de gekkekoeienziekte (BSE) aangetroffen. Nader onderzoek toont aan dat het om een minder gevaarlijke variant gaat, die ook wel ‘ouderdoms BSE’ wordt genoemd. -
Koken & Eten
Hygiëne in de keuken: maak ook je kruidenpotjes af en toe goed schoon
Veel gevallen van voedselvergiftiging ontstaan thuis, aldus het RIVM. De meeste bacteriën in de keuken denk je waarschijnlijk te vinden in de keukenhanddoek, vuilnisbak of snijplank, maar uit een nieuwe studie blijkt dat kruidenpotjes nog grotere bacteriemagneten zijn. -
interview
Paniek om een dringend mailtje van de baas: waarom ons brein soms worstelt met werk
Kenniswerk is zwaar voor onze mentale gezondheid, ziet Christianne Vink, psycholoog en auteur van Het grote hoe ik werk boek. Ze ontmoet in haar praktijk werkenden die worstelen met vermoeidheid en stress, en zich tegelijkertijd moeilijk kunnen concentreren. Wat kun je daaraan doen? -
PREMIUM2
Meer uren per dag werken in minder dagen, kan het?
Meer tijd voor ons sociale leven, minder files en minder drukte bij de kinderopvang. Om de problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken, komt internist en hoogleraar Marcel Levi met een opmerkelijk voorstel: ga hetzelfde aantal uren werken in minder dagen. -
Overvaller Ajacied Dusan Tadic vrijgesproken van poging beroving
De rechtbank heeft de 27-jarige Mohamed el K. vrijgesproken van poging tot beroving op Ajax-voetballer Dusan Tadic in juli vorig jaar. Het bewijs zou niet genoeg aantonen dat er sprake zou zijn geweest van een roofoverval.
-
Update
Ongekende politieactie rond criminele telefoondienst: invallen op 79 plekken, 42 verdachten opgepakt
Met een mega-operatie legde de politie vrijdag opnieuw een versleutelde telefoondienst voor criminelen aan banden. Verspreid over Nederland, België en Duitsland werden bijna tachtig adressen doorzocht. Het leidde tot de vondst van drugslabs, vuurwapens en miljoenen aan contant geld. De politie bleek vijf maanden mee te hebben gelezen met de berichten die zijn verstuurd bij telefoondienst Exclu. -
-
-
Hoge Raad: Recht op vergoeding van NAM voor aardbevingsschade Groningen
Groningse woningbezitters met aardbevingsschade hebben recht op een vergoeding van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) voor gederfd woongenot. Dat heeft de Hoge Raad vrijdag geoordeeld. -
Groningen opgeschrikt door vierde aardbeving in paar dagen tijd
Het dorp Zeerijp in de provincie Groningen is vanavond rond 21.00 uur opnieuw opgeschrikt door een aardbeving. De schok had volgens automatische metingen van het KNMI een kracht van 1,3 en was op een diepte van 3 kilometer. Maandag waren er bij Zeerijp en het nabijgelegen Appingedam er in totaal drie aardbevingen.