Stapels aangiften tegen Tata Steel vandaag naar justitie: ‘Het gaat beginnen’

Ze werd Nederlands kampioene golfsurfen (denk aan die mooie plaatjes op krullende golven) en is dus zó vaak te vinden op het water voor haar woonplaats Wijk aan Zee. ,,Vanaf daar zie ik dan die duinen met die lichtjes van Tata Steel daar achter. Dan vind ik het best een mooi plaatje, maar het kan natuurlijk niet. Je weet wat je allemaal inademt, uit onderzoek is duidelijk gebleken dat er gevaarlijke stoffen worden uitgestoten die grote effecten hebben op de volksgezondheid. En de overheid grijpt gewoon maar niet in.”

Anne Albers is een van de inmiddels ruim achthonderd personen die aangifte doet tegen Tata Steel. De staalgigant die zo verweven is met het dorp Wijk aan Zee is al langere tijd in opspraak. Verenigd in de stichting FrisseWind.nu proberen omwonenden de industriële reus te dwingen de uitstoot van schadelijke stoffen te doen verminderen.

Daarom spant advocaat Bénédicte Ficq een strafzaak aan tegen de rechtspersoon Tata Steel én tegen de ‘feitelijke leidinggevers’ van het bedrijf, dat wil zeggen de mensen die daadwerkelijk de beslissingen nemen. De mensen dus die in haar ogen - en in die van vele omwonenden - bewust de volksgezondheid in gevaar brengen. De aangifte richt zich dus niet tegen de eigenaren uit India. ,,We gaan niet tegen spoken vechten,” aldus Ficq.

De advocaat en de honderden aangevers willen het bedrijf voor de strafrechter slepen omdat het bewust ‘stoffen in de bodem, lucht of oppervlaktewater zou brengen’ die een gevaar zijn voor de volksgezondheid. Een strafbaar feit waar twaalf jaar cel op staat. Enkele maanden geleden kondigde Ficq de aangifte aan namens dertig partijen, waaronder stichting Duinbehoud. Daarna ‘explodeerde’ de belangstelling. Vandaag neemt Ficq de stapel van achthonderd aangiften mee en er komen er nog zo’n tweehonderd aan.

Een van hen is dus Anne Albers. Haar hele leven was Tata Steel in haar omgeving een vast gegeven. Totdat ze begon met haar studie Landscape & Environment Management. ,,Ik ben mede daardoor altijd bezig met het verbeteren van het milieu en ik wéét hoe belangrijk dat is. Deze strafzaak lijkt mij een goed middel om het bedrijf onder druk te zetten. Of ik hoop dat ze echt in de cel belanden? Ja, als je echt strafbare feiten hebt begaan, dan dus wel. Als je iemand neerschiet kom je daarvoor ook in de cel. Ik wil dat Tata Steel z'n verantwoordelijkheid neemt voor de schadelijke uitstoot. De rechter moet zich hier maar over uitspreken”, aldus de golfsurfer, paaldanseres en paardrijdster die al eerder in interviews zei dat ze ‘met haar opleiding probeert de wereld een stukje mooier te maken’. ,,Ik geloof erg dat alle kleine beetjes helpen. Dat maakt uiteindelijk een groot verschil.”

Bij Tata Steel worden ze ondertussen steeds zenuwachtiger. Het bedrijf staat sinds de aankondiging van de rechtszaak vaker in de publiciteit. Onlangs kwamen daar de uitkomsten van een RIVM-onderzoek bovenop: daaruit bleek dat specifieke gezondheidsklachten en zelfs chronische hartaandoeningen, longkanker en diabetes vaker voorkomen de regio rond Tata Steel. Het bedrijf zelf wijst steeds op de eigen ‘Roadmap Plus’, een pakket investeringen van 300 miljoen euro om de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen. Maar het RIVM-onderzoek is ondertussen pure munitie voor Ficq en co.: ,,De aangifte vandaag is een belangrijk ijkpunt. Justitie neemt deze zaak zéér serieus. Het gaat beginnen.”