Dat blijkt uit een rapport van de Inspectie Veiligheid Defensie (IVD). Volgens de onderzoekers registreerde de weerkamer van de vliegbasis de eerste bliksemontlading al ruim een uur voor de fatale inslag, waarbij een leerling zwaar gewond raakte. Die weerswaarschuwing werd ook breed gedeeld op de basis. Zelfs een aannemer die aan het werk was, werd op de hoogte gebracht. Toch bereikte het nieuws over de blikseminslagen boven de basis niet de leerlingen en hun instructeurs die elders op het terrein waren. Volgens de onderzoekers kon dat gebeuren, omdat er geen afspraak was gemaakt dat ze dat moesten doen, schrijven ze.

Half Nederland vroeg zich na het ongeval af hoe de luchtmacht zo stom kon zijn dat het naderende onweer niet zag aankomen. Die dag was er noodweer voorspeld, alleen gaf het KNMI pas code geel af voor de middag. De luchtmacht zelf was ook met stomheid geslagen dat het in de ochtend zo mis kon gaan. De verklaring van commandant Ben Kamstra van de basis kort na het ongeval was dat ‘de natuur zich nu eenmaal niet laat sturen’. De instructeurs wisten dat er slecht weer op komst was, maar dat zou pas ’s middags arriveren, zo bleek uit de weerapps die ze gebruikten. Ze zouden drie uur eerder dan dat geplande moment al opbreken. Normaal gesproken zou dat ruim voldoende moeten zijn. De bliksem die even voor half negen ’s morgen insloeg, kwam totaal onverwachts, zo vertelde hij destijds.

Het niet waarschuwen van de leerlingen was niet het enige dat mis ging. Volgens de inspectie hebben de instructeurs weliswaar levensreddend werk verricht, alleen was dat vooral te danken aan hun ervaring. Binnen tien minuten was de getroffen leerling  gereanimeerd en naar een punt gebracht waar de ambulance kon komen.

Maar volgens de onderzoekers was er geen duidelijk medisch evacuatieplan. Dat kwam mede doordat er onvoldoende zicht was op de risico’s bij het opleiden van militairen die buiten defensie ook nog een opleiding volgen, de zogenoemde VeVa-leerlingen. Ook was nergens vastgelegd hoe de instructeurs in geval van slecht weer moesten handelen.

De leerlingen oefenden het bewaken van een bosperceel toen het mis ging. Ze schminkten elkaar en gingen met hun spullen in een rondje liggen om zo het zogenoemde ‘rondom beveiligen’ te trainen. Totdat om precies 08.29 uur die oorverdovende knal klonk. De bliksem had een boom geraakt. De jongen die er het dichtst bij lag, bleef bewusteloos liggen. De instructeurs die de groep begeleidden, bedachten zich geen moment. Razendsnel gingen ze iedereen langs, belden 112 en begonnen ze met het reanimeren van de bewusteloze leerling. Hij heeft het mede daardoor overleefd. Uit de reconstructie die de IVD maakte blijkt nu dat er paniek uitbrak onder de leerlingen omdat niemand precies besefte wat er aan de hand was. Alle studenten voelden in meer of mindere mate de elektriciteit van de inslag. 

Bekijk onze trending nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: