Om 10.00 uur gingen de terrassen in Valkenburg open, net als de café’s, restaurants en winkels in het stadscentrum. Aanvankelijk bleef het nog even stil, maar na een half uur ontstond er een ware toeloop in het centrum van het Limburgse stadje.

Burgemeester Daan Prevoo had toestemming gegeven voor de opening. Volgens hem gaat het om een demonstratie en dat is een grondrecht.

Hij gaat dan ook niet ingrijpen. Er komen volgens hem geen waarschuwingen, laat staan een boete, mits deelnemers zich aan de coronaregels houden, dus 1,5 meter afstand houden en een mondkapje dragen. En ja, dat mondkapje mag er af als je aan een tafeltje zit om een kopje koffie te drinken, aldus Prevoo.

Valkenburg wil nog vóór de persconferentie vrijdagavond alvast een schot voor de boeg geven: het water staat de ondernemers tot aan de lippen, temeer omdat ze behalve van corona ook te lijden hadden van de watersnood in juli.

Het hart van Valkenburg oogde enkele weken tijdens de lockdown verlaten, maar vrijdag was er weer leven in de brouwerij. Mensen liepen winkels binnen, onder meer om kleding te kopen. ,,Klanten zijn zó blij‘’, zegt Monique Diederen van modezaak Soons. Maxime Luijten van kledingzaak Jola heeft de handen vol aan afrekende klanten. Veel mensen kopen er kinderkleding. ,,Het is lastig om die online te kopen‘’, weet ze. ,,Over toeloop heb ik niet te klagen!‘’

Op het terrasje van café ‘t Hoekje zit Valkenburgse Diana Daniels achter een kopje koffie. Ze gaat later vrijdag winkelen, zegt ze. ,,Ik trouw 22 februari en ben blij dat ik nu de winkels binnen kan lopen om kleren uit te zoeken! Online kopen is niks, ik ga liever winkels in.‘’

De eigenaar van ‘t Hoekje begon al om 09.00 uur met het buiten zetten van stoelen en de opbouw van het terras. Hij weet niet of er veel gasten komen. ,,Maar het gaat om het statement‘’, zegt hij.

Ook eigenaar Maurice Dieren van kledingzaak Gaaf vindt de omzet vrijdag niet zo belangrijk. ,,Januari en februari zijn sowieso altijd rustige maanden‘’, zegt hij. ,,Het gaat om de achterliggende gedachte. Ik vind wel dat ook de horeca open moet.‘’ Niet alle horecazaken in Valkenburg doen overigens mee aan de opening. Een enkeling laat geen gasten binnen, maar houdt het op een take away.

,,Het is niet fair dat het kabinet de horeca dicht wil laten‘’, zegt eigenaresse Sophie Frederiks van El Fuego en het tegenovergelegen Brazza aan de Grotestraat. ,,Wij willen laten zien dat het veilig kan.‘’

,,Al beginnen ze met het toestaan van terrassen‘’, gaat ze verder. ,,Dat is in ieder geval iets.‘’ El Fuego was door de overstromingen in juli totaal verwoest. ,,Alles was kapot.‘’ De zaak is net helemaal opnieuw opgebouwd en ingericht, vertelt Frederiks. ,,Maar het duurt te lang. Het is tandjes bijten.‘’

Veel terrasgangers komen de horeca naar eigen zeggen een hart onder de riem steken. ,,Twee kopjes cappuccino, ze betaalden er 30 euro voor!‘’, riep een ontroerde kelner van El Fuego uit. ,,Om de horeca te steunen.‘’

Rachelle Callaghan en Terence Wagner kwamen donderdag uit Alkmaar naar Valkenburg, eigenlijk om de natuur in te gaan, maar toen ze hoorden van de actie vrijdag besloten ze eerst een terrasje mee te pikken. ,,Dit bevalt me goed‘’, zegt Rachelle, ..wat een vrijheid om ergens te gaan zitten!‘’ Haar vriend Terence voegt daaraan toe: ,,Dit voelt alsof corona niet meer bestaat, goed dat ze dit doen!‘’

Morgen brengt Zuid-Limburg een nog groter statement. Vijftien burgemeesters willen horeca en cultuurinstellingen de ruimte geven om van 10.00 uur tot 20.00 uur open te gaan. Dat melden de burgemeesters van onder meer Maastricht, Sittard-Geleen en Heerlen in een gezamenlijk persbericht. ,,Op deze manier hebben zij de gelegenheid om een signaal af te geven dat de ernst van hun situatie onderschrijft”, aldus de burgemeesters.

Het gaat om alle gemeenten uit de veiligheidsregio Zuid-Limburg, behalve Valkenburg. Prevoo ziet eenzelfde actie als vandaag niet zitten.

De opening zaterdag moet volgens de Limburgse burgemeesters wel op een veilige manier gebeuren. Er moet 1,5 meter afstand worden gehouden, mondkapjes zijn verplicht en coronatoegangsbewijzen moeten worden gecontroleerd. ,,Wij vertrouwen hierbij op de eigen verantwoordelijkheid van onze ondernemers, inwoners en bezoekers.‘’

Ook in de rest van het land gaan zaterdag steeds meer winkels en horecazaken open. In tal van plaatsen zijn al ondernemers naar voren getreden die aangeven hun de deuren weer open te doen, van Tubbergen tot Valkenburg en van Alblasserdam tot Ommen. Volgens voorzitter Robèr Willemsen van Koninklijke Horeca Nederland (KHN) klinkt de boodschap ‘door het land heen’. Het aantal ondernemers dat zegt open te gaan en boos is, is volgens hem ‘nog nooit zo groot geweest’, al kan hij geen cijfers noemen. 

De branche hoopt uiteindelijk dat rebelleren helemaal niet nodig is en het kabinet de horeca meeneemt in de golf van versoepelingen. Dat zou neerkomen op een gedeeltelijke heropening, in welke vorm dan ook. Ook is er volgens Willemsen perspectief nodig voor verdere versoepelingen in de komende weken. Als dat gebeurt dan kan de rust in de horeca waarschijnlijk nog terugkeren, heeft de KHN-baas Micky Adriaansens van Economische Zaken vrijdagochtend in een gesprek te kennen gegeven. Hij hoopt dat zij zijn pleidooi meeneemt naar de ministerraad.