Zorg zucht onder XXL patiënt: ‘Echt urgent probleem’

Op een zomeravond gaat Marcel Olde Rikkert, hoogleraar geriatrie, naar de spoedeisende hulp van het Nijmeegse ziekenhuis Radboudumc. Er is een 70-jarige man binnengekomen van wel 200 kilo, schatten ze daar. Met moeite hebben ze hem uit zijn huis en in een ambulance gekregen.

Olde Rikkert constateert forse uitdroging. ,,Maar wij hadden gezien zijn gewicht niet de geschikte materialen en te weinig personeel om hem op te nemen. Alleen de man omdraaien, zou de inzet van vier-vijf mensen vragen.”

De geriater geeft een vochtinfuus en belt naar een verpleeghuis in Rotterdam, gespecialiseerd in obesitas, extreem overgewicht. Maar daar doen ze geen spoedopname. ,,We besloten de man te wegen, wat bij deze mensen niet zomaar is gedaan.” Hij bleek geen 200, maar 140 kilo te wegen en dat konden ze in Nijmegen wél aan.

Een uitzonderlijke gebeurtenis die gelukkig goed afliep? Ja, zegt Olde Rikkert, want niet veel Nederlanders wegen zóveel. ,,Maar die groep groeit wel en we zien steeds vaker mensen met overgewicht waarbij het zoeken is naar de juiste zorg.” Bij het Arnhemse ziekenhuis Rijnstate en het Radboudumc in Nijmegen merken ze dat het soms lastiger is om mensen met veel overgewicht goed te helpen.

Olde Rikkert spreekt van een ‘urgent probleem dat meer aandacht en opleiding behoeft’. ,,Zorgprofessionals moeten nagaan: wat doen we als we hier iemand met ernstig overgewicht binnenkrijgen? Hoe kunnen we dan aan speciale hulpmiddelen komen? Hebben we een bedweegschaal in huis? Over dat alles moeten we nadenken en protocollen maken. Nu wordt de zorg er te vaak door overvallen.”

Nederlanders worden gestaag dikker. De helft van de bevolking heeft overgewicht en van hen heeft 14 procent obesitas. Dick van de Beek van Dietz-Power, een Helmondse fabrikant van XL-hulpmiddelen, weet nog goed dat hij zijn eerste XL-rolstoel naar een vrouw bracht die uit schaamte niet meer haar huis uitkwam.

,,Ze kreeg van de gemeente een garage-achtig schuurtje naast haar huis, omdat die rolstoel zo breed was, dat die niet door de deur kon.” Dat was in 1999. Sindsdien ziet hij zijn afzetmarkt alleen maar groeien.

Als er niks verandert, zal in 2040, volgens onze overheid, 62 procent van de Nederlanders te dik zijn. De aantallen zijn sinds de jaren 90 alleen maar toegenomen. Een enorm probleem dat veel te weinig aandacht krijgt, vindt internist en hoogleraar obesitas, Liesbeth van Rossum.