Een biertje van Bommelerwaardse bodem, 'van het zaad tot het glas'

Adrie van der Meijden liep al langer met het plan rond: bierbrouwen met grondstoffen uit eigen streek. Een leuk idee, maar moeilijk haalbaar. Als geroutineerd hobbybrouwer en eigenaar van de Zaltbommelse Stadsbrouwerij maakt hij al jarenlang negen soorten Kroniekbier, maar daarvoor moeten de benodigdheden altijd van elders komen. 

Een exclusief biertje, gemaakt met hop en gerst uit eigen gebied, bleef een droom. Daarvoor heb je immers agrariërs nodig die bereid zijn om de speciale grondstoffen te verbouwen. En niet elke boer staat te trappelen om die bewerkelijke en onzeker renderende gewassen op zijn land te zetten. 

Maar een toevallige ontmoeting met een inwoner van het 12 kilometer verderop gelegen Well, bracht Van der Meijden een stapje dichter bij de verwezenlijking van zijn droom.

Aart Hol, deeltijdagrariër en werkvoorbereider bij een aannemingsbedrijf, liep ook al een poosje rond met vage plannen om 'iets anders dan anders te doen'. ,,Ik heb een flink stuk land en over hop had ik al vaker nagedacht", vertelt hij. De kennismaking en het gesprek met de Bommelse brouwer gaven de doorslag. 

,,Ik heb 250 stekjes uit Engeland laten komen, drie verschillende soorten. Op een oppervlakte van een kwart hectare sloegen we palen in de grond en spanden we er draden tussen. Daar kunnen de planten, die wel negen meter lang kunnen worden, zich straks aan hechten. Dat gaat snel, want onder gunstige omstandigheden groeien ze gemiddeld 10 centimeter per dag." Voor zover hij weet is hij de enige in de wijde omtrek die het gewas op deze schaal verbouwt.

Vroeger was dat wel anders in de Bommelerwaard. In de hele regio, tot ver in Brabant, waren grote en kleinere velden. Een straatnaam als Hopland in Kerkwijk herinnert daaraan. In de 19de eeuw nam de belangstelling voor het gewas sterk af, maar in onze tijd zien we op meerdere plekken in Nederland de hopvelden terugkomen. 

De derde schakel in de productieketen is Erik Sterk uit Nederhemert, eigenaar van een akkerbouw- en loonbedrijf en -net als de anderen- liefhebber van een 'pilske op zijn tijd'. Ook hij was meteen enthousiast toen de eerder genoemden hem over het plan vertelden en zegde graag zijn medewerking toe. 

Op de akkers, waarop hij gewoonlijk onder meer aardappels, tarwe en maïs verbouwt, is nu een stuk van 8000 vierkante meter vrijgemaakt waarin speciale brouwgerst is gezaaid. ,,De andere gerst die ik heb staan is daarvoor niet geschikt", legt hij uit. Net als bij de hopkweker kleurt het veld al mooi groen en kijkt hij reikhalzend uit naar de resultaten.

Ramon Schonewille maakt het kwartet compleet. De kraanmachinist uit Delwijnen vergezelde toevallig zijn zwager Erik Sterk bij een bespreking van het plan met de anderen. Toen de vraag op tafel kwam wie het eesten voor zijn rekening zou nemen, waren de blikken plotseling op hem gericht. ,,Ik had geen idee wat het was", bekent Schonewille, ,,maar het leek me eigenlijk wel leuk om me erin te verdiepen." 

Inmiddels heeft hij het internet afgeschuimd over het onderwerp en weet hij dat eesten een onderdeel is van het moutingsproces. ,,Het groenmout, ontstaan uit gerst, wordt bij hogere temperatuur gedroogd." Een belangrijke taak, want de uiteindelijke smaak van het bier wordt in grote mate bepaald door de manier van eesten. ,,Gelukkig heb ik straks steun aan Adrie, want hij heeft ervaring op dat gebied."

Het viertal tekende een convenant en hoopt het nieuwe streekproduct aan het eind van het jaar op de markt te kunnen brengen. ,,Het gaat vooralsnog om kleine hoeveelheden", benadrukt Van der Meijden, leuk voor Bommelerwaarders. ,,We gaan het bottelen, waarschijnlijk in halve liters, en het gaat ook op fust. Hopelijk is ons proeflokaal tegen die tijd weer geopend en kunnen we het tappen. Omdat het van het zaad tot het glas Bommelerwaards is en omdat we er met elkaar aan werken, noemen we het 'Ons Bier'."