Romeinse mantelspelden en sporen van boerderij; Velddrielse bodem geeft geheimen prijs

In oktober 2018 mochten archeologen zich uitlevenop het terrein aan de straat die op een stroomrug van de rivier ligt. In de tijd voordat er dijken lagen, waren dat de plekken die hoog genoeg lagen om droge voeten te houden. En daardoor geschikt voor bewoning en landbouw. Er was door Jacco van Kessel van het gelijknamige fruitbedrijf een vergunning aangevraagd voor de aanplant van 22 hectare appelbomen. Omdat het om archeologisch zeer waardevol gebied ging, gaf Van Kessel opdracht voor het onderzoek. 

Jelle van Hemert van VUhbs archeologen, het archeologisch bedrijf van de Vrije Universiteit Amsterdam, heeft de resultaten van het veldwerk uitgewerkt. Die geven een beeld van wie er de afgelopen eeuwen op deze plek woonden en wat ze er deden. Van Hemert is enthousiast. ,,Zo'n ijzeren lanspunt vind je vrijwel nooit. Uit de IJzertijd kom je sowieso weinig wapens tegen. Er waren in die periode nog geen staatslegers, zoals de Romeinen die wel hadden. En omdat het ijzer is, vergaat het materiaal snel. Voor de Bommelerwaard is dit zeer bijzonder.” 

Driehonderd jaar na die eerste boerderij kwamen de Romeinen naar Velddriel. Wat Van Hemert fascineert is dat de Romeinen er waarschijnlijk maar enkele jaren gebleven zijn. ,,Rond 50 jaar na het begin van de jaartelling moeten ze er maar kort hebben gewoond, is uit de vondsten af te leiden. We weten van grotere opgravingen, zoals bij Geldermalsen en Tiel, dat de Romeinen daar langer op één plek bleven. Daar zijn bijvoorbeeld sporen van verbouwingen gevonden en werden er greppels rond de gebouwen gegraven.” Vondsten uit de Romeinse tijd waren onder meer 19 bronzen mantelspelden.  

Zeker in de gemeente Maasdriel zijn er volgens Van Hemert nog maar weinig opgravingen gedaan op plekken die van belang zijn geweest in de IJzertijd en de Romeinse tijd. ,,Er zijn maar weinig vondsten uit de vroeg-Romeinse tijd, vanaf 50 na Christus. Daardoor weten we te weinig van die periode. Er is een lacune aan kennis.” Zijn handen jeuken om aan de noordkant van de Hamstraat verder onderzoek te doen, maar dan moet er natuurlijk eerst een aanleiding zijn om aan de slag te kunnen. Woningbouwplannen bijvoorbeeld. 

En juist daar komen voor de onderzoekers nieuwe kansen aan. De Paddenstoelenbuurt in Kerkdriel staat ook op zo'n fameuze stroomrug. Eerste booronderzoeken hebben al aanwijzingen opgeleverd dat er sporen uit de vroege ijzertijd te vinden zijn. ,,Deze week zijn we begonnen met het graven van proefsleuven. Die kunnen aanleiding zijn voor nader onderzoek.”

Belangstellenden krijgen niet te zien wat er aan de Hamstraat gevonden is. De spullen worden opgeborgen in een depot van de provincie. Het Driels Museum heeft al interesse getoond om om er een expositie mee in te richten.