ZALTBOMMEL/POEDEROIJEN - Sneeuw op de dijken maakt het voor de dijkinspecteurs niet lastiger dan normaal om schade aan de dijk vast te stellen. ,,De combinatie van sneeuw en kou met hoogwater is vrij uniek. Maar zwerfvuil dat tegen de dijk schuurt, is goed te vinden. Waar we nu vooral oog voor hebben zijn de binnendijkse wellen die zand meevoeren.”

Volgens Lotte Kaatee van Waterschap Rivierenland is er nog geen sprake van dat het waterschap controle van de dijken verzwaart van dagelijkse inspectie naar dijkbewaking. ,,Officieel spreken we zelfs nog niet eens over hoogwater. We blijven dagelijks de inspectierondes maken. De zandmeevoerende wellen komen meestal voor op plekken die we al kennen.” Een voorbeeld is de wel die medewerkers van het waterschap vorige week moesten terugdringen aan de Ketelsteeg in Zaltbommel. Dat gebeurt door de wel op te kisten. De plek waar het water opborrelt wordt met zandzakken ingedamd. Daardoor ontstaat door de kolom water op de wel tegendruk.

Wellen zijn een bedreiging voor de stabiliteit van de dijk. Door de druk van het water dat tegen de dijk staat, perst het water zich onder de dijk door. Daarbij kan zand meespoelen. 

Volgens Kaatee is de combinatie van kou, sneeuw en hoogwater interessant om meer te weten te komen over deze wellen.  ,,Als de binnendijkse sloten dichtvriezen, wat heeft dat bijvoorbeeld voor invloed op een wel. Daar kun je wel een theorie op loslaten, maar nu is het in de praktijk te zien. Zo blijven we constant leren, dat is het mooie van dijkbeheer.”

De werkomstandigheden voor de muskusrattenbeheerders, ook belangrijk voor de veiligheid van de dijken, veranderen de komende tijd als de volgelopen uiterwaarden dichtvriezen. ,,De afgelopen week konden ze er met hun bootje nog op uit in de uiterwaarden, maar met ijs in de uiterwaarden wordt dat lastiger.”

Het zijn volgens Kaatee tijden waarin bewezen wordt dat er het jaar rond gewerkt wordt aan veilige dijken. ,,Dat begint al in het voorjaar met een goede grasmat voor een stevige dijk. Je wilt ook niet in elk seizoen beesten op de dijk hebben lopen” Dat er op de Wakkere Dijk in het Munnikenland nu wel grote, zware grazers lopen, maakt volgens Kaatee niet uit. ,,Daar is de Wakkere Dijk speciaal voor gemaakt.”

De dieren, die normaal rondscharrelen in het Munnikenland, maken het overigens goed, zegt Tanja de Bode van Free Nature. Zij is de beheerder van de konikpaarden en de brandrode runderen. ,,Ze worden bij hoogwater sowieso bijgevoerd. Er staat nog genoeg gras op de dijk, maar daar hebben ze nu niks aan.” Niet alle dieren hebben overigens hun toevlucht gezocht tot de dijk. ,,Een klein groepje met enkele stieren staat nog tussen Slot Loevestein en Woudrichem. De stieren hebben daar hun eigen territorium en dat willen ze niet verlaten. Het water staat niet zo hoog dat ze daar weg moeten. Ze zijn zeker niet in gevaar. Wel hebben we het gebied afgesloten voor publiek. We willen niet dat ze door mensen het water in worden gejaagd.”