De Aziatische hoornaar (Vespa velutina) is te herkennen aan een zwart lijf met een brede oranje band op het achterlijf en een smalle gele band op het eerste segment van het achterlijf. De kop is oranje en de poten geel. © Wikimedia Commons

Deze agressieve monsterwesp duikt op in Zuid-Nederland

De Aziatische hoornaar rukt op, met name in het zuiden van Nederland. Dit jaar zijn al vier keer zoveel nesten gevonden in vergelijking met vorig jaar. Het dier is twee keer zo groot als een normale wesp, is agressief en steekt.

Nicole Roelands 16-11-18, 08:16 Laatste update: 10:00

De hoornaar, die afkomstig is uit Azië, wordt ook wel de monsterwesp genoemd. Het is een agressief dier, meer dan de Europese variant en staat op de lijst van ongewenste exoten van de Europese Unie. Hun prooi? Een volledig bijennest, want de Aziatische hoornaar grijpt met gemak vijftig bijen per dag. Maar ook vlinders zijn onderdeel van de maaltijd. Met de kaken knippen ze prooidieren in stukjes.

Verloren strijd

In een nest zitten zeker tienduizenden insecten
Wilfred Reinhold, Platform Stop Invasieve Exoten

,,Aziatische hoornaars bouwen grote nesten waarin minimaal tienduizenden insecten zitten", vertelt Wilfred Reinhold, voorzitter van stichting Platform Stop Invasieve Exoten. Vorig jaar is één nest gevonden in Nederland, dit jaar zijn er al vier nesten gevonden. Met name in de regio Zeeland en Rotterdam. In België zijn dit jaar al dertig nesten geruimd. Het insect rukt met grote snelheid op. Experts zijn bang dat het een verloren strijd is.

Vernietiging van het bijennest

De Aziatische hoornaar bijt de kop en het achterlijf van de bij
Wilfred Reinhold, Platform Stop Invasieve Exoten

Volgens Reinhold telt een nest al snel honderden tot duizenden koninginnen. Die vliegen in een straal van vijf kilometer rondom het nest, op zoek naar voedsel voor de larven. ,,Bijen zijn eiwitrijk en voedzaam. De Aziatische hoornaar bijt de kop en het achterlijf van de bij af en brengt het borststuk naar de larven.”

De exoot wacht de dieren op aan de ingang van een bijenkast. Op die manier weet de Aziatische hoornaar een heel nest uit te roeien. Als de dieren voldoende zijn verzwakt, gaat de hoornaar de kast in om nog meer bijen en broed te roven voor zijn eigen larven. Op die manier is het insect een bedreiging voor het Nederlandse ecosysteem, zegt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

Als de winter eraan komt, vliegen de koninginnen het nest uit. In het voorjaar beginnen ze allemaal opnieuw een eigen nest.

Waakzaam

De West-Brabantse imkers maken zich zorgen, want de bij wordt al met uitsterven bedreigd. ,,We zijn waakzaam, want het dier rukt heel snel op. Het is wachten totdat we 'm hier aantreffen", vertelt Jos Bastiaansen van Bijenhouders De Wal van Brabant. En als dat zo is, treffen de imkers maatregelen. Want de Aziatische hoornaar kan zomaar een heel bijenvolk vernietigen. ,,Om dat te voorkomen kunnen we de ingang van de bijenkast verkleinen. Als de ingang kleiner dan 5,5 millimeter is, kan ie er niet doorheen. Dat kunnen we met poortjes doen.”

We zijn waakzaam, want het dier rukt heel snel op
Jos Bastiaansen, Bijenhouders De Wal van Brabant

Per boot naar Europa

De Aziatische hoornaar is het voor eerst in Nederland gespot op 17 september 2017. In de achtertuin van een inwoner van Schouwen-Duiveland. Franse onderzoekers beweren dat het dier in 2004 naar Europa is gekomen. Een overwinterende bevruchte koningin is per schip met een lading Chinees porselein Zuid-Frankrijk binnengekomen. Via Frankrijk is het dier naar België gevlogen waar de soort nu ‘gekolonialiseerd’ is.