De regio West-Brabant is landelijk gezien al jaren een hotspot voor distributie en opslag van goederen. Dat is in eerste plaats te danken aan de centrale ligging tussen Antwerpen en Rotterdam en in de tweede plaats aan de voorheen beschikbare meters om grote distributiecomplexen te bouwen. 

Maar die meters raken rap op en de vervoerders komen steeds moeilijker aan chauffeurs. Jeroen de Lange: ,,Als je vandaag met honderd man bij mij op de stoep staat, heb ik morgen voor iedereen werk. Bedrijven kunnen door het stijgende personeelstekort niet meer doorgroeien.”

In samenwerking met minister Asscher en de betrokken gemeenten heeft de BZW een sectorplan opgesteld om het probleem tegen te gaan. Bedrijven kunnen bij omscholing 50 procent van de opleidingskosten voor chauffeur terugkrijgen. “Zo zijn inmiddels 170 werkzoekenden aan een baan als chauffeur geholpen. Maar dat is nog lang niet genoeg. Het is een grote uitdaging om nieuwe mensen te vinden. Waar gaan we die vandaan halen?”

Net als in de logistieke sector zijn er volgens De Lange grote problemen in de technische sector en in de bouw. ,,Aannemers bellen nu zelfs naar scholen om te vragen naar stagiairs. Nog maar twee jaar geleden was dat ondenkbaar. Toen waren er geen stageplekken te vergeven, omdat er zo weinig werk was in de bouw. Gelukkig zijn er initiatieven van de bouwschool in Breda om aan mensen te komen, want de situatie is echt nijpend.”

Een andere sector die kampt met een ernstig personeelstekort is de zorg. “Er zijn zorginstellingen die afdelingen noodgedwongen sluiten.”

Volgens De Lange gaat slechts 10 procent van de mensen met een WW-uitkering door naar de bijstand. ,,Vrijwel iedereen komt binnen twee jaar weer aan het werk. Het is daarom belangrijk om de grote groep bijstandsgerechtigden te activeren daar waar mogelijk. Al was het maar om de gemeenten niet langer te laten leeglopen op deze sociale uitgaven.”

Een andere maatregel is het beperken van de uitstroom van oudere werknemers door deze langer fit te houden. De Lange: ,,We zijn speciaal hiervoor, in samenwerking met het bedrijfsleven, het project Jij Blijft Bij gestart.” Ook is het streven werkgevers te motiveren om werkzoekende 50-plussers aan te nemen.   

,,Hoveniers? Daar is niet aan te komen. In heel West-Brabant kwamen afgelopen jaar welgeteld vijf geschikte leerlingen van de opleiding. Gelukkig hebben wij er één van gekregen. Ik heb nu dertien man bij De Seizoenen, maar kan er gerust twee of drie bij hebben. Laat ze maar bellen. Advertenties in kranten en tijdschriften, sociale media... Het lukt gewoon niet. Terwijl wij toch een schitterend beroep hebben. Ik doe het al vanaf mijn twaalfde. Het is natuurlijk af en toe flink aanpoten, maar ik geniet ook iedere dag. Je staat wel altijd buiten, krijgt vuile handen en je moet geen acht-tot-vijf-mentaliteit hebben. Dat kunnen veel jongeren kennelijk niet meer opbrengen. Ik hoor van het Prinsentuin College dat ze zelfs klassen voor de hoveniersopleiding hebben moeten samenvoegen, omdat er minder belangstelling bestaat. Dus zijn we nu maar onze eigen mensen aan het opleiden."

Thijs Schreurs (29), eigenaar De Seizoenen, hoveniersbedrijf in Zundert.

,,Schoonmakers? Die zoeken wij altijd, en zeker nu de economie weer draait. Dat is natuurlijk goed voor ons bedrijf met 150 mensen, maar maakt het ook moeilijk om aan personeel te komen. Alle branchegenoten zoeken immers mensen en dat maakt de spoeling steeds dunner. Wij werken landelijk, dus plaatsen lokaal personeelsadvertenties en houden ook ter plekke sollicitatiegesprekken, zo mogelijk bij mensen thuis. Maar er komen geen tientallen reacties meer op een oproep. Ons probleem is dat je niet meer net als vroeger iemand na een proeftijd van twee maanden een vast dienstverband kunt geven. Als we werk kwijtraken en we hebben geen vervangend werk, blijven wij met de kosten van deze medewerkers zitten. Schoonmaakcontracten zijn in de meeste gevallen opzegbaar per drie maanden. Dat vergt dus best extra aandacht bij het aannemen van personeel."

Leo Ruedisueli (65), directeur Schoonmaak Onderneming Nederland BV, Breda.

,,Koks? Voor een goeie is altijd werk. Mensen met een wit boordje worden vervangen door computerprogramma's. Die zie je over tien jaar niet meer. Maar mensen achter het fornuis van de Draak, die van water tot saus alles zelf moeten maken en niet met half-fabrikaten werken, díe koks blijven altijd nodig. Wij hebben nu geen vacatures. Maar dan moet ze wel netjes behandelen, goed salaris bieden en sociaal leven gunnen. In de keuken is fantastisch, maar het is een zwaar beroep, met lange uren en de nodige stress. Daar is nu eenmaal niet iedereen voor te porren. Of het nou voor, tijdens of na een crisis is. Gelukkig is er weer waardering voor vakmensen. In onze keuken werken een chef, sous-chef, twee vakvolwassenen, twee leerlingen en meestal ook een stagiaire. Van hen moeten wij ambassadeurs voor ons bedrijf maken, dan hoef je nooit personeel te zoeken."

Frans Hazen (66), eigenaar oudste hotel van Nederland, De Draak in Bergen op Zoom.