Dit gebeurde er vannacht: VN meldt recordaantal vluchtelingen van 100 miljoen, strijd om Donbas gaat door

Filippo Grandi, de baas van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR, noemt het ‘een record dat nooit gevestigd had mogen worden’. ,,Het aantal mensen dat op de vlucht moet voor oorlog, geweld, mensenrechtenschendingen en vervolging is nu voor het eerst in de geschiedenis de 100 miljoen gepasseerd. Dit is een grimmig cijfer: ontnuchterend en alarmerend tegelijk.”

Volgens de VN zijn er in Oekraïne inmiddels meer dan veertien miljoen mensen op de vlucht: acht miljoen in het land zelf en ruim zes miljoen naar het buitenland. Vorig jaar telde de organisatie wereldwijd negentig miljoen vluchtelingen, vanwege geweld en oorlog in landen als Ethiopië, Afghanistan, Nigeria en Congo.  

De strijd in het oosten van Oekraïne lijkt zich nu te focussen op de stad Sjevjerodonetsk. Deze ligt in de provincie Loehansk en is een van de belangrijkste steden die de Oekraïners nog in handen hebben in het gebied. Voor de Russen is de inname belangrijk, omdat ze van daaruit de rest van de Donbas-regio beter kunnen bestrijken.

In de Donbas ligt ook de provincie Donetsk. Beide provincies zijn sinds het mislukte beleg van de hoofdstad Kiev en de tweede stad Charkov het doelwit van het Russische leger. Hier liggen ook de separatistische ‘volksrepublieken’ Loehansk en Donetsk. Volgens de Oekraïense president Volodimir Zelenski komen er bij de strijd in het oosten elke dag vijftig tot honderd van zijn soldaten om het leven.

In Sjevjerodonetsk vallen de Russen van vier kanten aan. In het gebied is het voor beide legers moeilijk opereren. Het bestaat voornamelijk uit akkers en weilanden, kleine mijnstadjes en verlaten dorpjes. Het front beweegt voortdurend op en neer. Rusland heeft er een compagnie van zogenaamde Terminator-tanks ingezet, die eerst betrokken waren bij de mislukte aanval op Kiev.

Dit zijn hypermoderne gepantserde voertuigen die zijn uitgerust met onder meer raketlanceerders en granaatwerpers. Dit toont volgens de Britse inlichtingendienst aan hoe graag de Russen het gebied willen veroveren. ‘Maar het zijn er tegelijkertijd ook maar hoogstens tien’, aldus een rapport. ‘Dus een grote invloed op de strijd gaan ze niet hebben.’

Oekraïne heeft te kennen gegeven dat het niet geïnteresseerd is in een wapenstilstand als dat betekent dat het gebieden moet inleveren. Volgens Michailo Podoljak, adviseur van de president, zullen concessies alleen maar leiden tot een groter en bloediger offensief. Dit lijkt in tegenspraak tot wat president Zelenski eerder gisteren zei. Hij meende dat de oorlog alleen kan stoppen door onderhandelingen. Dit standpunt wordt ook gedeeld door enkele Europese landen, waaronder Italië. Rusland zou dan enkele gebieden die het heeft veroverd mogen houden.  

Oekraïne kreeg gisteren steun van de Poolse president Duda. Als eerste Westerse leider sprak hij in Kiev het parlement toe, waar hij een staande ovatie kreeg. Duda zei dat Polen alles zal doen om Oekraïne zo snel mogelijk bij de Europese Unie te halen. Dit werd vervolgens meteen getemperd door de Franse minister voor Europese Zaken. Volgens Clément Beaune gaat het zeker ‘vijftien tot twintig jaar’ duren voordat Oekraïne EU-lid zal zijn.

_{Lees door onder de interactieve kaart}

De Oekraïense minister van Cultuur heeft gisteren gezegd dat Rusland sinds het begin van de oorlog (op 24 februari) al meer dan 350 culturele en historische gebouwen heeft verwoest. ,,En het worden er elke dag meer", aldus Oleksandr Tkasjenko. ,,Het culturele erfgoed in de regio rond Charkov is met 94 voltreffers het zwaarst getroffen. In totaal zijn er door beschietingen en bombardementen al 21 monumenten van nationaal belang vernietigd en 88 van lokaal belang. We werken al samen met internationale partners om ons erfgoed te beschermen.”

De Russen zijn inmiddels begonnen met het ruimen van mijnen in het veroverde Azovstal-complex in Marioepol. Deze zijn geplaatst door zowel Oekraïense als Russische troepen. Een soldaat zei tegen persbureau Reuters dat dit nog zeker twee weken gaat duren: ,,Het is extreem moeilijk. In de afgelopen twee dagen zijn er al honderd tot ontploffing gebracht.” De straten van het enorme fabrieksterrein worden nu met bulldozers schoongeveegd. 

De Russische leider Vladimir Poetin ontmoet vandaag in Sotsji zijn collega Alexander Loekasjenko uit Belarus. Ze gaan hun samenwerking bespreken, zo meldde het persbureau Interfax vannacht. Op de agenda staat onder meer de mogelijke vorming van een zogenaamde ‘uniestaat’. Ook zal er gesproken worden over meer industriële en wetenschappelijke samenwerking. Volgens Loekasjenko is Belarus nog altijd een onafhankelijk land, maar sinds zijn omstreden herverkiezing in 2020 heeft hij de banden met Moskou strakker aangehaald. Waarnemers houden de aansluiting van Belarus bij Rusland niet voor onmogelijk.

Bekijk hier onze video’s over de oorlog in Oekraïne: