Alexander Gauland, federaal woordvoerder van de AfD en voormalig partijvoorzitter, tijdens een persverklaring na het nieuws over de verdenking van rechts-extremisme. © EPA

Duitse geheime dienst mag AfD voorlopig niet als ‘verdacht’ behandelen

De Duitse binnenlandse veiligheidsdienst mag de AfD (Alternative für Deutschland) voorlopig niet behandelen als een ‘verdacht geval’ van rechts-extremisme. Dat heeft een administratieve rechtbank in Keulen beslist. Het uitlekken van de verdenking tegen de oppositiepartij levert volgens de rechters een ‘onaanvaardbare’ verstoring op van de kansengelijkheid van politieke partijen, melden Duitse media.

Caspar Naber 05-03-21, 14:19 Laatste update: 05-03-21, 15:25

De rechts-radicale partij, de grootste in de Bondsdag en vertegenwoordigd in alle zestien deelstaatparlementen in Duitsland, spande woensdag een spoedprocedure aan na het bekend worden van de verdenking van rechts-extremisme tegen haar. Ze sprak van een lastercampagne bedoeld om de partij in diskrediet te brengen met het oog op de federale- en deelstaatverkiezingen later dit jaar.

Het federale bureau van de binnenlandse veiligheidsdienst (Bundesamt für Verfassungsschutz, BfV) informeerde de deelstaatbureaus deze week intern dat de AfD was aangemerkt als ‘verdacht geval’ van rechts-extremisme en daarmee een mogelijk gevaar voor de democratie. De BfV maakte er publiekelijk niets over bekend, maar het nieuws lekte wel uit.

Daarmee kwam de geheime dienst zijn “stilzwijg-belofte” volgens de rechtbank niet na of ‘zorgde er onvoldoende voor’ dat er geen informatie over de verdenking bekend zou raken. Dat dit toch gebeurde bewijst dat de informatie werd gelekt. Het bekend worden schaadt het beginsel van gelijke kansen van politieke partijen, aldus de rechtbank.

De AfD is blij met de beslissing van de rechtbank. ,,Dit is niet alleen een grote overwinning voor ons, maar ook voor de rechtsstaat”, zei partijleider Jörg Meuthen. De bestuursrechter toonde volgens hem aan dat de “onwettige handelwijze” van de geheime dienst met legale middelen kon worden gestopt. Co-partijleider Tino Chrupalla sprak in een reactie op Twitter van een “klap voor de geheime dienst”. Dit is “een goede zaak”. AfD-fractievoorzitter Alice Weidel sprak van een vermoedelijk geval van ‘‘moddergooierij naar de AfD” dat “willekeurig plaatsvond in het belang van de regeringspartijen”.

Tussenbeslissing

De AfD vroeg de administratieve rechtbank eind januari in een normale procedure al om de geheime dienst tijdelijk te verbieden de AfD als ‘verdacht’ te bestempelen en te behandelen. Dit omdat anders ‘onherstelbare schade in de politieke concurrentie’ zou dreigen. De rechtbank wees dit verzoek af vanwege de zwijgbelofte van het BfV. De hogere administratieve rechtbank van de deelstaat Noordrijn-Westfalen in Münster bevestigde dit later, meldt de ARD Tagesschau.

De uitspraak van de administratieve rechtbank in Keulen is een zogenoemde tussenbeslissing die geldt totdat de rechtbank beslist over het verbodsverzoek van de AfD.