Hoe de Franse politie optreedt in probleemwijken: ‘Aardige agenten’

Op het pleintje lopen zo’n 20 à 30 politiemensen, ook allemaal in trainingspakken. Mannen en vrouwen, wit en zwart, jong en oud. De één geeft boksles, de ander speelt een partijtje voetbal met kinderen en een derde demonstreert hoe je handboeien aandoet. ,,Mag ik?’’, vraagt Yannis. Hij pakt de boeien, doet ze om de polsen van de agent en schiet zelf in de lach. ,,Zo, komt u maar mee, agent!’’

De politieagenten zijn een hele middag in Cachan. Ze doen het vrijwillig, in hun vrije tijd. ,,Het is hard nodig’’, zegt initiatiefnemer Bruno Pomart. ,,Er zijn in Frankrijk zoveel spanningen tussen jongeren in de banlieue en agenten. Die twee begrijpen he-le-maal niets van elkaar.’’ Pomart zette een organisatie op, Raid Aventure, en daarmee gaat hij met politiemensen in burger bijna dagelijks probleemwijken in. ,,Ik wil het vertrouwen herstellen tussen de bewoners en agenten.’’

Vorige maand publiceerde Human Rights Watch een onderzoek waaruit blijkt dat voorstadsjongeren met een zwart of Noord-Afrikaans uiterlijk meer dan gemiddeld het slachtoffer zijn van discriminatie en geweld door agenten. Die opeenstapeling van problemen en spanningen, leidt tot wederzijds wantrouwen tussen de politie en de banlieue-bewoners.

,,Een paar jaar geleden is in Frankrijk de wijkpolitie afgeschaft. Dat is de oorzaak van veel problemen’’, legt ex-agent Pomart uit. In banlieues zijn vaak geen agenten meer te bespeuren. Alleen als er iets mis is, iets fout gaat, komen ze de wijk binnenrijden – veelal met getrokken wapens en kogelvrije vesten.

De agent die dagelijks patrouilleert, contact houdt met de bewoners en de vinger aan de pols houdt, is verdwenen. ,,De regering-Macron is wel bezig die wijkagent weer in te voeren, maar dat moet sneller en grootschaliger gebeuren.’’

Pomart wilde daar niet op wachten en startte daarom een paar jaar geleden met zijn wijkbezoeken. In banlieues verspreid over Frankrijk worden voetbalveldjes neergezet, wordt sportles gegeven en mogen jongeren uniformen uitproberen en in politieauto’s zitten. Enkele honderden agenten doen inmiddels mee en zijn zelf vaak ook zwart of noord-Afrikaans. ,,Daarmee willen we laten zien dat de politie ook gewoon en afspiegeling van de samenleving is.’’