Iraanse man (27) viert uitschakeling WK en wordt ‘doodgeschoten door politie’, voetballer in shock

Iran werd uitgeschakeld na een 1-0-verlies tegen de Verenigde Staten, waarmee een einde kwam aan het voetbalavontuur in Qatar. Enkele momenten na het laatste fluitsignaal vierden verschillende Iraniërs feest in het stadion, maar ook in Iraanse steden. Beelden op sociale media tonen mensen die dansen, toeteren, scanderen en fluiten. ,,Ik ben blij. Het is de regering die verliest van het volk”, vertelde een anonieme getuige van de festiviteiten aan de Amerikaanse tv-zender CNN.

Veel Iraniërs weigeren het nationale voetbalelftal te steunen als deel van hun protest tegen de tirannieke overheid. In het door westerse sancties getroffen land vinden sinds half september massale betogingen plaats voor vrouwenrechten, etnische bevolkingsgroepen, mensenrechten en betere economische omstandigheden. Mensen strijden er bovendien tégen het regime van de aartsconservatieve sjiitische geestelijkheid onder leiding van ayatollah Ali Khamenei.

Duizenden mensen zijn ondertussen opgepakt. Volgens officiële cijfers zijn er meer dan 2000 aangeklaagd wegens hun rol in de protesten. Bij de vaak bloedige demonstraties - die in het hele land plaatsvinden - zijn inmiddels circa vierhonderd mensen gedood, stellen mensenrechtengroepen.

Tekst gaat verder onder deze tweet.

Eén van de slachtoffers is de 27-jarige Mehran Samak. Hij reed toeterend in zijn auto door de straten van Bandar Anzali, een stad aan de kust van de Kaspische Zee, ten noordwesten van Teheran. Daarop werd hij volgens activisten onder vuur genomen door de Iraanse autoriteiten. ,,Samak werd na de nederlaag van het nationale team tegen Amerika direct in het hoofd geschoten door ordetroepen”, stelt de in Oslo gevestigde groep Iran Human Rights (IHR).

Het in New York gevestigde Center for Human Rights in Iran (CHRI) bevestigt het verhaal en publiceert op sociale media een video van de begrafenis van Samak in hoofdstad Teheran. Op de beelden is te horen dat nabestaanden en vrienden ‘dood aan de dicator’ scanderen. De leus, gericht aan de Iraanse leider Ayatollah Ali Khamenei, is één van de belangrijkste slagzinnen van de protesten, zo meldt The Guardian.

Tekst gaat verder onder deze tweet

De Iraanse middenvelder Saeid Ezatolahi, die in de wedstrijd tegen de Verenigde Staten speelde, onthult dat hij Samak kende. Op Instagram plaatste hij een foto van hen samen in een jeugdvoetbalteam. ,,Na het bittere verlies van gisteravond zette het nieuws van je overlijden mijn hart in brand”, schrijft de international. ,,Dit is niet wat onze jeugd verdient. Dit is niet wat ons land verdient.”

Ezatolahi weigerde net als zijn medespelers om bij de eerste wedstrijd mee te zingen met hun volkslied, als signaal naar de overheid. Tegen Wales zongen ze wel weer mee. Volgens CNN waren de spelers gezwicht omdat hun familieleden werden bedreigd met opsluitingen en martelingen.

Op het WK in Qatar vonden gedurende de wedstrijd diverse demonstraties tegen het Iraanse regime plaats. Zo hield een groep fans in het begin van de tweede helft een bord omhoog waarop de naam van Mahsa Amini geschreven stond. Deze 22-jarige Iraans-Koerdische vrouw kwam om het leven na haar arrestatie door de zedenpolitie half september. Hierop ontstond een golf van betogingen. Duizenden Iraniërs en ongeveer veertig buitenlanders, onder wie een Nederlander, werden gearresteerd. Meer dan 2000 mensen zijn aangeklaagd. Enkelen werden al ter dood veroordeeld.

Het veiligheidspersoneel nam de borden van de protesterende supporters in beslag, maar stond hen toe te blijven zitten. Buiten het stadion zagen verslaggevers van Reuters hoe de beveiliging twee mensen achtervolgde. Drie bewakers duwden een man tegen de grond die een T-shirt droeg met de woorden ‘vrouw, leven, vrijheid’, de centrale slagzin van de Iraanse protestbeweging.

Tekst gaat verder onder deze tweet

De Iraanse overheid maakte dinsdag pas voor het eerst melding van ruim driehonderd doden bij de golf van protesten tegen het regime. Volgens de autoriteiten zijn, behalve demonstranten, tientallen agenten en militairen om het leven gekomen.

Een commandant van de Iraanse Revolutionaire Garde, het militaire elitekorps, spreekt over ‘misschien wel meer dan driehonderd martelaren en mensen’, doelend op ordetroepen en betogers.

Bekijk onze nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: