Maakt corona nu wel of geen onderscheid tussen Walen en Vlamingen?

Dat was schrikken, toen vorige week de nieuwe ‘besmettingskaart’ van België werd gepubliceerd. De kleuren daarop variëren van lichtgeel (44 besmettingen per 100.000 inwoners) tot diepdonker paars (2000 besmettingen). Wat meteen opvalt: Vlaanderen is over het algemeen geel en oranje, waar Wallonië vooral paars is. De scheiding loopt precies over de taalgrens, van Mouscroun in het westen in een bijna strakke lijn naar Plombières in het oosten, met in het midden een paarse bel die Brussel heet.

Het aantal nieuwe besmettingen ligt in Brussel en Wallonië deze maand twee tot drie keer hoger dan in de rest van het land. In de provincie Waals-Brabant wisten ze even niet wat ze zagen, toen bleek dat er 1800 besmettingen per 100.000 inwoners waren vastgesteld (de kritieke grens ligt op 240). Het bleek vooral te gaan om twintigers. De boosdoener was de universiteit in Louvain-La-Neuve. De Vlaamse krant De Standaard schreef in een analyse dat een onafhankelijk Wallonië helemaal bovenaan de Europese coronaranglijst zou hebben gestaan.

Prompt begon het speculeren. Vlaanderen zou voorzichtiger zijn dan Wallonië, klonk het. In Wallonië wordt coronamoeheid sterk gepropageerd, luidde een andere theorie. Mikpunt van kritiek was Jean-Luc Gala, een Brusselse specialist in infectieziekten. ,,Bij de eerste signalen van een tweede golf opperen dat er niks aan de hand is, dat is gevaarlijk”, zei de bekende viroloog Marc Van Ranst, een Vlaming.

Typisch genoeg was het tijdens de eerste golf precies andersom. Toen was het in Vlaanderen erger. Dat komt, zo zeiden ze in Wallonië, doordat de Vlamingen rijker zijn en op wintersport kunnen gaan, waar ze het virus hebben opgepikt en mee terug hebben genomen.

Deze ‘voorsprong’ uit het voorjaar wordt ook als verklaring gezien voor de slechte cijfers van nu. ,,Het was de ideale voedingsbodem voor de non-believers”, meent bio-statisticus Geert Molenberghs in Vlaamse krant De Morgen. ,,De motivatie om de maatregelen te volgen was daar nog lager dan hier in Vlaanderen.” Anderen zoeken de oorzaak in de fabrieken van Waalse steden als Luik en Charleroi. Die moesten tijdens de eerste lockdown allemaal dicht, maar zijn nu gewoon open. ,,Die steden tellen meer arbeiders dan gemiddeld in Vlaanderen”, zegt Dirk Devroey van de Vrije Universiteit Brussel, ook in De Morgen. ,,En die kunnen niet telewerken. Ze kunnen op het werk besmet raken, maar ook onderweg naar het werk in de bus of in de trein. En er is meer armoede, mensen wonen vaker in woontorens waar afstand bewaren moeilijker is. Onder hen zijn veel migranten, die niet met twee, maar met drie generaties onder één dak wonen.”

Devroey ziet ook een cultuurverschil tussen Vlaanderen en Wallonië. Waar Vlaanderen meer de Germaanse cultuur volgt, met een andere houding tegenover ziekten, hanteert Wallonië een soort Romaanse ‘laat maar gaan’-mentaliteit. Er zijn ook deskundigen die een meer nuchtere verklaring hebben gevonden: het is gewoon toeval.

De Luikse neuroloog Steven Laureys (een Vlaming) wordt heel erg moe van al het gespeculeer. ,,Iedereen kan ziek worden, hè”, zei hij op Radio 1. ,,Het virus ziet geen taalgrens. We zien dit teveel door een communautaire bril.” Waarom in een dergelijke crisis zoeken naar verschillen tussen de taalgemeenschappen, wil hij maar zeggen. ,,Dit is niet het moment om dit soort gesprekken te hebben.”

Bekijk hier onze video’s over het coronavirus: