Zestig jaar Heempark Den Bosch-Zuid: ‘een paar keer per week proef ik er de sfeer’

Tineke van Wegberg is pas een jaar of drie betrokken bij het Heempark langs de Zuiderplas in Den Bosch. Direct na haar pensionering pakte ze het fotograferen serieus op. En maakte sindsdien vele honderden foto's. ,,Ik ben elke week wel een paar keer in het Heempark.  Elke keer als je er weer komt, zie je meer. Zeker met een camera. Ik luister, ik proef de sfeer en raak zo steeds dieper in het park.”  

Van Wegberg gebruikte een selectie uit haar fotocollectie voor het jubileumboek ter gelegenheid van het zestigjarig bestaan van het park. ,,Dat was geen gemakkelijke keuze", vertelt ze. ,,Ik heb uiteindelijk gekozen voor een wat chronologische aanpak, uitgaande van de vier jaargetijden.”

De foto's van Van Wegberg tonen een rijke oogst aan flora en fauna in het in 1960 aangelegde parkje. De aanleg was een idee van de toenmalige landschapsarchitect D. Pols in de tijd dat zand afgegraven voor de realisatie van de wijk Zuid. De Zuiderplas werd daarmee een feit. 

Pols wilde in een hoekje een natuurgebied maken van een hectare of twee met de oorspronkelijke flora en fauna van de Meierij. Het weiland wat ervoor werd gebruikt was door het overmatig gebruik van kunstmest veel te voedselrijk. Daarom werden eerst esdoorns. wilgen en populieren geplant om veel voeding uit de grond te halen. 

Op de plattegrond die Pols tekende voor het parkje liep een wandelpad door een wat geaccidenteerd terrein met hoge en lagere plekken en donkere en lichtere hoeken. Op een plek waar het water door veengrond niet weg kon, maakte hij een vijver die door regenwater wordt gevoed. Ook een schraler heidegebied was er onderdeel van. 

De oorspronkelijke layout van het gebied is altijd gehandhaafd. Wel heeft de vegetatie verandering ondergaan. De schrale heidegrond bij voorbeeld kwam net als de rest van het park in 1995 onder water te staan. Er bleef een vruchtbare sliblaag achter en van schrale grond was niets meer over. 

Aanvankelijk onderhield de gemeente het park. Maar toen die haar handen steeds meer terugtrok, verloederde de twee hectare natuur.  Aan het einde van de vorige eeuw bekommerde alleen Cor van Rooij zich er nog om, een van de Broeders van Dongen uit de Sint-Jorisstraat. Van Rooij kreeg gelukkig vanaf 2005 steun van een werkgroep onder leiding van oud-biologieleraar Ben van Bennekom. Met hem brachten vrijwilligers het park weer zoveel als mogelijk in de oude stijl terug. Van Bennekom en en Van Rooij zijn inmiddels overleden, maar een club van gemiddeld tien vrijwilligers onderhoudt deze parel langs de Zuiderplas nog steeds enthousiast.