Verbijstering in ziekenhuizen over openen terrassen: ‘Onze mensen lopen op hun tandvlees’

Volgens ingewijden wil het kabinet vanaf 21 april de terrassen heropenen en de avondklok opheffen. Tegelijkertijd zijn vanaf deze maand weer tal van evenementen mogelijk. Die zijn over het algemeen kleinschalig en bezoekers moeten vooraf een test doen. 

Maar net als de ziekenhuizen hebben ook vooraanstaande OMT-leden grote twijfels of het wel verstandig is om deze plannen door te voeren. Zowel ic-voorzitter Diederik Gommers als arts-microbioloog Marc Bonten en hoogleraar infectieziekten Andreas Voss vinden dat de ziekenhuiscijfers nog veel te hoog zijn.

Momenteel liggen er op de ic’s bijna 800 mensen met corona en zijn ook de verpleegafdelingen van de ziekenhuizen overvol. Die aantallen stijgen nog steeds en onder meer Voss maakt zich daar grote zorgen over. De hoogleraar infectieziekten van het Nijmeegse Radboudumc, tevens infectioloog van het CWZ, OMT-lid en betrokken bij testevenementen van Fieldlab, denkt dat de versoepelingen ‘een maand te vroeg’ komen.

Tussen woensdag- en donderdagochtend zijn 7833 positieve coronatesten geregistreerd. Dat is het hoogste aantal sinds vorige week donderdag. Het aantal coronagevallen ligt daarmee een stuk hoger dan een etmaal eerder. John Taks, bestuurslid van de NVZ, maakt zich hier veel zorgen over. Op NPO Radio 1 reageert hij geëmotioneerd op de plannen van het kabinet. ,,Ik ben verbijsterd om dit te horen. Voor de komende weken is de voorspelling dat de cijfers net zo hoog zijn als in maart vorig jaar. De ziekenhuizen liggen hartstikke vol, we kunnen mensen niet overplaatsen.”

_{Tekst gaat door onder afbeelding}

Taks is in het bijzonder verbaasd dat het kabinet geen vaart maakt met het vaccineren van ziekenhuispersoneel. ,,In de Nederlandse ziekenhuizen is maar één op de vijf medewerkers die rechtstreekse patiëntenzorg levert gevaccineerd. De andere medewerkers gaan we pas gelijk met alle andere burgers vaccineren. Wij vinden dat echt verbijsterend. Het is echt extreem druk in de ziekenhuizen. Onze mensen lopen op hun laatste benen, moeten terugkomen van vrije dagen. Ik zie mijn mensen met stress in de ogen rondlopen op de afdelingen. Ik zie hoe inspannend het werk is. Ze doen het met enorme passie, maar ze willen zelf ook veilig kunnen werken.”

Het kabinet moet er volgens Taks alles aan doen om ‘de ziekenhuizen in de lucht te houden’. ,,Zij vormen een vitaal onderdeel in onze maatschappij. We maken ons echt zorgen dat steeds meer medewerkers uitvallen. Is het niet door het virus, dan wel door de geestelijke stress ervan.“ Taks snapt dat ‘we elkaar weer de ruimte gunnen om een terrasje te doen’. ,,Ik begrijp heel goed dat de jeugd meer ruimte nodig heeft om leuke dingen te doen. Dat willen onze medewerkers ook. Maar als ze zich op hetzelfde moment onveilig voelen, zich onvoldoende kunnen beschermen en angstig zijn, daar maak ik me veel zorgen over. Het allerbelangrijkste is dat ze veilig kunnen werken en dat we de ziekenhuizen overeind houden.”

De situatie in de ziekenhuizen is ernstig, bevestigt Margriet Schneider, voorzitter van het Regionaal Overleg Acute Zorg in Midden-Nederland. ,,Landelijk zien we op dit moment weer een voorzichtige daling in het aantal besmettingen, maar bij ons stijgt het aantal coronapatiënten. De ziekenhuizen lopen tegen de grenzen aan.”

_{Tekst gaat door onder afbeelding}

Dat het openen van de terrassen, wat het kabinet van plan is, iets bij zou dragen aan de vermindering van de besmettingen - wat de horeca beweert - daar gelooft infectioloog Andreas Voss niet in. ,,Straks heb je én volle parken én volle horeca, wat doe je dan? Er komt niemand van buiten de stad om in het park te gaan zitten, maar mensen komen wel als de terrassen open zijn.’’

Volgens mobiliteitsprofessor Henk Meurs van de Radboud Universiteit zal het openen van de terrassen zeker leiden tot meer bewegingen. ,,Aan de ene kant trekt het een deel van de mensen die nu naar de parken gaan, maar het trekt ook extra mensen aan die anders thuis zouden blijven.’’

Ook het weer ruimer openstellen van de winkels zal leiden tot meer contacten. ,,In de winkels zelf zijn de regels goed te controleren, maar we zagen in november ook dat door lange rijen voor de winkels het op straat drukker werd.’’

Volgens Meurs zal er mogelijk ‘overshooting’ ontstaan. ,,Dat de eerste weken mensen een inhaalslag willen maken, zeker bij jongeren zie ik dat wel gebeuren.’’ Dan wordt het dus zelfs drukker dan normaal. Hij denkt ook dat zodra de versoepelingen bekend worden gemaakt mensen de regels meteen al minder nauw gaan nemen. 

Meer verplaatsingen betekent meer contacten tussen mensen, en daardoor meer besmettingen. Dat de besmettingscijfers momenteel licht lijken te dalen, zegt Voss niet zo veel. De aantallen gevonden positieve testen zijn namelijk onder meer afhankelijk van de testbereidheid. Opvallend is dat er in de afgelopen weken vele duizenden infecties per dag minder werden gevonden dan rond kerst. Terwijl in de weken na kerst - het duurt enige tijd voor een geïnfecteerde op een ic belandt - er nota bene minder mensen op de ic's lagen dan nu. ,,Dat zou ook met de varianten te maken kunnen hebben, die mogelijk ziekmakender zijn, maar daar is veel discussie over.’’

Hoe dan ook: ,,Het vergt veel van de ziekenhuizen. Het gaat ook vaak om jonge mensen, van tussen de 50 en 60, mensen waar je alles voor uit de kast wil halen en die vaak ook lang in het ziekenhuis liggen.’’

Overigens hebben andere prominenten uit de zorg zich wél positief uitgelaten over de proefevenementen en de mogelijke openstelling van terrassen. Voorzitter Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) zei dinsdag dat het heropenen van terrassen ‘verstandig beleid’ is als dat leidt tot een betere naleving van de coronamaatregelen, zoals burgemeesters van de grote steden hebben gezegd.

Het Outbreak Management Team (OMT) gaat de plannen voor versoepelingen bestuderen en daar advies over uitbrengen. Pas daarna neemt het kabinet een definitief besluit. 

Kijk hier onze video's over het coronavirus: