‘Voer de discussie over subsidies niet over de rug van een klein, beginnend festival als Rauwkost’

Ik verbaasde me afgelopen week over alle ophef en negatieve aandacht die er was over de relatie tussen het aantal bezoekers en de subsidie voor Rauwkost. Volgens mij is er rondom de subsidie voor Rauwkost niet zoveel bijzonders aan de hand. Wat er wel aan de hand is: een festival wat voor het eerste jaar op eigen benen staat is nog niet zo handig in de externe communicatie als meer ervaren festivals die, met in het achterhoofd de verantwoording naar sponsoren en subsidiënten, communiceren over het aantal bezoekers in plaats van het aantal verkochte kaarten.

Daar worden niet alleen mensen die een weekend ticket kopen dubbel geteld (zij hebben immers ook voor twee dagen betaald), maar ook alle kinderen die gratis naar binnen mogen. Zo ook alle vrijwilligers die een deel werken en op een ander deel als bezoeker naar binnen mogen. Ook alle relaties als gasten en sponsoren worden geteld. En sommige festivals, weet ik uit ervaring, tellen de gratis en niet te controleren aantallen dan ook nog met een flinke korrel zout.

Niet van dat alles hier, maar gewoon een simpel antwoord naar waarheid waarna het festival wel heel erg negatief in beeld gebracht wordt met termen als ‘Hier is elke verhouding zoek’. In de jaren 90 had ik tien jaar een discotheek waar we met de Jan Vissen van deze wereld programmeerden: gewoon alles boeken waar volk op af kwam en wat geld opleverde. Niets meer of minder en ook helemaal niets mis mee, maar wel iets wezenlijks anders dan wat op Rauwkost gebeurt. 

Later was ik een jaar of acht bedrijfsleider bij 013 in Tilburg en ondervond ik dat je vanuit een ander perspectief een programma kon aanbieden. Dat was meestal niet kostendekkend maar dat had zeker ook zijn waarde voor de stad. Nu ben ik alweer meer dan tien jaar actief op Strijp-S in Eindhoven met het Klokgebouw, waar ik heel trots en hard van kan roepen dat we zonder subsidie misschien wel de grootste culturele instelling van het land zijn.

Maar dat is ook zo gemakkelijk, daar zit weer een ander verdienmodel achter, namelijk waardevermeerdering voor het gebied an sich. Vanuit achtergrond terug naar Rauwkost. Als je hen dus een weergave laat geven van de bezoekers zoals gebruikelijk, dan zal het subsidie- bedrag ongeveer vijftig tot zestig euro per persoon zijn.

Dat is hoog, en het is goed om te kijken hoe dat anders en meer rendabel kan. Echter bij iedere theaterbezoeker in deze stad - maar ook in Tilburg en Eindhoven - leggen we 25 tot 30 euro aan subsidie bij per bezoeker. Dan heb ik het over structurele jaarlijkse subsidie, niet over de nieuwbouw. Daarvan maken dan ook nog heel veel abonnementhouders tien tot twaalf keer per jaar gebruik, wat over het algemeen ook geen jongeren met een smalle beurs zijn.

Als de discussie over subsidie al gevoerd zou moeten worden, voer hem dan over de gehele breedte en niet enkel over de rug van een klein, beginnend festival, waar heel veel jongeren en anderen voor niets of bijna niets een jaar keihard aan gewerkt hebben.  En in dat licht, zie ik dit Rauwe Festival, koester dat, wees er zuinig op, want het is echt heel bijzonder!

En vooral geef dit unieke festival de kans zich te ontwikkelen en gun deze doelgroep tot die tijd, in financiële zin, ook twee theaterbezoekjes.

Jan Buys, eigenaar van het Klokgebouw Eindhoven en inwoner van Den Bosch. Hiervoor zat hij onder meer in het bestuur poppodia W2 en 013 in Tilburg.