Topman Pieter Elbers vertrekt bij KLM: ‘Ingeslagen als een bom’

Pieter Elbers vertrekt volgend jaar als baas van luchtvaartmaatschappij KLM. De raad van commissarissen van KLM zegt dat ‘in goed overleg’ is besloten Elbers niet voor een derde termijn op te laten gaan. Zijn huidige termijn loopt in mei 2023 af. Vanuit de organisatie wordt ‘met veel waardering’ gekeken naar Elbers, maar zijn vertrek komt voor velen wel als een schok.

Economieredactie 13-01-22, 18:04 Laatste update: 14-01-22, 07:19

Volgens de commissarissen kan door de vroege bekendmaking de zoektocht naar een opvolger tijdig beginnen. Daarbij zou na de tweede termijn het herstructureringsplan dat onder Elbers wordt uitgevoerd grotendeels zijn afgerond.

Elbers zegt in een summiere reactie zich tot het einde van zijn termijn volop te zullen blijven inzetten voor KLM. ‘Ik ben bijzonder trots op dit bedrijf en zijn geweldige medewerkers. Zeker in deze hectische en moeilijke tijden blijven zij de kracht van KLM’, zo valt te lezen. ‘Mijn dertigjarige carrière bij de blauwe KLM-familie is een onvoorstelbare mooie reis die ik altijd zal koesteren. Ik geniet van de samenwerking met mijn collega’s en zie daar ook voor de komende periode nog naar uit.’

Elbers kwam eind 2014 aan het roer te staan van KLM. Hij was de opvolger van Camiel Eurlings, die destijds na een dienstverband van 1,5 jaar aan de kant werd geschoven. Tot aan de coronacrisis werden onder leiding van Elbers grote stappen gezet. Zo werd de winstgevendheid van KLM duidelijk verbeterd en werd er tevens meer geïnvesteerd. Elbers vroeg daarbij wel offers van het personeel. ‘Met dertig jaar KLM, elf jaar in de Directie, waarvan twee termijnen als CEO, heeft Pieter een enorme staat van dienst en betekenis voor KLM. Mede daarom is het belangrijk dat we op deze manier een soepele overdracht kunnen bewerkstelligen’, aldus Cees ‘t Hart, voorzitter van de Raad van Commissarissen.

Petitie

In 2019 was er veel te doen over de herbenoeming van Elbers na zijn eerste termijn. Elbers zou door de directie van Air France-KLM worden gezien als een sta-in-de-weg bij de plannen van het moederbedrijf om de structuur te wijzigen. Hij lag meermaals dwars bij plannen die de autonomie van KLM zouden inperken. Zeker 25.000 KLM’ers ondertekenden destijds een petitie voor de herbenoeming van Elbers.

Elbers is ook lid van het Executive Comitee van Air France-KLM. Ook daar stapt hij uit.

Reacties

De regering prijst het werk van Elbers bij KLM. Ze heeft ‘veel waardering voor de jarenlange inzet van de heer Elbers voor de ontwikkeling van de Nederlandse luchtvaart en voor KLM in het bijzonder. Hij heeft er alles aan gedaan om KLM zo goed mogelijk door de crisis te loodsen en te werken aan herstel’, laten de ministers Sigrid Kaag (Financiën) en Mark Harbers (Infrastructuur) weten.

Elbers staat pal voor de Nederlandse belangen binnen de luchtvaartcombinatie Air France-KLM, en volgens bestuurder Chris van Elswijk van cabinevakbond VNC is het nog maar de vraag of een opvolger hetzelfde lukt. ,,Maar we hebben respect voor zijn beslissing, want een CEO blijft niet meer twintig of dertig jaar op zijn positie.’’

Van Elswijk legt uit dat Elbers over het algemeen geliefd was onder Nederlands personeel wegens het voortdurende ‘gevecht’ om zeggenschap over KLM met Air France-KLM-baas Ben Smith. ,,Dat gevecht heeft Elbers telkens gewonnen’’, zegt hij. ,,Voor de positionering van KLM binnen de groep is het op dit moment bijzonder vervelend. Het is nog maar de vraag of de opvolger ook voor de Nederlandse belangen blijft staan. Wij zien natuurlijk altijd uit naar goede samenwerking. Een nieuwe CEO zal dezelfde houding moeten laten zien ten opzichte van de Nederlandse belangen.’’

Birte Nelen van FNV Cabine onderschrijft dat Elbers respect genoot bij het personeel. ,,Er is veel waardering voor wat hij heeft gedaan tijdens de coronacrisis.’’ Bang voor meer inmenging vanuit moederbedrijf Air France-KLM is Nelen niet direct. ,,Er zijn bij het samengaan goede afspraken gemaakt en die staan nog. Wij zullen zorgen dat daaraan wordt vastgehouden.’’ Verder zal FNV ook kritisch kijken naar wie Elbers opvolgt.

‘Zware boodschap’

Ik had twee stewardessen aan boord die toen ze het nieuws net hoorden met tranen in hun ogen stonden
Dario Fucci, voorzitter ondernemingsraad KLM

Het aangekondigde vertrek komt hard aan bij de ondernemingsraad van de luchtvaartmaatschappij, zegt voorzitter Dario Fucci. ,,De CEO die ons bedrijf door de zwaarste storm in ons bestaan heeft geloodst, gaat ons verlaten. Dit zal voor veel collega’s een zware boodschap zijn en men heeft echt wel tijd nodig om dit te verwerken.’’

Volgens Fucci is Elbers ‘zeer gewaardeerd en zeer geliefd’. ,,Dit is echt ingeslagen als een bom’’, vertelt Fucci, die op het moment van de bekendmaking als gezagvoerder vanuit Istanbul naar Schiphol vloog. ,,Ik had twee stewardessen aan boord die toen ze het nieuws net hoorden met tranen in hun ogen stonden’’, aldus de OR-voorzitter. ,,Mijn telefoon is ook ontploft.’’

De timing van de aankondiging is wellicht wat ongelukkig omdat KLM nog altijd in een moeilijke fase zit, meent Fucci. ,,De moraal van de medewerkers krijgt wel een tik. We werken op dit moment heel hard met heel weinig mensen en zijn al twee jaar aan het vechten voor ons bestaan’’, legt de OR-voorman uit. ,,Als dan de voorman die zeer geliefd is en alles bij elkaar houdt vertrekt, dan maakt dat wel indruk.’’

Bang dat Elbers door de vroege aankondiging van zijn vertrek minder goed in staat is de belangen van KLM te verdedigen, is Fucci niet. ,,De manier waarop Pieter zijn rol als topman heeft opgepakt was natuurlijk fantastisch, maar de insteek verandert niet met een nieuwe president-directeur.’’

Wat Fucci betreft is het logisch dat de opvolger van Elbers van binnen KLM komt. ,,Iemand van buitenaf werkt niet bij de complexiteit en de unieke structuur van KLM. Voor Pieter zat er een buitenstaander’’, verwijst Fucci naar oud-minister Camiel Eurlings. ,,En we weten hoe dat is afgelopen.’’