Dit is wat je moet weten over het coronavaccin: ‘We weten nog niet precies of het werkt tegen besmettelijkheid’

In dit artikel blikken we terug op de meest gestelde vragen en de antwoorden van de experts daarop.

Heidi Ammerlaan: ,,Als we het hebben over het mRNA-vaccin, zoals dat van Moderna en Pfizer, daar zit een klein stukje genetisch materiaal in, in een kapsel van vetbolletjes. Dat wordt in het lichaam opgenomen nadat je een injectie krijgt. Je lichaam gaat daar antistoffen tegen aanmaken. Dat maakt dat de volgende keer dat jouw lichaam het virus tegenkomt, de afweerrespons van het lichaam meteen in werking wordt gezet en voorkomt dat je ook echt ziek wordt.”

Ciska Scheidel: ,,Zo langzamerhand gaan we in dit kwartaal en het volgende kwartaal uiteindelijk iedereen vaccineren. Mocht je willen weten hoe dat precies gaat, dan kan je op www.coronavaccinatie.nl zien wanneer je aan de beurt bent. Dat schema verandert soms een beetje, want we zijn afhankelijk van de vaccins die we hebben. Iedereen krijgt uiteindelijk een brief waarin staat waar hij of zij geprikt gaat worden. Wacht dus vooral op die brief, want daar staat het goed in aangegeven.”

Ciska Scheidel: ,,We zullen ons eerst echt nog aan de maatregelen moeten houden die we nu hebben. Dit vaccin, zoals we het nu kennen, daar weten we in ieder geval van dat het beschermt tegen de ziekte. We weten nog niet precies of het werkt tegen besmettelijkheid. Daar doen ze nog onderzoek naar.”

,,De minister heeft heel duidelijk gezegd dat hij geen onderscheid wil tussen groepen die wel en niet gevaccineerd zijn, maar hij heeft daar ook bij aangegeven: ‘Ik laat mij daar op basis van vragen vanuit de Tweede Kamer over adviseren door de gezondheidsraad en dat advies wachten wij nog af. Want daar zitten echt een aantal ethische kwesties aan’.”

Heidi Ammerlaan: ,,Ja, dat kan wel. De effectiviteit van het vaccin is heel hoog, echt ongelofelijk ten opzichte van andere vaccinaties. Zeven dagen na de twee vaccins op dag nul en op dag eenentwintig tot achtentwintig is de effectiviteit van het vaccin vijfennegentig procent. Dat houdt in dat als je een groep vergelijkt van mensen die het vaccin hebben gehad ten opzichte van mensen die het niet hebben gehad, de groep die het vaccin wél heeft gehad vijfennegentig procent minder kans heeft om ziek te worden na blootstelling. Maar goed, vijfennegentig procent is geen honderd procent, dus dat houdt in dat je een kans hebt om corona te krijgen.”

Ab Osterhaus: ,,Als je kijkt naar hoe lang het normaal duurt om een vaccin te ontwikkelen: daar gaat zo’n tien jaar overheen. Omdat elke stap zo verschrikkelijk duur is, moet er normaal gesproken steeds worden gewacht op de voorgaande stap voordat je door kan gaan.”

,,Die hele procedure is nu enorm verkort. Je neemt een enorm financieel risico. Daarvan hebben we nu met z’n allen gezegd: dat doen we. We gaan voor die versnelde procedure, maar we doen geen concessies aan de veiligheid. Ik durf te zeggen dat de procedure die nu gevolgd is voor de vaccins die nu gebruikt worden, niet anders is dan de normale procedure en dat we op langere termijn pas de héle langetermijneffecten kunnen bekijken. Maar: dat is bij elke procedure zo.”

Ab Osterhaus: ,,Wat mij betreft kan het niet snel genoeg. Ik denk dat we alles moeten inzetten. Alle mensen die op een goede manier kunnen vaccineren: inzetten.”

,,We zijn begonnen met het vaccineren van kwetsbare mensen. Ik ben het daar helemaal mee eens, dat is een hele goede zaak. Maar: we weten nu van die nieuwe variant. De vaccinatie die we nu doen draagt niet bij aan het indammen van de verspreiding van het virus. De mensen van 20, 30, 40 jaar: dat zijn de mensen die het virus het meest verspreiden. Daar (vaccineren, red.) beginnen we nog niet aan, terecht, maar ik denk dat we de zaak pas verder gaan controleren als we daaraan toekomen.”

Heidi Ammerlaan: ,,Virussen muteren continu. Dat is een eigenschap van een virus, dat is niet vreemd. Wat belangrijk is, is dat continu in de gaten wordt gehouden of de mutatie niet zodanig is dat het vaccin niet meer effectief is. Dat Engelse virus, dat is weliswaar anders. Maar: zo’n klein beetje anders dat we verwachten dat het vaccin even effectief zou moeten werken.”

Ab Osterhaus: ,,Absoluut niet. Ik denk dat alle maatregelen die er op dit moment zijn echt streng gehandhaafd moeten worden. We weten nog niet precies hoe goed die vaccins tegen verspreiding beschermen, dus ik denk dat die maatregelen tot nader order absoluut moeten worden opgevolgd.”