Na negen maanden van stakingen bereikten de vakbonden en werkgevers in de metaalindustrie in 2019 een akkoord. Een nieuwe cao werd gesloten. Maar afspraken die toen zijn gemaakt, komt onder meer chipmachinemaker ASML niet na, zeggen vakbonden FNV en CNV.

,,Er zijn toen extra afspraken gemaakt voor vakbondsleden”, zegt vakbondsbestuurder van FNV Peter Reniers. ,,We hebben afspraken gemaakt voor een extra compensatie voor de contributie die vakbondsleden betaalden.”

Volgens Reniers hebben vakbondsleden die op 1 januari 2019 lid waren van een vakbond recht op een extra netto vergoeding van de vakbondscontributie, betaald door de werkgever. ,,Dat komt neer op een bedrag van ongeveer 220 euro”, aldus Reniers.

Daarnaast mogen vakbondsleden volgens FNV en CNV hun contributie onderbrengen in de zogenoemde werkkostenregeling. Reniers: ,,Dat levert een fiscaal voordeel op van ongeveer 80 à 90 euro.”

Nu het conflict: volgens de vakbonden hebben werknemers van ASML recht op allebei de regelingen. ASML meent dat vakbondsleden moeten kiezen. Of een eenmalige vergoeding voor die negen maanden staken in 2018. Of het fiscale voordeel van de werkkostenregeling. ASML volgt daarmee het standpunt dat werkgeversorganisatie FME inneemt.

Beide vergoedingen toekennen, komt er volgens ASML op neer dat vakbondsleden hun contributie twee keer zouden kunnen declareren bij hun werkgever. Dat is niet de bedoeling, volgens het bedrijf. ASML staat daar niet alleen in. Ook bedrijven als DAF en VDL volgen die lijn. De vakbonden hopen de rechtszaak te winnen en dat er vervolgens precedentwerking is voor de hele sector. Andere bedrijven zouden dan ook over de brug moeten komen.

Er is nog een twistpunt dat de vakbonden willen laten beoordelen door de rechter. In juli van dit jaar bereikten vakbonden en werkgevers een principeakkoord voor een nieuwe cao, wederom na maanden stakingen.

Onderdeel van dat akkoord is dat werkgevers voor 1 oktober een eenmalige uitkering betalen aan werknemers. ASML deed dat niet en betaalt pas een dezer dagen. Wat daarvan precies het probleem is? ,,Dat ASML de afspraken niet nakomt”, zegt Reniers. Een zittingsdatum is nog niet bekend.

Dit is overigens niet de eerste keer dat de vakbonden met ASML elkaar tegenkomen in de rechtszaal. ASML besloot verkiezen voor een nieuwe ondernemingsraad uit te stellen vanwege corona. De Vakbonden waren het daar niet mee eens en krijgen gelijk van de rechter.

Ook is het zo dat ASML al enige tijd een eigen cao wil afsluiten, buiten de metaalsector om. FNV en CNV zien niet in waarom ASML een eigen cao nodig heeft.