Restitutiepolis, naturapolis of acceptatieplicht? Alle termen over zorgverzekeringen op een rij

Wanneer spreken we van een basisverzekering?
De basisverzekering is de verplichte zorgverzekering voor alle Nederlanders. Onder het basispakket valt alle noodzakelijke zorg, vastgesteld door de overheid. Het gaat hierbij om het bezoek aan de huisarts, de vergoeding van medicijnen en specialistische zorg in het ziekenhuis. De inhoud wordt door de overheid vastgesteld en is voor iedereen in Nederland hetzelfde. Independer zette op een rij welke zorg in 2023 onder de basisverzekering valt.

Is er een verzekeringsplicht?
Als je in Nederland woont of werkt, is het verplicht een zorgverzekering af te sluiten bij een zorgverzekeraar. Een aanvullende verzekering is niet verplicht.

Wat is een naturapolis?
Een naturapolis is een basisverzekering die lager in prijs is, maar daar staat tegenover dat je alleen bij gecontracteerde zorgverleners terechtkunt. Ga je naar een zorgverlener zonder contract? Dan kan het zijn dat je een deel van de zorgkosten moet bijbetalen.

Wat is een restitutiepolis?
Met een restitutiepolis heb je volledig vrije zorgkeuze en kan je bij elke zorgverlener terecht. De premie is hiervan vaak hoger. Er zijn steeds minder restitutiepolissen beschikbaar.

Wat is een budgetpolis?
Dit is een goedkope zorgpolis met minder keuze dan de naturapolis. Hierdoor kunnen verzekerden voor onverwachte kosten komen te staan als ze zorg afnemen bij een zorgverlener waar geen contract mee is afgesloten. Deze polissen zijn in 2023 verdwenen.

Wat is een combinatiepolis?
Een combinatiepolis is een combinatie van een restitutiepolis en een naturapolis. Voor een deel heb je vrije zorgkeuze, maar je kunt er niet van uitgaan en in sommige gevallen moet je iets bijbetalen. De premie is wel lager dan die van een restitutiepolis.

Wat wordt er bedoeld met een tweelingpolis?
Dat zijn twee basisverzekeringen binnen één concern, die inhoudelijk nauwelijks van elkaar verschillen maar wel tegen een andere prijs worden aangeboden. Vooral in de mogelijkheden op het gebied van aanvullende verzekeringen zit verschil.

Lees ook: Steeds meer ‘tweelingpolissen’: nagenoeg dezelfde verzekering, maar wel 20 euro goedkoper.

Wat is het eigen risico?
Dit is een door de overheid vastgesteld bedrag dat de verzekerde eerst zelf moet betalen. Dit geldt voor zorg die valt onder de basisverzekering. Daarna komen alle zorgkosten voor rekening van de zorgverzekeraar. Het wettelijk vastgestelde eigen risico is in 2022 en 2023 vastgesteld op 385 euro. Het is mogelijk dit bedrag vrijwillig te verhogen met 500 euro tot maximaal 885 euro. Daar staat een lagere premie tegenover.

Het verhogen van het eigen risico kan riskant zijn, waarschuwde de Patiëntenfederatie eerder deze maand. ,,Het kan zijn dat je geld bespaart, maar het is ook goed mogelijk dat je op enig moment dat geld moet ophoesten. Dus denk er goed over na”, aldus de belangenorganisatie.

Na de behandeling door een zorgverlener of in het ziekenhuis, zal jouw behandelaar deze kosten declareren bij je zorgverzekeraar, waarna je een rekening van je eigen risico krijgt thuisgestuurd. Het is ook mogelijk dat het eigen risico per automatische incasso wordt afgeschreven.

Waar heb je een aanvullende verzekering (ofwel aanvullende zorg) voor nodig?
Voor alle zorg die niet opgenomen is in de basisverzekering kun je een aanvullende verzekering afsluiten. Daarbij kun je denken aan fysiotherapie, de tandarts, orthodontist, de opticien en alternatieve geneeswijzen.

Hebben verzekeraars een acceptatieplicht?
Iedere zorgverzekeraar heeft een acceptatieplicht voor de basisverzekering. Dat betekent dat zij niemand kunnen weigeren voor de basisverzekering op grond van iemands gezondheid of medische voorgeschiedenis. Voor de aanvullende pakketten kan dat wel.

De aanvullende zorgverzekeraar is niet verplicht om alle aanvragen voor een aanvullende verzekering te accepteren. Het is de verzekeraar dan ook toegestaan om te kijken naar iemands medische voorgeschiedenis en te beoordelen hoe waarschijnlijk het is dat iemand binnen korte termijn medische zorg nodig heeft. Is dat waarschijnlijk, kan dat reden zijn om iemand te weigeren.

Lees ook: Aanvullende (tandarts)verzekering? Dan mag een zorgverzekeraar je weigeren.

Wat is de zorgpremie?
Dat is premie die je betaalt aan je zorgverzekeraar. Dit is in ieder geval de premie voor een basisverzekering, daarnaast kunnen er ook premies voor aanvullende verzekeringen bij komen als je die hebt afgesloten. De premies voor 2023 gaan flink omhoog, werd eerder deze maand duidelijk.

En wat is de collectiviteitskorting?
Als je een collectieve verzekering afsluit, bijvoorbeeld via werkgever, gemeente of vakbond, kon je hier tot maximaal vijf procent korting op krijgen. Vanaf komend jaar wordt deze korting op de basisverzekering afgeschaft. Op aanvullende pakketten blijft de collectiviteitskorting wel bestaan.

Om de zorg voor iedereen betaalbaar te houden, is het tot een bepaald inkomensniveau mogelijk om zorgtoeslag aan te vragen. In 2023 mag je inkomen niet hoger zijn dan 38.520 euro (alleenstaande) of 48.224 euro (met partner). De toeslag kan oplopen tot maximaal 154 euro per maand (alleenstaande) of 265 euro (met toeslagpartner). Op de site van de Belastingdienst kun je lezen of jij volgend jaar recht hebt op zorgtoeslag.

Wat is de ‘inkomensafhankelijke bijdrage’?
Naast een zorgpremie en het eigen risico, betaalt elke Nederlander een inkomensafhankelijke bijdrage aan de Zorgverzekeringswet. Ook dit is een bijdrage aan de zorgverzekering. Als je in loondienst werkt, houdt je werkgever dit in en draagt het af aan de Belastingdienst. Dan merk je er dus weinig van. Het ging dit jaar om 6,7 procent van je brutosalaris. Als zzp’er moet je dit zelf betalen aan de Belastingdienst en gaat het in 2022 om 5,5 procent van je inkomsten.

Hoe werken de vergoedingen in de zorg?
Medische zorg die onder het basispakket valt, wordt altijd vergoed door je verzekering (mits er een contract is met de zorgverlener). Zorg die daarbuiten valt, denk aan de opticien, fysiotherapie of de tandarts, wordt niet altijd (volledig) vergoed. Dat is afhankelijk van jouw aanvullende verzekeringen. Controleer dus altijd goed welke zorg je nodig hebt en welke vergoedingen daar tegenover staan én of je verzekeraar een contract heeft met de zorgverlener.

Wil je op de hoogte blijven van handige tips om met je geld om te gaan en geïnspireerd raken door hoe anderen hun financiën regelen? Volg ons dan op Facebook en Twitter!