Eva Breda is het verleerd zich te vervelen: ‘In ieder leeg agendablokje zoek ik de ruis van alledag op’

Niemand mag mijn telefoon in handen krijgen. Niet vanwege schunnige appjes of geheime werkmails. Maar vanwege die ene melding die iedere maandagochtend binnenkomt en de hele week als een vinnig verwijt op mijn homescreen blijft staan: ‘Uw schermtijd was vorige week gemiddeld 4 uur en 13 minuten per dag.’

Ik kan het wijten aan mijn werk, waarvoor ik me geregeld op media-, mail-, en meeting-apps bevind. Maar ik weet wel beter. Oeverloos, vruchteloos, scrol ik langs tijdlijnen. Oeverloos, vruchteloos luister ik podcasts. Oeverloos, vruchteloos wissel ik van WhatsApp, naar Instagram, terug naar Instagram - oh ja, deze app heb ik nét gesloten - terug naar WhatsApp.

‘Verveling is goed’, zei mijn vader vroeger. Maar de waarheid is dat ik het ben verleerd. Op regenachtige zondagmiddagen gewoon eens met bungelende benen op de bank hangen en je gedachten de vrije loop laten… Ik zou niet meer weten hoe het moet. In ieder leeg agendablokje zoek ik de ruis van alledag op. Ik vraag een vriendin mee naar de stad, ik ga op pad met mijn vriend. En als niemand kan, zoek ik mijn heil bij Netflix, podcasts of social media.

,,Door onze toegenomen welvaart en mogelijkheden voor tijdverdrijf is er altijd wel een manier om stilte en verveling uit de weg te gaan”, legt Iris van der Steen, millennialpsycholoog, uit. Voor mijn generatie is uitstaan onwennig. ,,Dit merk je op stille momenten, op vakantie of bijvoorbeeld voor het slapen gaan. Omdat we in rust pas informatie gaan verwerken en gaan nadenken, krijgen veel mensen op dat moment last van piekergedachten.”

Ik herinner me een moment op de fiets. Mijn telefoon was uitgevallen - de horror - en ik was overgeleverd aan mijn gedachtes. Hoe harder ik trapte, hoe sterker een melancholisch gevoel me terugtrok naar nare herinneringen, to-do-lijstjes en een ondefinieerbaar weeïg ongenoegen. Ruis uit, piekermodus aan. Vrienden herkenden het massaal. ‘Als ik op vrijdagavond alleen thuiszit, word ik somber’, zei iemand. ‘Ik heb het gevoel dat dan ik iets móét doen met mijn leven. Ik wil niet met dat gevoel zitten.’

Misschien is de fomo-generatie niet alleen bang om dingen te missen die zich in de buitenwereld afspelen, maar ook om bij gebrek aan afleiding te moeten zijn met wat zich in de binnenwereld afspeelt. En dat terwijl alleen zijn, stil zijn, Netflix uit, telefoon weg, verveling aan, heel gezond is. De zogenaamde ‘stille reflectie’ zorgt voor meer creativiteit, meer zelfvertrouwen, meer geluk, meer concentratie, minder spanning, betere slaap en meer ruimte voor zelfontwikkeling. Want ook al komen nare emoties op, je leert ze te verdragen en te verwerken.

Je hoeft volgens Van der Steen niet meteen een week in isolement te gaan om te oefenen met alleen zijn. ,,Je kunt ervoor kiezen om te beginnen met tien minuten alleen wandelen”, adviseert zij. ,,Wanneer negatieve gevoelens opkomen, betekent dit dat ze hoe dan ook al aanwezig waren. Zie het als een kans om te kijken wat deze gedachten zijn en waarom je ze hebt. Door de gedachten alleen maar weg te drukken, zorg je ervoor dat je ermee blijft rondlopen en negatieve emoties zich ophopen en verergeren.”

Dus loop gewoon eens alleen naar dat terras vol vrienden toe en bouw dat op. Wat voor mij begon met een half uur alleen wandelen zonder podcast, groeide uit tot een solo getaway in de stille natuur, vervuld van jomo (joy of missing out). Negatieve emoties kwamen wel op, maar gingen eigenlijk ook weer weg. Toch werd de fantoompijn op de plek waar mijn telefoon hoorde soms te sterk, waardoor ik toch begon te scrollen. Foto’s van feestende vrienden, knusse cafés... Was dat alleen zijn nou wel zo’n goed idee? Dan blijft mijn vinger hangen op een tekstje: ‘You are not by yourself, you are with yourself’. En nu ik haar beter leer kennen, is het eigenlijk best gezellig.