Last van spieren die niet meer kunnen ontspannen? Experts vertellen wat je kunt doen tegen spierknopen

,,Een spierknoop voelt vaak wat harder aan. Het is een soort bobbeltje of knoopje, vandaar de naam spierknoop”, legt sportzorgmasseur en beweegspecialist Harnie Mertosemito uit. ,,Een spier kan samentrekken, kracht geven en ontspannen. Een spierknoop ontstaat als een spier niet meer goed kan ontspannen.”

Een spierknoop kan ontstaan door een direct trauma, bijvoorbeeld door je heel hard te stoten, of door overbelasting tijdens het sporten. Mertosemito ziet ook vaak een verkeerde houding als oorzaak in de praktijk. ,,Door veel in één houding te zitten, bijvoorbeeld dagenlang achter de computer, kan het lichaam in disbalans raken en een knoopje er als het ware inschieten.”

Voor veel mensen leveren spierknopen vervelende klachten als pijn en stijfheid op. ,,Masseren kan een goede manier zijn om dat te verhelpen”, zegt Mertosemito. ,,Dat kan de spier stimuleren om te ontspannen.” Omdat dat bij sommige spieren niet zo makkelijk gaat, kan het in dat geval verstandig zijn om naar een fysiotherapeut of specialistische masseur te gaan.

Susanne Barendregt, fysiotherapeut bij FysioNovo geeft het gebruik van een tennisbal als suggestie. Door de tennisbal heen en weer te rollen over je gevoelige spieren, kun je zachtjes druk uitoefenen. ,,Dat kun je makkelijk zelf doen en het kan er in sommige gevallen ook voor zorgen dat de spier ontspant.”

Dry needling is ook een veelgebruikte methode voor het verhelpen van spierknopen. ,,Daarvoor moet je naar een fysiotherapeut.” Bij dry needling wordt een acupunctuurnaald in de spier of direct in de spierknoop aangebracht om ontspanning te brengen. ,,Dat zou meteen verlichting moeten geven, maar we geven deze behandeling niet meer dan vier keer. Heeft het tegen die tijd nog niet geholpen, dan zijn we aan het dweilen met de kraan open en moet er eerst naar de oorzaak worden gekeken.”

Bij chronische pijnklachten kun je als patiënt terechtkomen op de pijnpoli. Na een lange periode van pijn kunnen er in de tweede plaats klachten ontstaan in onder meer je pezen, botten, gewrichten en zenuwen - het zogeheten bewegingsapparaat. ,,Dat kan gebeuren doordat iemand zijn houding en bewegingen aanpast uit angst voor pijn”, verklaart Marieke Hellinga, anesthesioloog en pijnspecialist bij het Leids Universitair Medisch Centrum.

,,Primaire klachten, dus de daadwerkelijke klacht van de spierknoop, behandelen wij hier minder, daarvoor kunnen de meeste mensen goed behandeld worden door een fysiotherapeut, manueel therapeut, sportarts of pijnspecialist in het ziekenhuis.”

Het kleine percentage patiënten dat wordt doorverwezen naar de pijnpoli wordt behandeld met behulp van triggerpoint-injecties of TENS. ,,Bij triggerpoint-injecties brengen we een medicijn rechtstreeks in de spierknoop aan. Met TENS proberen we de spier te resetten door middel van elektrische schokjes. Beide methoden proberen de vicieuze cirkel van de pijn te doorbreken, waarna verdere behandeling door een manueel of fysiotherapeut nodig is om pijn in de toekomst te voorkomen.”

Waar alle experts het over eens zijn is dat het belangrijk is om de oorzaak aan te pakken. Volgens Mertosemito is het belangrijk om te kijken naar het geheel. ,,Het gaat niet enkel om het losmaken van de spier en de patiënt dan weer naar huis te sturen. De hele spierketen moet in balans gebracht worden.”