Medicijnwaakhond keurt nieuw vaccin Pfizer en Moderna tegen omikron goed

Dat heeft EMA vanmiddag bekendgemaakt, na een bijeenkomst van het comité voor geneesmiddelen voor menselijk gebruik. De vaccins kunnen worden ingezet als boosterprik bij iedereen van 12 jaar en ouder. Wel moeten mensen die deze boosterprikken willen de eerste twee vaccinaties hebben gehad en moet het langer dan drie maanden geleden zijn dat ze een coronaprik kregen of besmet raakten met corona.

De farmaceuten werkten de afgelopen maanden aan de vernieuwing van de coronavaccins. De huidige beschermen nog steeds goed tegen ernstige ziekte, ziekenhuisopname en overlijden, maar zijn minder goed bestand tegen de varianten BA.4 en BA.5 van omikron. ,,Deze nieuwe, aangepaste vaccins zorgen voor een bredere bescherming tegen verschillende varianten. Hiermee verwachten we dat ze helpen om de bescherming tegen ziekte te behouden, ook als het virus verandert”, aldus Ton de Boer, voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).

EMA oordeelt dat de aangepaste vaccins zorgen voor een sterke afweerreactie tegen zowel de oorspronkelijke variant als de omikronvariant van het coronavirus. De bijwerkingen zijn vergelijkbaar met die na een boosterprik met de eerdere versies van de vaccins.

Voor de goedkeuring van de aangepaste coronavaccins zijn studies gedaan. Aan het onderzoek naar de Pfizer-boosterprik deden meer dan 1800 mensen van 55 jaar en ouder mee. Moderna onderzocht een groep van zo’n 800 deelnemers vanaf 18 jaar. Daaruit blijkt dat de aangepaste vaccins een sterkere afweerreactie geven tegen omikron BA.1 dan de huidige vaccins.

Voor het Pfizervaccin waren er vier tot negen keer hogere antistoffen in het bloed dan zonder vaccinatie, en anderhalf keer meer dan met de originele booster. De aangepaste Modernaprik biedt ruim vier keer hogere antistoffen en 1,2 keer meer dan met de huidige booster. Het RIVM zal volgen hoe goed de bescherming tegen ziekenhuisopnames is. Ook moet blijken in hoeverre de vaccins infecties tegengaan. ,,In het onderzoek was een handjevol doorbraakinfecties, maar daar zat geen ernstige ziekte tussen. De aantallen zijn echter te klein om uitspraken over de bescherming te doen en nu gaan andere varianten rond", verklaart Ingrid Schellens, senior klinisch beoordelaar bij het CBG.

Pfizer heeft ook een ander aangepast vaccin in de maak dat beter tegen de subvarianten BA.4 en BA.5 van omikron moet beschermen. Bijna tachtig procent van de huidige coronabesmettingen wereldwijd wordt volgens wereldgezondheidsorganisatie WHO veroorzaakt door BA.5. EMA is nog bezig met de beoordeling van dát aangepaste vaccin. Hoe snel de goedkeuring voor dit vaccin komt en of dit op tijd is voor de aangekondigde najaarsronde, kan het CBG niet zeggen. ,,Maar zelfs de oorspronkelijke vaccins zijn nog zinvol en het is goed dat we meebewegen met mutaties. Dan zit je er altijd dichtbij met het op peil houden van de afweer", aldus De Boer.

Vanaf half september staat een nieuwe vaccinatieronde op stapel. Daarmee hoopt de regering een nieuwe coronagolf tegen te gaan en de drukte in de ziekenhuizen te beperken. Nu EMA goedkeuring heeft gegeven, moet de Europese Commissie groen licht geven om de nieuwe vaccins daadwerkelijk te mogen gebruiken. Vervolgens moet ook zorgminister Ernst Kuipers beslissen of de vaccins in Nederland gezet mogen worden. Het OMT zal daar een advies over geven.

Het kabinet gaat er vanuit dat dit najaar de nieuwe prikken gebruikt kunnen worden, zo laat een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport weten. Het is nu nog onduidelijk wanneer het OMT over de vernieuwde vaccins adviseert. Pfizer zei eerder vandaag dat het van plan is om volgende week 1,4 miljoen doses te leveren, en de week erna evenveel. In totaal krijgt Nederland dit jaar 9,95 miljoen doses.