Mensen met deze eetstoornis ervaren eten zó anders dat het zelfs traumatisch kan zijn
Scholen zetten steeds meer in op gezond eten. Zo wordt snoepen ingedamd, of zelfs geheel verboden, en zijn er steeds meer regels voor de inhoud van broodtrommels. Maar wat als je kind een eetstoornis heeft en bijna niets lust? Wat als het doodsbang is voor eten met de kleur oranje?
,,Als onze zoon tot specifiek eetgedrag wordt gedwongen, zal hij beslist een thuiszitter worden”, zegt Rita Maris (46), deskundige als het gaat om de eetstoornis ARFID. Twee van haar zes kinderen hebben deze diagnose; een afwijking in het eetgedrag waarbij mensen zeer weinig of selectief eten.
De eetstoornis is niet gericht op het uiterlijk van de persoon, zoals bij anorexia of boulimia, maar op de structuur, smaak, kleur, geur, temperatuur of beleving van het eten zelf. ,,Mijn jongste kind heeft er al last van sinds hij een baby was. Vanaf dat we begonnen met het aanbieden van vast voedsel, zoals stukjes brood, leek het alsof hij stikte. Terwijl hij helemaal niet kón stikken in dat ministukje brood, dat ook nog eens gedoopt was in melk.”
Het grootste misverstand
,,Later kreeg ons zoontje de diagnose autisme en viel er meer op zijn plek”, zegt Maris. Veel mensen met ARFID bevinden zich ook in het autistische spectrum. ,,Het is goed dat scholen inzetten op gezond eten, maar dan moet er wel eerst meer kennis komen over eetstoornissen als ARFID, dat sinds 2013 een officiële diagnose is.”
,,Scholen denken: dit is een opvoedprobleem. Dat is meteen het grootste misverstand. Ouders vóéden niet verkeerd op en kinderen stéllen zich niet aan. Eten wordt door mensen met ARFID zó anders ervaren dat het zelfs traumatisch kan zijn.”
Inmiddels staan er vijf producten op het ‘veilig-eten-lijstje’ van haar zoontje. ,,Volkorenbrood met een specifieke chocopasta, Olvarit met bruinebonensmaak, Nibb-it chips, één soort biscuitjes en een specifieke limonadesiroop. Toen die limonade tijdelijk niet geleverd kon worden, betekende dat een absolute noodsituatie. Hij drinkt namelijk niets anders.”
Tips van ambassadeur Maris
• Als je twijfelt, zoek dan contact met zorgverleners die kennis hebben van ARFID.
• Een diëtist kan helpen door uit te rekenen of er tekorten in de voeding zijn.
• Wees welkom in de Facebookgroep ‘ARFID te lijf!’. Er is veel herkenning en kennis te vinden.
• Voel je als ouder niet schuldig: je bent geen slechte ouder als je kind dit heeft.
• Blijf uitleggen aan mensen om je heen. Zorg dat dit eetprobleem geen geheim blijft.
Annemarie van Bellegem, kinderarts sociale pediatrie in het Amsterdam UMC en gespecialiseerd in eetstoornissen, neemt ARFID zeer serieus. ,,Kinderen met deze diagnose zijn soms oprecht doodsbang om bepaalde producten te eten, of om te stikken. Ze kunnen bijvoorbeeld ook een enorme aversie hebben voor bijvoorbeeld al het eten met de kleur oranje.”
Traumatische ervaring
,,Over het algemeen komt dit ziektebeeld bij kinderen voor, maar ook adolescenten en volwassenen kunnen hier last van krijgen, vaak door een traumatische ervaring. Ik heb iemand in mijn praktijk die zich ooit heeft verslikt in een Mentos en als gevolg hiervan acht jaar lang geen vast voedsel heeft durven eten.”
,,Veel van mijn patiënten zijn kinderen met autisme. Zij hebben een ander mondgevoel en ervaren sponzige of harde producten bijvoorbeeld als heel onaangenaam. Omdat de stoornis vaak met angst of negatieve gevoelens te maken heeft, is het mogelijk om met gedragstherapie nieuw gedrag aan te leren. De inzet is dan vooral om de negatieve associatie van het eten weg te halen en er nieuwe, positieve prikkels aan te koppelen. Bij een specifieke traumatische gebeurtenis kan EMDR helpen om deze negatieve ervaring te verwerken.”
Schakel hulp in
,,ARFID wordt heel vaak verward met kinderen die een fase hebben waarin ze eenkennig eten. Ouders stuiten hierdoor op onbegrip. Vanwege de maatschappelijke druk en de angst dat hun kind voedingsstoffen tekort komt, wordt er dan nóg meer druk op het kind uitgeoefend. Dit werkt alleen maar averechts.”
,,Het is goed om tijdig hulp in de schakelen, zodat een arts de groei van een kind en de inname van voedingsstoffen en vitamines kan monitoren. Ook kan de arts doorverwijzen voor een passende psychologische behandeling. Daarnaast vind ik het belangrijk aandacht te hebben voor het hele systeem. Dus niet alleen voor het kind met ARFID, maar ook voor de ouders en misschien het jongere zusje dat aan diezelfde eettafel alles meekrijgt.”
Tips van kinderarts Van Bellegem
• Ga naar de huisarts als je je zorgen maakt.
• De website firsteetkit.nl biedt veel nuttige informatie.
• Mijn vuistregel: liefdevol je kind begrenzen en heel veel geduld hebben.
• Zorg dat je ondersteuning krijgt. Wanneer er sprake is van ARFID, kun je dat simpelweg niet in je eentje oplossen. Zorg ook voor begeleiding van de rest van het gezin.
• Je zult stuiten op onbegrip of goedbedoelde meningen. Laat je hier niet gek door maken en weet dat je niet alleen bent!
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUMGeld & Geluk
Stephanie en zoon Freek: ‘Zijn er 6000 euro per jaar op achteruit gegaan na zijn 18de verjaardag’
Om voor zoon Freek te zorgen, krijgt Stephanie een deel van zijn persoonsgebonden budget. Het geld dat hij met beleggen verdient, zet hij opzij. In deze Mezza-rubriek vragen we lezers naar hun relatie tussen Geld en Geluk. -
PREMIUM
Boter, olijf- of kokosolie: welke is écht het gezondst? Voedingsexpert scheidt feit van fabel
De een gebruikt altijd olijfolie om het vlees in te bakken, de andere kiest voor koolzaad- of zonnebloemolie om zijn groenten mee te besprenkelen voor die de oven in gaan. Het aanbod aan vetstoffen is groot. Welke vetstoffen kies je best in de keuken voor een gewone maaltijd of om een gebakje mee te maken? En welke vetstof is het gezondst? Voedingsexpert Karolien Olaerts legt uit. ,,Beperk de plantaardige boter.” -
PREMIUM
Heb je een filter op de kraan nodig voor gezonder drinkwater? Dit zeggen experts
Waterfilters voor op kranen zijn een trend op Instagram. Ze zouden essentieel zijn om schadelijke bacteriën en chemicaliën uit het kraanwater te halen. Maar is zo’n filter wel zinvol in Nederland? En wat zit er eigenlijk wel en niet in ons drinkwater? -
PREMIUMEnergie1
Sluit je nu een jaarcontract af, dan ben je ook komende winter verzekerd van hetzelfde tarief
Deze week maakte Essent bekend dat het weer jaarcontracten aanbiedt. Lange tijd was het door de onzekere energiemarkt niet mogelijk voor consumenten om vaste contracten af te sluiten. Is het verstandig om nu vast te zetten? -
PREMIUM
Polikliniek longcovid sluit deuren voor nieuwe patiënten: ‘Ga maar naar de huisarts’
Ben je één van de tienduizenden Nederlanders met long covid-klachten? Dan moet je steeds beter zoeken naar hulp. De speciale polikliniek in het Rotterdamse Erasmus MC ziet voorlopig geen patiënten meer. De reden: het gebrek aan financiering voor grootschalig onderzoek. ,,In het ziekenhuis kunnen we nu weinig betekenen”, zegt longarts Leon van Toorn.Rotterdam
-
CBS: vrouwen boven 55 krijgen dubbel zoveel mantelzorg als mannen
Vrouwen van 55 jaar en ouder krijgen ongeveer twee keer zoveel hulp van mantelzorgers als mannen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) becijfert dat 13 procent van de vrouwen en 6 procent van de mannen in de leeftijdsgroepen boven de 55 jaar mantelzorg ontvangt. Onder die noemer vallen uiteenlopende vormen van onbetaalde hulp door familieleden, vrienden, buren of andere bekenden, van hulp bij medische zaken tot autoritjes naar de kapper of de supermarkt. -
-
-
PREMIUMCardioloog
Steeds meer bekend over hartklachten bij vrouwen: ‘Tot tranen geroerd omdat ze diagnose krijgen’
Bij vrouwen met pijn op de borst is vaak iets heel anders aan de hand dan een dichtgeslibde kransslagader. Artsen ontdekken steeds meer over het vrouwenhart, maar volgens cardioloog Yolande Appelman kan er nog een tandje bij.Amsterdam -
PREMIUM
'Meiden mogen later net zo van seks genieten als jongens’
Tijdens de Week van de Lentekriebels, die vandaag op basisscholen begint, horen oudere leerlingen nu ook alles over, jawel, de clitoris. Want die is net zo belangrijk als de piemel, stelt Elsbeth Reitzema.