Zorgt een lepel kurkuma per dag voor een oppepper van je immuniteit?
Koken & WetenIn de rubriek Koken & Weten duikt gezondheidsjournalist Tijn Elferink in een voedingsonderwerp waar verwarring over bestaat. Dit keer: is het verstandig onze weerstand te boosten met kurkuma?
Het griepseizoen is in aantocht. Gezondheidswinkels adviseren daarom niet alleen vitamines C en D, maar ook kurkuma. Holland & Barrett bombardeert kurkuma zelfs tot ‘superfood’ en ‘heilig poeder’, dankzij curcumine: een antioxidant met een heilzame werking. Kurkuma wordt daarom ook in sapjes gestopt, zoals in de ‘immunity-boost’ van Stach, een stadssupermarkt met voornamelijk vestigingen in Amsterdam.
Claims over werking van kurkuma
Volgens Eric De Maerteleire zijn er wetenschappelijke studies waaruit een positief effect van kurkuma op de werking van het immuunsysteem blijkt. De laatste vijftig jaar zijn er volgens de bio-ingenieur en schrijver van verschillende gezondheidsboeken honderden onderzoeken gedaan naar gezondheidsclaims die - ook door folkloristisch gebruik - over kurkuma rondgaan.
Het lijkt er volgens De Maerteleire eveneens op dat kurkuma de potentie bezit om bepaalde types van kanker te voorkomen, dan wel te bestrijden. Ook lijkt kurkuma een positieve invloed te hebben op hart- en vaatziekten. ,,Zoals een onderzoeker het kernachtig uitdrukt: ‘Curcumine heeft bewezen over opmerkelijke antikanker-, anti-inflammatoire en antioxidatieve eigenschappen te beschikken’.”
Ook biedt kurkuma veelbelovende vooruitzichten voor de behandeling van multiple sclerose en diabetes. ,,Er is ook een verminderde kans op het ontstaan van de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Parkinson vastgesteld.”
Grijs gebied met veel onzin
,,Mijn meest recente ‘immunity-boost’ kwam van Pfizer”, zegt Adam Cohen. ,,Wel of geen kurkuma zal je immuuncellen worst wezen, als je maar bent gevaccineerd.” De emeritus-hoogleraar klinische farmacologie en voormalig directeur van het Centre for Human Drug Research noemt claims zoals over kurkuma ‘een grijs gebied met veel onzin’. ,,Er is geen enkel aanwijsbaar gezondheidseffect. Als je twintig onderzoeken doet, is er altijd wel één waaruit iets positiefs voor kurkuma komt.” Ook gaat het vaak om onderzoeken in reageerbuisjes. ,,Het lichaam is geen reageerbuis.”
Hoge doses kunnen bijwerkingen geven. Kurkuma bevat oxalaat wat kan leiden tot nierstenen. Zorgelijker zijn de hoge concentraties lood die er in het poeder kunnen zitten. Lood kan zitten in de bodem waar kurkuma wordt verbouwd. Maar kurkuma wordt ook bijgekleurd met loodchromaat.
Cohen wijst op een advies van een commissie die onder meer de toxiciteit van chemicaliën in voedsel onderzoekt (het COT). Deze wetenschappers stellen dat voor de gezondheid vaak een theelepel kurkuma per dag wordt aangeraden, wat neerkomt op zo’n 200 milligram curcumine. Iemand van 70 kilo krijgt daarmee ruim 450 procent meer binnen dan de aanvaardbare hoeveelheid.
Conclusie 'te kort door de bocht’
De Maerteleire vindt die conclusies van Cohen te kort door de bocht en noemt onderzoeken juist veelbelovend. Drie milligram per kilo lichaamsgewicht is veilig, wat in de praktijk twee tot zeven gram kurkuma is. Cohen is voorzichtiger: zo nu en dat wat kurkumapoeder door je yoghurt, in je smoothie of in de Indiase curry is prima. En ook de hoeveelheden die worden gebruikt om alledaagse producten als mosterd, rozijnenbrood en ijs te kleuren zijn geen gevaar.
Supplementen zijn een ander verhaal, stelt Cohen. Lucovitaal adviseert een dagelijkse dosis van 40 milligram curcumine maar Vitaminstore dagelijks 760 milligram. Vitakruid gaat nog verder: tot bijna 2000 milligram per dag. Voor iemand van 70 kilo is dat ruim 4000 procent meer dan de aanvaardbare hoeveelheid.
,,Kurkuma geeft bij supplementen best wat klachten zoals loodvergiftiging en leverproblemen”, vat Cohen samen. De Maerteleire adviseert supplementen in overleg met een arts te gebruiken, omdat ze niet geschikt zijn voor bijvoorbeeld mensen met leverproblemen en de werking van bepaalde medicijnen kunnen beïnvloeden.
Het oordeel
Over de gezondheidsvoordelen van kurkuma, zijn de meningen verdeeld. Grote hoeveelheden zijn niet ongevaarlijk. Een lepel kurkuma door de yoghurt of curry is prima, maar capsules kunnen tot loodvergiftiging leiden en leverproblemen geven.
Meer afleveringen van Koken&Weten vind je hieronder:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Koken & Eten
Hygiëne in de keuken: maak ook je kruidenpotjes af en toe goed schoon
Veel gevallen van voedselvergiftiging ontstaan thuis, aldus het RIVM. De meeste bacteriën in de keuken denk je waarschijnlijk te vinden in de keukenhanddoek, vuilnisbak of snijplank, maar uit een nieuwe studie blijkt dat kruidenpotjes nog grotere bacteriemagneten zijn. -
interview
Paniek om een dringend mailtje van de baas: waarom ons brein soms worstelt met werk
Kenniswerk is zwaar voor onze mentale gezondheid, ziet Christianne Vink, psycholoog en auteur van Het grote hoe ik werk boek. Ze ontmoet in haar praktijk werkenden die worstelen met vermoeidheid en stress, en zich tegelijkertijd moeilijk kunnen concentreren. Wat kun je daaraan doen? -
Koken & Eten
Oproep om frikpics te maken: ‘Het is een beetje ordinair, maar frikandel is dé Nederlandse streetfood’
Een oproep van de frituurbranche: of we massaal foto's van onze vleesstaven willen delen. Frikandellen, voor alle duidelijkheid. Frikpics. -
Koken & Eten
Dit zet Nederland het liefst op tafel met kerst (en het is dit jaar minder vaak het gourmetstel)
Ondanks of juist dankzij de aanhoudende coronacrisis is Nederland nu al volop bezig met kerst, blijkt uit het zoekgedrag van mensen op de site en app van Albert Heijn. De fans van de feest-Allerhande kunnen hun lol op, want na de ingetogen feestdagen van vorig jaar pakken we dit jaar feestelijker uit, verwacht foodtrendwatcher Joyce Bierman, binnen Albert Heijn verantwoordelijk voor het magazine. -
PREMIUMKoken & Eten
Stephanie (22) liet 250.000 suikervrije cocktails in blik aanrukken: ‘Doel is om marktleider te worden’
Stephanie Troost (22) deed met haar Lica Drinks een gooi naar de titel ‘Meest Veelbelovende Jonge Ondernemer 2022'. Het bleef bij een nominatie, maar haar pre-mixed cocktails zonder toegevoegde suikers gaan als een speer. Troost zegt proost.
-
PREMIUM2
Meer uren per dag werken in minder dagen, kan het?
Meer tijd voor ons sociale leven, minder files en minder drukte bij de kinderopvang. Om de problemen op de arbeidsmarkt aan te pakken, komt internist en hoogleraar Marcel Levi met een opmerkelijk voorstel: ga hetzelfde aantal uren werken in minder dagen. -
-
-
met video
Onverwachte winnaar van Heel Holland bakt: ‘Een droom die uitkomt. De zevende hemel’
Bij de finale van Heel Holland bakt kwam niet de meest constante kandidaat als winnaar uit de bus. De overwinning was voor een deelnemer die indruk maakte alleen al door de hele tijd te genieten van het bakavontuur. ,,Ik had het nooit verwacht.’’ -
Wat Eten We Vandaag: quiche met sardine en venkel
Deze quiche heeft een zoetzure smaak dankzij de vulling van ui, venkel en sardines. We gebruiken zelfgemaakt deeg. Geen zin of tijd om je eigen deeg te mixen? Koop dan bevroren bladerdeeg.