Bokashi: Dé oplossing voor mens, dier en natuur?

Het water kabbelt door de Beerze. Oranjetipjes vliegen van de ene naar de andere pinksterbloem en het roodborstje laat in deze stilte in de Kampina zijn mooiste zang horen. Jasper Oomen start de motor van de trekker. Vandaag is een speciale dag. Want samen met zijn broer Bastiaan en hun vader Peter beginnen ze op een van de weilanden die ze pachten van Natuurmonumenten op Balsvoort met een nieuwe proef. Ze strooien er bokashi uit om de bodem te verbeteren.

Peter Oomen is blij dat hij de handen op elkaar heeft gekregen. Samen met Natuurmonumenten, boswachter Luc Roosen, ecoloog Gijs Clements en Maarten van Schijndel van waterschap De Dommel is de proef opgezet. ,,Het credo van Natuurmonumenten is vaak verschralen in plaats van voeding geven. Ik denk daar wat anders over. Zeker op de 200 hectare graslanden en graanakkers die wij gebruiken voor onze koeien.”

Die koeien zijn voor de begrazing in de Kampina. ,,Op de akkers telen wij granen en gras als voer om de koeien de winter door te helpen. Een deel van de oogst wordt als strooisel gebruikt in de potstal. Een deel is niet bruikbaar omdat daar bijvoorbeeld jacobskruiskruid (giftig) in zit.”

Tekst loopt door onder de foto

En juist dat laatste deel is nu bruikbaar als bokashi. ,,Ik noem het hergebruik van producten uit het eigen gebied. Zo maak je een sluitende kringloop, dicht bij huis. Nu we van dit restproduct een bodemverbeteraar maken, krijg je straks een prima bodem. Die is niet alleen goed voor de koe, maar ook voor de ree en de das en konijnen. Mens, dier en plant schieten er wat mee op”, vindt Peter Oomen.

Waterschapsadviseur Maarten van Schijndel legt uit wat bokashi is en kan doen in de natuur: ,,Bokashi heeft een positief effect heeft op de sponswerking van een bodem, maar daarnaast helpt het ook mee om de biodiversiteit in het natuur- en landbouwgebied te vergroten. En dat staat in onze beekdalen hoog op de prioriteitenlijst van het waterschap. Bokashi veroorzaakt op kruidenrijkgrasland meer soorten kruiden, grassen en bloemen. Die trekken ook weer meer insecten, vogels en zoogdieren aan.”

Van Schijndel verder: ,,Op deze percelen wordt door de familie niet beregend. Het mooie van bokashi in de Kampina en het beekdal van de Beerze is dat water langer in de bodem blijft zitten en dus langer opneembaar is voor de kruiden, grassen en bloemen op het perceel. Daarnaast loopt het bij harde regenval gelijkmatiger naar de sloten weg. Zo vang je de pieken af in extreme droge of natte perioden en dat is voor het waterschap erg belangrijk.”

Op het grasland op Balsvoort rijdt Jasper een grote aanhanger achter de tractor zorgvuldig leeg. Er worden op een proefperceel op een deel bokashi uitgereden en op een deel niet. Van Schijndel: ,,Hier meten we met bodemsensoren hoeveel vocht de bodem kan vasthouden. Daarmee kijken we naar de verschillen tussen de delen mét en zonder bokashi.” 

Van Schijndel tot slot: ,,Dit herhalen we meerdere jaren omdat naar verwachting de verschillen per jaar groter gaan worden. Dit geeft ons meer inzicht in de werking van bokashi op de bodem, dan is dat een proces wat we bij meer agrariërs kunnen gebruiken. En is het een methode die de biodiversiteit in de bodem en daarboven flink kan verbeteren.”