Na laatste eredienst is hoofdgebouw Kentalis gesloten voor doven

Voor Annie Baijens, die in 1945 als leerlinge vanuit Zwijndrecht naar Sint-Michielsgestel kwam, voelde deze middag als wat triestig aan. ,,Ik vind het wel jammer dat het mooie gebouw er niet meer is voor ons”, zegt de zwaar slechthorende vrouw berustend, ,,Hier heb ik veel geleerd en meegemaakt. Daar ben ik dankbaar voor.” 

Tot 1958 verbleef zij in Gestel, met slechts drie keer per jaar voor vakanties naar huis, naar Zwijndrecht. De kapel speelde in die jaren een nadrukkelijke rol in het leven van de dove internaatskinderen. ,,Iedere dag om 7 uur moesten we naar de kapel, naar de mis”, vertelt de oud-leerlinge, ,,Op zondag zelfs drie keer, naar de vroegmis, de hoogmis en ’s middags het lof.” Klagen deed Annie er niet over, en ook nu blijft dat achterwege. ,,De mooie gedachten winnen”, zegt zij spontaan.

In de kerkdienst, geleid door diaken Marcel Broesterhuizen en Wiesje Verkooijen verschijnen oude beelden op een scherm. Foto’s van vervlogen tijden lokken ingehouden kreten van herkenning uit. En, als de pastor stelt dat hier vele vriendschappen zijn ontstaan, dat daarom het voormalige Instituut voor Doven voor velen als een familie voelde, dan draaien hoofden van aanwezigen naar elkaar toe, bevestigend knikkend. Met een zichtbare uitdrukking van spijt, berusting of ook teleurstelling onderkennen zij het lot van ‘hun’ mooie gebouw. Dat heeft voor doven geen toekomst meer, alleen nog maar een verleden.

Na de viering en na het knusse samenzijn in de Aula van school Kentalis Compas reageert ook pastor Broesterhuizen op de consequenties voor de oudere generaties doven. ,,Wij zijn op zoek naar locaties waar doven bijeen kunnen komen, voor kerkelijke vieringen en ontmoetingen. Net als vanmiddag kun je die zien als een reünie. Die behoefte blijft.” En dan de kapel, wat gebeurt daarmee? ,,Dat bepaalt uiteindelijk de koper van het prachtige gebouw”, verwacht Broesterhuizen. Of de wens van sommige doven, om juist op deze voor hen historische plek ooit een appartement te kunnen betrekken, kans maakt, betwijfelt hij sterk.

Tekst loot door onder de foto

Wel heeft de dovenpastor een niet eerder gehoorde mogelijkheid voor de kapel in petto. ,,Het zou mooi zijn als deze kan blijven fungeren als locatie voor huwelijken of uitvaarten. Of zelfs als parochiekerk voor Sint-Michielsgestel. Met het oog op het sterk slinkend aantal kerkgangers zou de Michaëlkerk dan kunnen plaatsmaken voor woningbouw.” Voor Annie Baijens en alle andere dove oud-leerlingen rest één troost: de buitenkant van het door hen steevast genoemde Instituut voor Doven  blijft wél zichtbaar.