Joden in Tilburg: een kleine gemeenschap vol ontzaglijke verhalen
TILBURG - Door en door katholiek was Tilburg. Dus moet je in de stad speuren naar sporen van joods leven door de eeuwen heen. Knappe Tilburger die bijvoorbeeld weet dat de joodse gemeenschap, hoe klein ze ook is gebleven, over een eigen begraafplaats beschikte. Verlaten en vergrendeld ligt het hoekje tussen de Bredaseweg en de Oude Warande, omringd door woningen ook.
Met de Dag van het Jodendom als aanleiding gaat zondag in de bibliotheek aan het Koningsplein een tentoonstelling over joden en christenen in Tilburg van start. Samensteller, namens de Raad van Kerken, is Cor Sinnema. De voormalige diaken van de Petrus en Paulusparochie hoopt dat de bezoekers 'met nieuwe ogen', zoals de expositie dan ook is genoemd, naar het jodendom gaan kijken. ,,Lang geleden zijn joden en christenen uit elkaar gedreven, met alle verschrikkelijke gevolgen van dien. Maar onze culturen hebben zoveel met elkaar te maken."
Dat is een verheven gedachte bij een reeks van joodse levens die op de panelen ten tonele worden gevoerd. Ze vertellen niet het verhaal van een krachtige zuil, die een onuitwisbare stempel op de Tilburgse samenleving heeft gedrukt. Eerder dat van kleine individuen die de tijdsgeest wisten te weerstaan of er aan onderdoor gingen. De tentoonstelling herbergt een bijzonder voorwerp: de kelk die pater Ignatius van zijn ouders kreeg toen hij intrad bij de trappisten van Koningshoeven. Ignatius was geboren als George Löb. Zijn ouders, van joodse afkomst, waren tot het katholieke geloof bekeerd. Drie zonen werden trappist, drie dochters trappistin. Alle zes werden ze in de oorlog als joden uit hun kloosters gehaald. Ook een vierde broer, die niet voor een geestelijk leven had gekozen, werd door de Duitsers vermoord.
De tentoonstelling 'Met nieuwe ogen' loopt van 14 januari tot en met 28 februari in de Openbare Bibliotheek aan het Koningsplein. Bij de opening zondag om 14 uur houdt Arnoud-Jan Bijsterveld, hoogleraar cultuur in Brabant, een inleiding.
Rond de tentoonstelling zijn diverse activiteiten gepland: rondleiding op elke woensdagmiddag, zang en inspiratie met chazan Gilad Nezer (21 januari), lezing Liesbeth Hoeven over het studentenverzet (28 januari), boomplanten (4 februari), lezing Herman Teerhöfer over Auschwitz (25 februari).
Joodse levens
Een kleine 250 jaar is er in Tilburg sprake van een Joodse gemeenschap, die nooit meer dan enkele honderden mensen heeft gekend. Enkele Joodse levens worden op de tentoonstelling 'Met nieuwe ogen' belicht.
Levi David Hartog (1744-1809). De eerste Jood die zich in Tilburg vestigde. Slager van beroep. Ligt in Oisterwijk begraven (foto).
Samuel Mozes Cats (1822-1886). Stak achter de bouw van een synagoge en de aanleg van een begraafplaats in Tilburg.
Bram Spiero (1911-1982). Was door zijn winkel in bladmuziek van grote betekenis voor het muziekleven in Tilburg.
Ernst Elzas (1919-2010). Wist dankzij het verzet de oorlog te overleven. Spande zich daarna in voor behoud van het Joodse erfgoed in Tilburg.
Helga Deen (1925-1943). Wordt door haar dagboek uit Kamp Vught wel de 'Tilburgse Anne Frank' genoemd. Vermoord in Sobibór.
Rachel Schwarcfuter (1950). Groeide op in Haifa en emigreerde in 1972 naar Tilburg, waar ze sindsdien Chanoeka en Kerstmis tegelijk viert.
In het Brabants Dagblad van zaterdag staat een achtergrondartikel over het joodse leven in Tilburg
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
eigen tuin eerst
Zevenblad in de tuin? Bestrijden is een lastige klus
Zevenblad. Als dat in je tuin groeit ben je niet blij. Het woekert als een gek. Zo kom je er vanaf volgens tuingoeroe Romke van de Kaa. -
‘Bah, lust ik niet!’: deze strategie moedigt kieskeurig etertje aan tot proeven
Aan menig keukentafel is het iedere avond een strijd: ouders hebben hun uiterste best gedaan een gezonde maaltijd met groente te bereiden, maar kindlief weigert ook maar een hapje te proeven. Hoe zorg je dat je kind later meer lust dan patat en pannenkoeken? Onderzoekers van Maastricht University bestuderen het en kwamen onlangs tot een interessante ontdekking. -
PREMIUMEnergierekening
Laura: ‘We willen tot ons pensioen hier wonen, dus maandlasten zo laag mogelijk krijgen’
Hoeveel geld besteed jij aan energie in huis? Hoe probeer je de kosten omlaag te brengen? Deze vragen stellen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Laura Baas (32) uit Siddeburen in Groningen. -
PREMIUM
Furkan tekende alle 15.550 steentjes na: verloren geveltjes Veemarkstraat keren met gedichten terug
TILBURG – Tot treurnis van voorbijgangers waren de karakteristieke huizen aan de Tilburgse Veemarktstraat plotsklaps verdwenen. Van ellende vielen ze haast uit elkaar, maar Furkan Cinar zorgde voor de terugkeer van de geveltjes. Hoe je zoiets aanpakt? ,,Steen voor steen.”Tilburg -
PREMIUM
De bouw van woonwijk Gelderakkers 2 in Hilvarenbeek ligt weer stil, nu vanwege stikstof
HILVARENBEEK - De provincie adviseert om de bouw van Gelderakkers 2 in Hilvarenbeek stil te leggen. Het lijkt erop dat stikstofregels roet in het eten gooien. Wethouder Piet Machielsen maakt zich grote zorgen. ,,Ik moet me aan alle wetten en regels houden, maar dit werkt inmiddels maatschappelijk ontwrichtend.”Oisterwijk
-
PREMIUM
Wie is de baas bij Willem II? Dat is nog best ingewikkeld!
Paul Gerritse was tot voor kort zes jaar voorzitter van het Stichtingsbestuur bij Willem II. Het Brabants Dagblad kopte bij zijn vertrek dat z’n opvolger Gerard van Laarhoven nu de nieuwe baas van de club is. ,,Een misverstand, net zo min als ik de baas was”, zegt Gerritse Maar wie is dan wél de baas van Willem II?Tilburg -
-
-
Marijke heeft haar plekje op de Joodse begraafplaats in Oisterwijk al gemarkeerd
OISTERWIJK - Charmant en goedlachs is Marijke Wagenaar-Van Oss. Maar vooral ook dankbaar voor de waardigheid die Oisterwijkse vrijwilligers aan haar Joodse begraafplaats terug hebben gegeven. Wagenaars ouders vluchtten in 1942 naar Zwitserland, waar zij ook werd geboren. -
PREMIUMmet video
Station Tilburg is door de dassen plots een soort knooppunt: ‘Extra en langere treinen’
TILBURG - Door de komst van een das bij Esch gaan er duizenden reizigers per dag extra door station Tilburg. Past dat een beetje? ,,Nou, ik kon zelfs zitten.”Tilburg
Meest gelezen
-
Veehouder Heukelom mag meer varkens in stal: nu 10.000, straks ruim 17.000
-
PREMIUM
Jaar celstraf voor 26-jarige drugsdealer uit Oisterwijk
-
PREMIUM
Proef in Oisterwijk om wachtlijst in jeugdzorg terug te dringen: ‘In 2030 geen lijst meer’
-
PREMIUM
Omwonenden fel tegen plan voor woningen aan het Stroomdalpad Oisterwijk: ‘Uitzicht op het park is weg’
-
Garage in woonwijk in Oisterwijk blijkt opslag voor drugs en vuurwerk
Voor de rechter
‘Beetje sfeer maken, gewoon gezellig’, dacht Bram toen hij vuurpijl richting Willem II-supporters schoot
-
PREMIUMVoor de rechter
Twee agenten vrezen voor hun leven als Chris vlucht voor controle: ‘Ik had keuzestress’
-
PREMIUMVoor de rechter
‘Geweldsexplosie’ verrast hoofdagent, en de Oisterwijkse verdachte zelf eigenlijk ook
-
PREMIUMVoor de rechter
Mark trapt en trekt aan de haren van een jonge vrouw nadat hij bijna is aangereden: ‘Ik was heel erg boos’
Meest gedeeld
-
Veehouder Heukelom mag meer varkens in stal: nu 10.000, straks ruim 17.000
-
PREMIUM
Omwonenden fel tegen plan voor woningen aan het Stroomdalpad Oisterwijk: ‘Uitzicht op het park is weg’
-
PREMIUM
Achttien jaar runden ze de Albert Heijn, nu blazen Jan en Conny een bekende Haarense horecanaam nieuw leven in
-
PREMIUM
Jaar celstraf voor 26-jarige drugsdealer uit Oisterwijk
0 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageer