Lithoijens klooster bloeide op dankzij schipperskinderen: ‘En de dorpskinderen waren minderwaardig’

LITHOIJEN - Ooit haalden de Lithoijense kloosterzusters schipperskinderen in huis. Want goed voor de inkomsten. ,,Een slimme zet", oordeelt Frans Heeren in zijn nieuwe boek.

Joop van Rossem 14-11-19, 11:28 Laatste update: 11:31 Bron: BD

De tijdlijn van het klooster in Lithoijen eindigt met de hippe baby- en kinderwinkel Kindercompagnie van de familie De Hommel. De bouw van het klooster vormt in 1882 het beginpunt. Twee jaar later trekken de Zusters van J.M.J. (Jezus Maria Joseph) erin. Ze richten zich de eerste jaren op opvang voor alleenstaanden en zieken. Dat verandert snel als de inkomsten ontoereikend blijken te zijn. Het opzetten van een internaat, het Sint Norbertuspensionaat, biedt uitkomst.

,,Een slimme zet. We wonen tenslotte langs de Maas. Dus veel schipperskinderen vonden hier onderdak", constateert geschiedschrijver Frans Heeren. Dat had veel impact op de plaatselijke basisschool. ,,De dorpskinderen waren minderwaardig. Er mocht niet met elkaar gepraat worden of er volgde straf. Na de pauze gingen eerst de internaatkinderen naar binnen en ze zaten ook nog eens vooraan in de klas. Het is nooit duidelijk geworden waarom dit zo gebeurde."

Nonnen mochten niet naar buiten komen

In 1949 kwam er een einde aan het verblijf van de Zusters van J.M.J. in Lithoijen. ,,De nonnen verzorgden lessen op school maar waren niet in het bezit van een onderwijsdiploma en dat werd verplicht. Daarom zijn ze vertrokken." Het klooster werd verkocht aan de zusters Penitenten, die ook al in Reek en Haren een vestiging hadden. Het klooster kreeg de naam Jerusalem.

,,Het waren slotnonnen. Dat betekende dat ze helemaal niet buiten mochten komen. Een probleem want daardoor konden ze niet naar de kerk. De oplossing was dat de rechtervleugel van het klooster werd vervangen door een kapel. Op die manier konden ze naar de kerk en de biecht afnemen. Dat was wel tegen het zere been van de toenmalige pastoor Koenraadt. Want in de kapel was centrale verwarming aangelegd en vele dorpelingen togen toen naar de heilige missen in de kapel."

Slotnonnen kregen problemen

Twee van de zusters Penitenten. © Joop van Rossem

Ook de slotnonnen kregen te maken met financiële problemen. ,,Ze gingen in het klooster werk verrichten voor Kousenfabriek Jansen De Wit. Die brachten de dozen met kousen. De Lithoijense jeugd bracht die dozen naar binnen en kreeg als beloning een half pepermuntje.”

De zusters Penitenten bleven tot 1960 in Lithoijen. Opvallend: in een logboek staat dat het verblijf achteraf gezien een grote mislukking was. Letterlijk: ,,De zusters zouden graag willen weten waarom en waarvoor God deze mislukking toeliet."

Philips: prachtige tijd met veel feesten en vrijheid

Lang stond het klooster niet leeg want in hetzelfde jaar werd het overgenomen door Philips. Dat liet er tl-armaturen monteren. ,,Er werkten in die periode 75 mannen en vrouwen. Uit gesprekken bleek dat het een prachtige tijd was met veel feesten, uitstapjes en vrijheid. In 1972 hield het op. Philips centraliseerde vestigingen in Oss. Daarna kocht oud Philips-medewerker Cor de Hommel het voormalige klooster op om er een antiekzaak in te beginnen."

Het boek Het klooster van Lithoijen door de eeuwen heen omvat 300 pagina's en is verkrijgbaar bij Frans Heeren, 0412-482216.