Ze zijn buren, maar wél met de A50 tussen hen in

Toen ze jaren geleden aan Menzel en Oud-Menzel gingen wonen, hebben ze bij de gemeente wel vantevoren gevraagd of er iets ging gebeuren. Er zou zeker geen rijksweg komen, kregen ze te horen. De realiteit bleek anders.

Pierre en Ineke Smits wonen bijna 26 jaar in hun huis aan Oud-Menzel 1 in Nistelrode. Ze zochten daar de rust en de ruimte voor de kinderen. Ze schrokken toen er na een half jaar een hoorzitting gepland bleek voor de Omleiding Nistelrode, een onderdeel van de toekomstige rijksweg. Ineke sloot zich namens de omwonenden aan bij de Stichting Natuur en Milieu Nistelrode. "Toen zag ik in stukken dat er in de gemeenteraad al over de A50 was gesproken. Een nare ervaring", vertelt Ineke. "We hebben met de stichting tot aan de Raad van State tegenover de gemeente gestaan en ook op een paar punten gewonnen. Er is zelfs een kroonbesluit dat in dit gebied geen weg mag komen, maar toen lag die er al. Een voldongen feit dus."

Volgens haar was aan de bochten van de rondweg al te zien dat het uiteindelijk een snelweg zou worden. Pierre vond het geluid van die rondweg, in eerste instantie een betonbaan, vreselijk. "Nu de A50 uiteindelijk is uitgevoerd met zoab en een hoge geluidswal, valt het voor ons mee, op het onregelmatige geluid van de voertuigen op de viaducten na. Maar de grote dreiging van hoe het zou worden, 15 jaar lang, dat viel niet mee. Van de ene kant was de lust om wat van ons huis te maken weg, van de andere kant wilden we juist investeren. Het huis heeft even te koop gestaan, want ons ideaalbeeld was weg."

Concreet is er aan de ene kant duizend meter ingeleverd en aan de andere kant teruggekocht. "Het is allemaal netjes en in alle redelijkheid gegaan. We wonen aan de goede kant van de A50. Door de overwegend heersende westenwind waaien het geluid en ook de uitlaatgassen met fijnstof meestal van ons af. Het uitzicht is wel veranderd, eerst konden we helemaal wegkijken. Maar ik ben blij dat we de auto's alleen horen en niet zíen."

Bij 'buren' Frans en Lenie van Rooij aan de andere kant van de snelweg razen dezelfde auto's zichtbaar voorbij. En ook het geluid aan Menzel 20 is heftiger. De Van Rooijs raakten geen grond kwijt, ze kregen geen vergoedingen, maar hun woongenot is wel anders geworden. Toch wilden ze er blijven zitten. "We woonden drie jaar in het centrum voordat we hier in 1978 introkken", vertelt Lenie. "Mijn man is een stukje verderop aan Menzel geboren, zijn wortels liggen dus hier en hij wilde terug." Ook met het geluid vinden ze het nog goed om te wonen. "Je moet je aanpassen."

Frans: "In 1985 zijn de burgemeester en iemand van de provincie hier een paar uur geweest. Ze spraken over zoveel mogelijk voorzieningen die ze zouden treffen om de geluidshinder tegen te gaan. De volgende dag kreeg ik een brief in de bus van de provincie, dat er geluidsontheffing was toegewezen. Dat is toch niet te begrijpen."

De zandwal aan de rondweg zou verplaatst worden bij de aanleg van de A50. "Maar dan hadden ze grond van ons nodig en kwam onze achterdeur uit op de geluidswal. Onze schuur moesten we maar naar achteren verplaatsen. Door de hoogspanningskabels kon dat niet." Het resultaat is een betonnen geluidswal, zonder begroeiing. "Toen ze die muur er neerzetten!" Lenie kijkt nog wat ontzet.

Slapeloze nachten hadden ze er van. Aan het geluid van de auto's zijn ze al gewend, maar aan het plok-plok-geluid van voertuigen over de voegovergangen van de viaducten Menzel en Loo niet. "Terwijl we bij vergelijkbare viaducten niets horen klepperen."

Ze valt even stil en vervolgt dan: "Doordat ze geen nieuwe weg aanlegden, maar op de rondweg een reconstructie toepasten, mochten ze vijf procent boven de oude geluidsnormen gaan zitten. Ze bleven met het aantal auto's net onder die grens. Daarmee hebben ze wel een truc uitgehaald. En het verkeer op de A50 blijft groeien."

Spontaan ramen openzetten is er niet meer bij voor Frans en Lenie. De gevolgen van de aanleg van de autoweg laten hen nog niet los. De Belangengroep geluidshinder A50 - bestaande uit zo'n honderd gezinnen - probeert met gemeente en Rijkswaterstaat tot een oplossing te komen voor de geluidshinder afkomstig van de A50. Het plok-plok-geluid houdt hen nog vaak wakker.