‘Het kabinet vindt dat de erfopvolger ook kan trouwen met een persoon van hetzelfde geslacht en ziet geen beletsel voor een toestemmingswet voor een huwelijk van een erfopvolger met een persoon van hetzelfde geslacht. Het kabinet ziet dus niet dat een troonopvolger of de koning afstand zou moeten doen van de troon wanneer hij/zij zou willen trouwen met een partner van hetzelfde geslacht’, schrijft Rutte.

Hij wil niet ingaan op de troonopvolging door mogelijke kinderen die in dat huwelijk kunnen worden geboren. ‘In het kader van de behandeling van een toekomstige toestemmingswet kan door de regering en de Staten-Generaal zo nodig nader stil worden gestaan bij de afstammingsrechtelijke positie van kinderen geboren uit het desbetreffende huwelijk in relatie tot het dan geldende afstammingsrecht. Het is niet dienstig om nu vooruit te lopen op een dergelijke weging omtrent de erfopvolging in het kader van een toestemmingswet.’ 

De kwestie werd eind vorige maand actueel toen politieke partijen aan de bel trokken naar aanleiding van het boek Amalia, de plicht roept. Daarin bespreekt auteur en staatsrechtgeleerde Peter Rehwinkel de stelling dat de kroonprinses de troon zal moeten opgeven als zij zou willen trouwen met een partner van hetzelfde geslacht. 

De regering nam dit standpunt destijds in bij de behandeling van de wet die het burgerlijk huwelijk openstelde voor personen van gelijk geslacht, in de volksmond ook wel bekend als het ‘homohuwelijk’.

Toenmalig staatssecretaris van Justitie Job Cohen maakte namens het kabinet toen een voorbehoud. Omdat het koningschap erfelijk is, zo redeneerde hij, zou de essentie daarvan op het spel worden gezet als de troonopvolger met iemand van zijn eigen geslacht trouwt, ‘aangezien op voorhand vaststaat dat uit een dergelijk huwelijk geen kinderen geboren kunnen worden.’ Nadat de wet werd aangenomen was de regering nooit meer teruggekomen op dit standpunt.

Rehwinkel is tevreden met het antwoord van Rutte op de Kamervragen naar aanleiding van zijn boek. ,,Het kabinetsstandpunt is nu aangepast, dat dateerde van 2000. Destijds was de redenering dat de troonopvolger in het geval van een huwelijk met iemand van gelijk geslacht afstand moet doen van de rechten op de troon.’’

Rehwinkel hoopt dat Nederland een voortrekkersrol inneemt. ,,In andere landen heeft een regering niet zulke expliciete standpunten ingenomen. Ik hoop dat we hier ook een voorloper zijn in relatie tot andere monarchieën.’’

Hij heeft er begrip voor dat Rutte niet ingaat op de troonopvolging door een kind dat wordt geboren uit twee mensen van het hetzelfde geslacht. ,,Het is niet aan de orde en het belangrijkste is dat het oude standpunt is aangepast.’’

Bekijk hier al onze video’s over het Koninklijk Huis: