Zorg onder dwang mag alleen in het uiterste geval worden verleend, als dat nodig is om te voorkomen dat diegene zichzelf of iemand anders ernstig benadeelt © Thinkstock

Polsbandjes en houdgreep mogelijk bij dwangzorg psychische patiënt

Hulpverleners krijgen forse dwangmiddelen om onwillige psychiatrische patiënten en verstandelijk gehandicapten thuis te behandelen. Zelfs gebruik van polsbandjes als boeien, het blokkeren van een rolstoel of opsluiting is straks mogelijk.

Edwin van der Aa 14-08-19, 03:00 Laatste update: 08:15

Weigerachtige patiënten mogen letterlijk in hun eigen huis stevig vastgehouden worden door één of meer zorgverleners, blijkt uit de formulieren waarmee zorgaanbieders volgend jaar gaan werken. Ook het verbieden van toegang tot mogelijk gevaarlijke ruimtes, zoals een keuken, wordt mogelijk.

De maatregelen komen voort uit nieuwe wetgeving. Bekend was al dat vanaf 1 januari iemand met een psychische stoornis of een verstandelijke beperking tégen zijn wil zorg kan krijgen. Ook in de thuissituatie of bij vrijwillige opname. Maar nu is exact duidelijk hoe bijvoorbeeld het ‘beperken van de bewegingsvrijheid’ of ‘inperken van de vrijheid’ eruit gaat zien.

Gevaarlijke voorwerpen

Zo mogen hulpverleners straks ook (camera)toezicht houden op mensen die een gevaar vormen en hun woon- of verblijfsruimte op alcohol en drugs of gevaarlijke voorwerpen onderzoeken. Daarnaast kan de mobiel of laptop worden afgepakt. ,,Over het algemeen ervaren betrokkenen dit als een ingrijpende vorm van onvrijwillige zorg", schrijft het ministerie van Volksgezondheid daar wel over.

Alle dwangmaatregelen kunnen toch noodzakelijk zijn om psychiatrisch patiënten of verstandelijk gehandicapten vocht, voeding of medicatie toe te dienen. Ook medische handelingen of therapeutische maatregelen voor behandeling van een psychische stoornis of lichamelijke aandoening komen in aanmerking.

Alleen in het uiterste geval

Bij toepassing van dwang als ‘ultimum remedium’ dient dit zo kort, veilig en humaan mogelijk te gebeuren
Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie

De betrokken bewindslieden op Volksgezondheid, Hugo de Jonge en Paul Blokhuis, benadrukken in de gepubliceerde regeling dat zorg onder dwang alleen in het uiterste geval mag worden verleend, als dat nodig is om te voorkomen dat diegene zichzelf of iemand anders ernstig benadeelt.

De Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie vindt zelfs dat de toepassing van dwang in de geestelijke gezondheidszorg zoveel mogelijk moet worden voorkomen. ,,Bij toepassing van dwang als ‘ultimum remedium’ dient dit zo kort, veilig en humaan mogelijk te gebeuren en dient zoveel als mogelijk tegemoet worden gekomen aan de voorkeuren van de patiënt", aldus de vereniging.