Verkiezingen kunnen doorgaan: in tenten en ‘drive-throughs’

Volgens Ollongren is het belangrijk dat de verkiezingen doorgaan, ondanks alle coronamaatregelen. Uit een enquête onder gemeenten blijkt dat op 15, 16 en 17 maart in totaal ruim 11.000 stemlokalen beschikbaar zijn. Op woensdag 17 maart zijn ruim 9.000 locaties in het land beschikbaar, dat zijn er evenveel als bij de Kamerverkiezingen van 2017.

Van de 352 gemeenten in Nederland geven er nu 245 aan dat er genoeg stemlocaties zijn. Opvallend is dat in zestig gemeenten straks gestemd kan worden in tenten of in containers. Op die plekken is het makkelijker om de coronaregels - zoals 1,5 meter afstand - aan te houden. Ook richten ruim veertig gemeenten een ‘drive-through’ stembureau in. Daarbij kan de kiezer in de auto blijven zitten, net als in de teststraten van de GGD.

230 gemeenten hebben nu al genoeg stembureauleden geworven. ,,Het is goed om te zien hoe voortvarend gemeenten aan de slag zijn met de voorbereidingen van de verkiezing’’, zegt Ollongren. ,,Met de genomen maatregelen en de inzet van de gemeenten is alles erop gericht om 17 maart zo veilig mogelijke verkiezingen te organiseren. Het is van groot maatschappelijk belang en democratisch belang dat de verkiezingen door kunnen gaan en de kiezers hun stem kunnen uitbrengen.’’

Een peiling in opdracht van Ollongren laat zien dat 5 procent van de kiezers waarschijnlijk niet gaat stemmen, waarbij een deel zegt dat dit vanwege het coronavirus is. 81 procent van de Nederlanders is zeker van plan te gaan stemmen. De meeste kiezers denken dat dit op een veilige manier kan. In 2017 was het opkomstpercentage 81,9 procent, het hoogste cijfer sinds 1986.

Vanwege corona mogen 70-plussers dit jaar per post stemmen. Van de ouderen zegt 59 procent toch gewoon naar het stembureau te willen gaan. 28 procent wil gebruik maken van de mogelijkheid om per post te stemmen: dat komt neer op ruim 600.000 Nederlanders.

Hoewel het kabinet de verkiezingen wil laten doorgaan, is er toch nog een kans dat de verkiezingen vanwege corona moeten worden uitgesteld. In dat geval zou het kabinet begin maart een speciale uitstelwet kunnen invoeren. De verkiezingsdatum schuift dan naar eind juni of later, zo laat Ollongren weten. Eerder kan niet, omdat 13 miljoen stempassen- en biljetten opnieuw moeten worden gedrukt. Ook moeten de gemeenten dan opnieuw locaties en stembureauleden regelen.