Nik van Hoogstraten heeft een beperking tot de arbeidsmarkt. © copyright Marc Bolsius

Wajonger Nik (28) netwerkt overal maar heeft na zes jaar nog geen baan

DEN BOSCH - De overheid wil Wajongers aan het werk krijgen, maar in de praktijk blijkt dat niet zo gemakkelijk. Bosschenaar Nik van Hoogstraten heeft een beperking en solliciteert al zes jaar. Tevergeefs.

Emma Peters 23-01-18, 11:40 Laatste update: 24-01-18, 18:29 Bron: BD

Kennismaken met Nik van Hoogstraten (28) lijkt in het begin net een sollicitatie. Hij vertelt over zichzelf dat hij creatief, ambitieus en een doorzetter is. Hij is zich daarvan bewust. ,,Waar ik ook kom, ik kan nooit genoeg netwerken. Ik wil een baan."

NAH

Van Hoogstraten heeft niet aangeboren hersenletsel (nah), en hoort bij de groep mensen van wie de Wajonguitkering met ingang van dit jaar van 75% van het minimumloon naar 70% van het minimumloon is gegaan. Wajong is een uitkering voor mensen die op jonge leeftijd chronisch ziek zijn geworden of een beperking hebben.

Voor Van Hoogstraten scheelt de verlaging zo'n vijftig euro per maand. ,,Ik krijg nu 945 euro. Als daar mijn hoge ziektekosten, huur en geld voor boodschappen vanaf gaan, hou ik bijna niets meer over."

,,Onderdeel van de Participatiewet is de Banenafspraak", vertelt een woordvoerder van het UWV. ,,In de periode 2014-2026 worden in totaal 125.000 banen gecreëerd voor mensen met een arbeidsbeperking: 100.000 door het bedrijfsleven en 25.000 door de overheid. In 2016 zou de overheid 6.500 banen creëren. Dat is niet gelukt. Het bedrijfsleven creëerde wel voldoende banen. Voor de overheidssector geldt daarom vanaf 2018 een quotumregeling. Dit betekent dat overheidsorganisaties die 25 of meer werknemers hebben, 1,93% van het werk in moeten laten vullen door iemand met een arbeidsbeperking. Als dat niet lukt, volgt vanaf 2019 een boete. De verlaging van de Wajong is een onderdeel van de Participatiewet, waarmee het kabinet wil stimuleren dat mensen die kunnen werken, aan het werk gaan."

Vakken vullen

Van Hoogstraten: ,,Ik zie deze regeling niet als stimulans. Voor mij en vele anderen met een beperking blijkt het niet makkelijk een passende baan te vinden. Door mijn hersenletsel is het lastig verbanden te leggen in moeilijke teksten, wat je moet kunnen om het vak Nederlands te halen. Ik nam tijdens mijn mbo 2 vormgevingsopleiding bijles, maar haalde nog steeds geen voldoende. Voor creatieve vakken haalde ik achten. Regel is dat alles voldoende moet zijn, dus kreeg ik een certificaat en geen diploma."

De Bosschenaar was een tijdje vakkenvuller, en afwasser. ,,Weinig uitdagend. In mijn opleiding leerde ik een activiteit vorm te geven. Dat lijkt me leuk, maar zo'n baan is lastig te vinden zonder diploma."

Brief

Drie jaar geleden schreef hij staatssecretaris Jetta Klijnsma een brief. ,,Daarin legde ik mijn situatie uit. Ik kreeg veel media-aandacht en ging met haar in gesprek." Kort daarna richtte hij stichting Raket op, waarin hij aandacht vraagt voor werken met mensen met een beperking, door onder meer voorlichting te geven aan bedrijven en scholen.

,,Ik sta op voor mensen met een beperking, maar heb zelf ook geen baan. Laatst was ik zo brutaal bedrijven te bellen. Ik vroeg of ik mocht solliciteren, omdat ze vanwege de Participatiewet mensen als mij aan moeten nemen." De helft nodigde Van Hoogstraten uit voor een gesprek. ,,Zo ontmoette ik een vrouw die weekendjes organiseert voor gehandicapte kinderen. Ik ga binnenkort een weekendje met haar mee. Tof, maar nog steeds geen volle baan."

Werkgroep

Maurice Manders, regiomanager Den Bosch bij bedrijvenvereniging VNO-NCW Brabant Zeeland: ,,Ik denk dat veel bedrijven niet weten wat de Participatiewet precies inhoudt. Ze zijn geïnteresseerd in wat een werknemer met een beperking wél kan. Een overheidsinstantie zou hier voorlichting over kunnen geven. Sinds kort is een werkgroep gestart in Den Bosch, waar we de overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt bespreken. Het zou kunnen dat het thema Participatiewet dan voorbijkomt."

'Ik heb veel geluk gehad met mijn werkgever'

Kirsten Geurts (26) uit Rosmalen zit een beetje in dezelfde situatie als Nik van Hoogstraten. ,,Toen ik afgestudeerd was, solliciteerde ik als flexwerker bij een zorginstelling. Tijdens het gesprek hadden we het vooral over mijn ervaring. Op het einde zei ik: 'oh ja, ik heb een gehoorbeperking'. Daar begon ik niet mee, omdat ík niet mijn beperking ben. De werkgever had ervaring met mensen met een gehoorbeperking, dus vond het geen probleem. Ik heb een implantaat en kan telefoneren en praten. Als ze in de gang naar me roepen, hoor ik dat niet. Ook is het lastig mensen in een drukke omgeving te verstaan en moet je me aankijken als je met me praat. Dat is het. Ik heb tijdens een stage meegemaakt dat een begeleider zei dat ik niks kon. Mensen hebben snel hun oordeel klaar. Ik kan van geluk spreken met mijn werkgever. Ik kreeg eerst een Wajonguitkering. Als ik werkloos raak, kan ik hierop terugvallen."

'Zonder baan kan ik niet op mezelf wonen'

En ook Hans Rovers heeft er last van. ,,Ik ontvang nu Wajong, maar wil graag aan de bak. Ik ben doof en heb door een ongeluk chronische klachten aan mijn arm en nek. Ik zoek een afwisselende baan, waarbij ik het ene uur in beweging ben en het andere uur achter de computer zit. Maar ze wijzen me vaak al af omdat ik doof ben. Ik zou graag een werkplek willen waar ik overzicht heb en niet schrik als iemand mij benadert. Vaak gebeurt dat niet. Als ik er wat van zeg, willen mijn collega's hun plek niet aanpassen. Voor mijn ongeluk stuurde ik in een jaar 398 brieven en mocht ik nergens op gesprek komen. Ik wil graag werken omdat ik dan op mezelf kan wonen. Zonder baan gaat dat niet lukken. Toch laat ik me niet kennen. Ik ben niet zwak, dat zijn de bedrijven. Die weten niet hoe ze met mensen met een beperking om moeten gaan."