Criminelen proberen je op te lichten met nepreclame: zo herken je het

Matthijs van Nieuwkerk, Ali B, Jort Kelder en John de Mol zouden volgens advertenties allemaal stinkend rijk zijn geworden via bitcoin. Als je op zo’n advertentie klikt lees je hoe jij net zo rijk kan worden. Praktisch iedereen heeft deze advertenties wel eens gezien en velen klikken er ook nog eens op.

,,Mensen horen in hun omgeving dat er iets wordt gedaan met bitcoin en denken: als hij dat kan, kan ik dat ook”, vertelt Marloes Kolthof, directeur van de Fraudehelpdesk. ,,Maar dan weten ze helemaal niet waar ze op moeten letten. Dan zien ze zo’n advertentie met Jort Kelder die verstand heeft van geld en voelt het als een legitiem product.”

Nadat er op de advertentie is geklikt worden mensen verleid om geld te storten als belegging. Dat geld zien ze daarna nooit meer terug. In 2021 zijn er al 413 meldingen gemaakt bij de Fraudehelpdesk rond deze nepadvertenties, waarvan er 370 mensen daadwerkelijk slachtoffer zijn geworden. Deze slachtoffers zijn gezamenlijk 13 miljoen euro afhandig gemaakt.

Voornamelijk vijftigplussers trappen in deze advertenties. ,,Mensen die ouder zijn hebben iets meer spaargeld en tijdens de coronatijd hebben we in het algemeen ook minder geld uitgegeven”, stelt Kolthof. ,,Dan hoor je dat bitcoin hosanna is en snap ik wel dat je erin trapt.”

Volgens Kolthof laten mensen zich tevens vaak niet informeren door hun omgeving, waardoor ze sneller in deze beleggingsfraude trappen. Maar dom vindt ze de slachtoffers allerminst: ,,Er zitten ook mensen tussen die werken in de financiële wereld.”

Meestal worden advertenties op een website niet uitgekozen door dezelfde mensen die de artikelen schrijven. Daardoor kun je er niet altijd vanuit gaan dat een website die je vertrouwt ook automatisch advertenties heeft die te vertrouwen zijn. Er zijn gelukkig verschillende manieren om dergelijke nepadvertenties te herkennen.

Het belangrijkste is om je gezond verstand te gebruiken. Als een advertentie te mooi klinkt om waar te zijn, dan is het waarschijnlijk ook zo. Ook moet je oppassen voor opzettelijk ingewikkeld taalgebruik. Met onnodig complexe beleggingsconstructies en mooie grafieken proberen de kwaadwillenden vertrouwen te winnen door zich deskundig voor te doen.

Sta je op het punt om te beleggen, dan is het ook van groot belang om de boel eerst te controleren. Even zoeken op Google kan een belangrijk hulpmiddel zijn. Klopt het bijvoorbeeld dat Ali B. daadwerkelijk iets aanprijst? En wat schrijven anderen over deze partij? Ook zijn de registers van toezichthouder AFM een goede plek om je zoektocht te beginnen.

Iedereen kan in een nepadvertentie trappen, omdat de achtergelegen websites heel goed in elkaar steken. Als je slachtoffer bent geworden, is het belangrijk om direct te stoppen met geld overmaken. ,,Meer betalen maakt het probleem groter”, waarschuwt Kolthof.

Daarnaast moet de bank worden ingelicht en moet er aangifte worden gedaan bij de politie. Ook is het aan te raden om melding te maken bij de Fraudehelpdesk, die verder advies kan geven, en de advertentie te rapporteren om de platformen waar deze advertenties op staan te waarschuwen.