‘Fascistische en gevaarlijke’ speech verbaast Brabantse deskundige en bekende van Baudet
TILBURG - De overwinningsspeech die FvD-leider Thierry Baudet woensdagavond voor zijn achterban hield staat bol van naar fascisme riekende teksten die sterk doen verlangen naar het Nederland van de negentiende eeuw. Dat is de conclusie van Jan Jaap de Ruiter, arabist en universitair docent Culturele Studies bij Tilburg University. ,,Zijn uitspraken over een gezuiverd en boreaal Nederland zijn zorgelijk en bedreigend.”
De FVD-leider opende gisteren zijn overwinningsrede met door de oude Romeinen ingegeven beeldspraak over de ogen die, blijkens de opmars van zijn partij, in Nederland zijn opengegaan. ,,De uil van Minerva is neergedaald’', sprak hij. Die moet volgens hem ,,de afgod die Transitie heet’', verdrijven. Daarmee doelt hij op de overgang naar een economie die minder schadelijk is voor het klimaat.
Volgens De Ruiter heeft Baudet deze speech tot in detail voorbereid. ,,Dit heeft hij niet zomaar even na die gigantische zetelwinst op papier gezet. Hier is woord voor woord, letter tot letter over nagedacht. Dat doet hij op een manier zoals we hem kennen: met mooie citaten, dure woorden en veel symboliek waar een taalwetenschapper zijn hoofd op kan breken. Maar bovenal waren zijn uitspraken zeer verontrustend.”
Boreale wereld
Baudet verwees in zijn twintig minuten durende toespraak voortdurend naar de vaderlandse geschiedenis en westerse beschaving die volgens hem door universiteiten, journalisten en bestuurders wordt ondermijnd. Hij sprak van een ‘boreale wereld’, een idee dat staat voor de wens om Europa vooral blank te houden en vaak geassocieerd wordt met het fascistische gedachtegoed.
Die specifieke woordkeuze baart De Ruiter zorgen. ,,Ik geloof niet dat Baudet een fascist is en streeft naar een fascistische wereld zoals in de jaren twintig en dertig het geval was, maar tegelijkertijd vraag ik mij ook af: waarom zegt hij dit nou? Waarom houdt hij er zulke enge rassentheorieën op na? Hij wil er iets mee zeggen. Baudet is echt niet stom, hij weet heus wel dat wat hij aanhaalt ook door omstreden politici als Le Pen is gezegd.”
Tekst gaat verder onder deze tweet
Vreemde eend
De Ruiter, die eerder een boek schreef over de ideologie van de PVV, kent Baudet persoonlijk. De FvD-leider heeft vóór zijn politieke carrière een jaar lang op Tilburg University rondgelopen. ,,Ik heb hem altijd meer een politicus dan een wetenschapper gevonden”, zegt de universiteit docent. ,,Hij hield er een hele andere mening op na dan zijn collega’s. Een vreemde eend in de bijt, een beetje wereldvreemd, maar daardoor wel verfrissend. Ik heb hele prettige gesprekken met hem gehad op de universiteit.”
Het streven van Baudet naar een onafhankelijk Nederland, met dichte grenzen , een eigen munt, een ‘gezuiverd’ straatbeeld en een gesaneerde publieke omroep, noemt De Ruiter ernstig en bedreigend. ,,Het gaat hier om mensen! Wat wil Baudet nu doen, al die mensen van de omroep op straat gooien? Religieuze mensen dwingen andere kleren aan te trekken? Ze verbieden waar ze wel of niet hun gebed mogen doen?”
Verontwaardiging
In de zaal waar Baudet zijn overwinningsspeech hield stonden opvallend veel jonge mensen hem toe te juichen. ,,Dan denk ik: dit zijn jongeren die allemaal vreselijk veel plezier hebben dat we open grenzen hebben en de wereld over kunnen vliegen en gemakkelijk met de euro kunnen betalen. Delen zij echt hetzelfde gedachtegoed?”, vraagt De Ruiter zich af.
Vanuit de Tweede Kamer is inmiddels ook verontwaardigd gereageerd op de uitspraken van Baudet. Minister Ingrid van Engelshoven (Onderwijs) neemt het de FvD-voorman ,,zeer kwalijk” dat hij heeft gezegd dat de universiteit de gemeenschap ondermijnt.
,,Baudet zegt dat de samenleving wordt ondermijnd door onze universiteiten. Ik vind dit zeer kwalijk. We moeten pal staan voor de wetenschap. De samenleving is gebouwd op het werk en de kennis van wetenschappers en docenten. We moeten de academische vrijheid beschermen, niet verdacht maken”, twittert de minister.
Jaren dertig
Docent Journalistiek Kees Boonman, die bij het radioprogramma Spraakmakers te gast was, merkte op dit soort toespraken en verwijzingen in de jaren dertig ook gehoord te hebben. “Het is niet eng of ingewikkeld om daar aan te refereren”, stelde hij. “Als je kijkt naar de retorica in de politieke geschiedenis, dan kan je vergelijkingen maken. Het verbaast mij dat wij dat tijdsbeeld niet willen aanhalen.”
Boonman maakte onder meer een vergelijking met Steve Bannon, een voormalig medewerker van de Amerikaanse president Donald Trump die zulke termen ook veel bezigt.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Forum voor Democratie grootste partij in Waalwijk
WAALWIJK - Forum voor Democratie is de grootste partij van Waalwijk bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten. 16,5 procent van de stemmers heeft op FvD gestemd, de VVD zit daar net achter met 15,6 procent. Het CDA levert flink in en zakt naar de derde plaats. -
Dit zijn de goedkoopste auto's voor private lease
Met private lease kun je voor een vast bedrag in een gloednieuwe auto rijden. Nagenoeg alles is inbegrepen: of het nu wegenbelasting, de verzekering, onderhoud of pechhulp is, je hoeft er niet over na te denken. Dit zijn de goedkoopste modellen. -
Forum-lijstduwer Hans Smolders: 'Mensen zijn het zat. Dat blijkt opnieuw’
TILBURG - In Zeist probeert de Tilburgse Hans Smolders boven het gejuich van zijn partijgenoten van Forum voor Democratie uit te komen. ,,Voor mij opnieuw een bewijs dat de gevestigde partijen hun werk niet goed gedaan hebben. Kiezers hebben hun vertrouwen in hen verloren. Dat vertrouwen krijgen wij nu. Mensen zijn het zat. Anders krijg je als nieuwkomer nooit zoveel ruimte.” -
Forum: Het land heeft ons nodig
De hoge peilingen bleken geen luchtkastelen: Forum voor Democratie bestormt de Provinciale Staten en – wat de partij nog meer bejubelt- de Eerste Kamer. Volgens de eerste prognose van persbureau ANP behaalt het zelfs de meeste stemmen en evenveel stemmen in de senaat als de VVD (12). -
Fittie in Brabant: Forum schudt provincies op
De overdonderende entree van Forum voor Democratie (FvD) brengt alle provinciehuizen in beroering. Zittende Statenleden vragen zich af met wie ze te maken krijgen. En in Brabant is het meteen hommeles tussen FvD en D66.
-
update + video
Wie of wat is toch die Uil van Minerva?
Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet hing zijn overwinningsspeech gisteren op aan de Uil van Minerva. Maar niet alle Nederlanders weten wat Baudet daarmee precies bedoelde. Wie of wat is die uil? -
-
-
interview
Paniek om een dringend mailtje van de baas: waarom ons brein soms worstelt met werk
Kenniswerk is zwaar voor onze mentale gezondheid, ziet Christianne Vink, psycholoog en auteur van Het grote hoe ik werk boek. Ze ontmoet in haar praktijk werkenden die worstelen met vermoeidheid en stress, en zich tegelijkertijd moeilijk kunnen concentreren. Wat kun je daaraan doen? -
Koken & Eten
Hygiëne in de keuken: maak ook je kruidenpotjes af en toe goed schoon
Veel gevallen van voedselvergiftiging ontstaan thuis, aldus het RIVM. De meeste bacteriën in de keuken denk je waarschijnlijk te vinden in de keukenhanddoek, vuilnisbak of snijplank, maar uit een nieuwe studie blijkt dat kruidenpotjes nog grotere bacteriemagneten zijn.
In samenwerking met indebuurt Tilburg