Aanvullend onderzoek naar verleden oud-burgemeester Van der Lely van Woudrichem
Door het afleggen van de eed bij zijn herbenoeming tot burgemeester van Woudrichem in 1943 heeft Jac van der Lely zich volledig uitgeleverd aan het nazibewind. Raoul Nijst en Bert van Straten schrijven dit in een brief aan de gemeenteraad van Altena.
Delen per e-mail
Hierin vermelden ze de uitkomsten van een nader onderzoek dat ze hebben gedaan naar het oorlogsverleden van deze oud-burgemeester naar wie in Woudrichem een straat is vernoemd. De bewijsstukken hebben ze in bezit.
Nijst en Van Straten hebben eerder dit jaar al door toezending van hun publicatie J. van der Lely, burgemeester van aller Woerkummers? aan de raad en college van B en W het naar hun mening verwijtbare oorlogsverleden van Van der Lely onder de aandacht gebracht. Zij pleitten daarbij voor het maken van excuses, gericht aan de inwoners en in het bijzonder aan de betrokken Joodse families Benjamins en J. Hertzberger.
De gemeente wilde daar niet aan en verwees daarbij naar de excuses van premier Mark Rutte die betrekking hebben op alle overheidshandelingen in de oorlog.
NSB-burgemeesters
In hun onderzoek geven de beide onderzoekers aanvullende argumenten die volgens hen onderstrepen dat het gedrag van Van der Lely laakbaar was. Ze wijzen daarbij onder andere op zijn herbenoeming. De eed die hij daarbij moest afleggen, was in feite dezelfde als die voor NSB-burgemeesters. ,,Hij levert zich daarmee volledig uit aan het nazibewind, precies zoals we onder meer ten aanzien van de Joodse inwoners hebben gezien."
Een ander voorbeeld: Van der Lely pleit in een brief aan de officier van justitie in Den Bosch voor het toestaan van het oprichten van een mandolineclub. Hij gebruikt daarbij als motivering dat van de op te richten vereniging geen Joden deel uitmaken.
De onderzoekers wijzen ook op zijn rol bij de Winterhulp, een naar Duits voorbeeld opgerichte liefdadigheidsorganisatie, die in de plaats kwam van andere liefdadigheidsorganisaties die verboden waren. Alle instructies van hogerhand die op deze organisatie betrekking hebben, voert hij uit op het gemeentehuis en schakelt daarbij ook de gemeenteontvanger in.
Arbeitseinsatz
Daar blijft het niet bij. De rol van Van der Lely bij de Arbeitseinsatz, de plicht om in Duitsland te gaan werken, wordt bekritiseerd aan de hand van opgaven die hij heeft gedaan van een aantal mannelijke inwoners vanuit de bevolkingsadministratie. Volgens een regeling van de Nederlandse regering, al van voor de oorlog, mocht, net als bij de Jodenvervolging, absoluut niet worden meegewerkt.
Nijst en Van Straten gaan ook nog in op de rol van drie notarissen, uit Gorinchem, Andel en Werkendam. Die waren betrokken bij de roof van de bezittingen van de Joodse families Benjamins uit Woudrichem en de familie De Vries in Werkendam. ,,Deze notarissen formaliseerden de overeenkomsten en gaven daarmee de roof een legaal gezicht."
De onderzoekers gebruiken de brief om de raad te herinneren aan de vragen die ze in mei hebben gesteld naar aanleiding van hun publicatie, waaronder het aanbieden van excuses.
Daarnaast zou het volgens hen goed zijn om als gemeentebestuur te bekijken of nog andere passende maatregelen kunnen worden genomen als compensatie van het overheidshandelen en in het bijzonder van Van der Lely.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
‘Jaarwisseling rustig verlopen? Nou, vergeet het maar’
VLIJMEN - Dat de jaarwisseling rustiger is verlopen dan voorgaande jaren, wil allerminst zeggen dat het overal van een leien dakje ging. Of dat er geen flinke schade is. Zo moet Heusden altijd nog 28.000 euro aftikken en komen vanuit Vlijmen-Vliedberg en Oudheusden signalen dat mensen oud en nieuw toch bepaald anders hebben ervaren dan ‘rustig'. -
Video Vrouw gewond bij mishandeling in Kaatsheuvel, mannen (24 en 29) aangehouden na zoektocht
KAATSHEUVEL - Een vrouw is woensdagavond gewond geraakt bij een mishandeling bij het migrantenhotel aan de Erasstraat in Kaatsheuvel. Twee verdachten van 24 en 29 jaar werden in de omgeving aangehouden. -
PREMIUM
Gezocht: dé ideale burgemeester voor Waalwijk (m/v)
WAALWIJK - Wie gaat burgemeester Nol Kleijngeld opvolgen in Waalwijk? Nu de profielschets klaar is, kan de grote zoektocht echt beginnen. Je moet in ieder geval aan veel wensen voldoen om de baan binnen te slepen. -
Wind maakt puinhoop van Waalwijks Wandelpark: ‘Er zat zwam in’
WAALWIJK - De sterke wind in de nacht van woensdag op donderdag heeft ook het onlangs opgepimpte Wandelpark in Waalwijk niet gespaard. Van een van de bomen is een forse tak gewaaid, precies tussen twee bankjes in. -
video Speciaal duel voor RKC’doelman Lamprou: ‘Niet leuk om te zien dat Willem II zo laag staat’
Doelman Kostas Lamprou staat sinds dit seizoen onder de lat bij RKC, maar speelde eerder 2,5 jaar voor de tegenstander van vandaag: Willem II. ,,Altijd leuk om tegen een oude club te spelen.”
-
Buurtbewoners zien autobrand in Waalwijk maar kunnen niet voorkomen dat voertuig in vlammen opgaat
WAALWIJK - Een auto is zaterdagavond in vlammen opgegaan op de Professor Piersonstraat in Waalwijk. Het lukte buurtbewoners niet om de brand op tijd te blussen. -
Meer doden dan normaal: DELA plaatst (weer) koelcontainers bij uitvaartcentra
DEN BOSCH - Uitvaartorganisatie DELA heeft in onder meer Den Bosch, Tilburg, Uden en Nieuwkuijk koelcontainers geplaatst om het grote aantal overleden mensen te kunnen koelen. Het bedrijf heeft het 's winters sowieso al drukker, maar door corona is het aantal doden zo hoog dat er extra ruimte nodig is. -
Jongerencentrum Crossroads weer open: ‘Jeugd moet wat te doen hebben’
KAATSHEUVEL - Jongerencentrum Crossroads in Kaatsheuvel gaat binnenkort weer open voor de jeugd. De gemeente wil twee keer per week activiteiten organiseren. Dat meldt burgemeester Hanne van Aart in haar ‘corona-update’ aan de gemeenteraad.