Gezonder eten, minder drinken, meer sporten, minder vaak buiten werktijd met je mail bezig zijn en minder sociale media - we weten best dat dit soort dingen enorm kan helpen voor onze gezondheid. Toch is de stap om het daadwerkelijk uit te voeren vaak groot. Heb je eenmaal zo’n voornemen gesteld, dan word je binnen no time geconfronteerd met een situatie die vraagt om een uitzondering: ,,Oké, één biertje/hamburger/luie avond/uurtje overwerken dan.’’ En maak je te vaak zo’n uitzondering, dan gaat je hele voornemen de prullenbak in.

Een oplossing voor dit vraagstuk las ik onlangs in het nieuwe boek Volhard van Arie Boomsma. Arie (die niet alleen succesvol en uiterst vriendelijk is, maar ook nog goed blijkt te kunnen schrijven, onuitstaanbaar!) wijst in zijn boek op het belang van paraplubeslissingen. Nee, Arie bedoelt hier niet mee dat het handig is om bij mooi weer toch een plu mee te nemen voor het geval dat. Paraplubeslissingen zijn duidelijke en eenduidige besluiten die als een soort regenscherm beschermen tegen alle mogelijke uitzonderingsgevalletjes.

Stel dat je je voorneemt vanaf deze week gezonder te gaan eten. Je begint voortvarend, maar op woensdag heb je een vijfgangenmenu met vrienden. Ach, dan doe ik gewoon donderdag wat strenger, denk je. Maar donderdag komt er spontaan iemand langs die graag pizza bestelt: vrijdag je leven maar beteren? Maar dan is het mooi weer en haalt je partner graag een ijsje…

Life is what happens while you’re busy making other plans, zong John Lennon ooit, en zo is het ook met voornemens. Maar het zijn niet alleen de uitzonderingen die problemen opleveren, het gaat ook om de speelruimte die er nog zit in je voornemen zélf. Een paraplubeslissing zou in dit geval zijn: ,,Ik eet deze maand géén toetjes meer.’’ Best streng, maar ook gelijk lekker duidelijk. Er ligt geen onderhandelingsruimte in besloten. Is dit een toetje? Ja? Is de maand nog bezig? Ook ja? Dan is het helder: no way, Jose! Ook niet als het héél gezellig is.

Of je nu besluit om nooit meer je werklaptop te openen na werktijd, deze maand geen alcohol meer te drinken of elke dag te sporten: juist doordat zo’n paraplubeslissing geen ruimte laat voor uitzonderingen hoef je daar ook niet over na te denken. Het zorgt ervoor dat je simpelweg niet meer hoeft te besluiten over of je het voornemen vandaag wel of niet uitvoert - en het elimineert dus de ruis van de alledaagse keuzes. Dat is dan maar weer mooi bekeken van die Boomsma.

Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij schreef hierover de boeken Fokking druk (2018), Werken met millennials (2019) en Werk kan ook uit (2020). 

Krijg je maar weinig lichaamsbeweging in de lockdown? Ook daar kan Arie je bij helpen. In deze video laat hij zien hoe je oefeningen kan doen met een stel kussens:

Bekijk de video’s over werk en carrière in onderstaande playlist: