Een werkzoekende achter de computer bij het Werkplein van het UWV. Foto ter illustratie. © ANP XTRA

Ondanks strenge lockdown weten steeds meer mensen een baan te vinden

De werkloosheid is in het laatste kwartaal van vorig jaar verder teruggelopen. Er kwamen per saldo 74.000 banen bij in de afgelopen drie maanden. Dat blijkt uit de laatste werkloosheidscijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De groei van de werkgelegenheid is opmerkelijk, omdat de lockdown alleen maar strenger werd het afgelopen kwartaal.

Peet Vogels 21-01-21, 13:40

In oktober ging de horeca opnieuw dicht, in november volgden onder andere de theaters, pretparken en dierentuinen. En in december moesten alle niet-essentiële winkels hun deuren sluiten. Toch daalde de werkloosheid onverminderd voort. ,,Dat is best een beetje verrassend’’, zegt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom bij het CBS. ,,Alleen bij jongeren tot 25 jaar zie je een stijging van de werkloosheid.’’

Die stijging kan verklaard worden uit de zwakke positie die jongeren hebben op de arbeidsmarkt. Ze werken vaak met een flexcontract. Dat betekent dat een baas snel en gemakkelijk van deze werknemers af kan. En dat gebeurt op grote schaal, omdat jongeren vaak werken in sectoren die hard getroffen worden, zoals de horeca en de detailhandel.

Online verkopen

In welke sectoren de werkgelegenheid groeit, is niet uit de cijfers te halen. Toch heeft Van Mulligen wel mogelijke verklaringen. ,,De onlineverkopen groeien hard. En al die bestellingen moeten worden klaargemaakt en verspreid. Je ziet de werkgelegenheid bij distributiecentra en de handel stijgen. Ook de vervoerssector kan hiervan profiteren. Daarnaast zie je groei van het aantal mensen dat in een callcenter werkt.’’

Ook als het goed gaat met de economie verdwijnen er banen. Door de steunmaatregelen is dat nu nauwelijks gebeurd
Ton Wilthagen, Universiteit van Tilburg

Ton Wilthagen, hoogleraar Arbeidsmarkt aan de Universiteit van Tilburg nuanceert de cijfers. ,,Tot augustus is de werkloosheid flink gestegen. Die daling is nog niet goedgemaakt, dus per saldo zijn er nu meer werklozen dan aan het begin van de coronapandemie.’’

De vraag is ook of de cijfers vertekend zijn. De steunpakketten zijn er juist op gericht dat mensen hun baan houden. ,,Ook als het goed gaat met de economie verdwijnen er banen. Door de steunmaatregelen is dat nu nauwelijks gebeurd. Je ziet het ook aan het aantal faillissementen dat nu op het laagste niveau ligt van de afgelopen twintig jaar’’, aldus Wilthagen.

Verborgen werkloosheid

Het kan dus zijn dat er een ‘verborgen’ werkloosheid in de cijfers zit. Die komt pas aan het licht als de crisis voorbij is en de overheidssteun ophoudt. ,,Bedrijven beginnen dan vanaf een lager niveau. Dan zeggen ze dat ze niet meer iedereen nodig hebben en gaan ze reorganiseren. Of ze gaan alsnog failliet. Dan krijg je de omgekeerde situatie dat de werkloosheid stijgt terwijl de economie groeit’’, verduidelijkt Wilthagen.

Toch wil de hoogleraar de werkgelegenheidsgroei niet alleen op de overheidssteun gooien. ,,Er komen altijd banen bij. Hele segmenten van de economie draaien goed. Neem zo’n bedrijf als ASML. En de installatiebedrijven hebben veel mensen nodig voor de energietransitie bijvoorbeeld. Ook de hele ‘corona-industrie’, zoals prikkers en mensen die de afspraken maken zorgt voor extra werkgelegenheid.’’

Wilthagen is ook positief verrast door de ondernemingszin bij mensen. ,,Ondernemers die nu juist kansen zien en een bedrijf starten, ook in de horeca. Ik wil klaar zijn voor het moment dat de economie open gaat zeggen ze.’’

Bekijk al onze video's over economische onderwerpen in deze playlist.