Ruimtetelescoop James Webb eindelijk succesvol gelanceerd
updateDe ruimtetelescoop James Webb is vandaag met succes gelanceerd. James Webb is de opvolger van de beroemde Hubble-telescoop. Met de nieuwe telescoop willen wetenschappers de komende tien jaar een nog beter beeld van het heelal krijgen. James Webb gaat onder meer op zoek naar sporen van de oerknal en planeten waar buitenaards leven mogelijk is.
De lancering vond vandaag plaats in Frans-Guyana, op de Europese ruimtebasis Kourou. De telescoop is nu op weg naar zijn nieuwe werkplek, op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde. Daar moet hij over ongeveer een maand aankomen.
De telescoop is gebouwd door de ruimtevaartorganisaties van Europa (ESA), de Verenigde Staten (NASA) en Canada (CSA). Vanuit Nederland zijn ook de Universiteit Leiden, onderzoeksinstituut TNO en wetenschappelijk bureau NOVA-OIR bij de ruimtetelescoop betrokken.
Aan de James Webb is lange tijd gewerkt. De ontwikkeling begon in 1996 en het was eerst de bedoeling dat hij al in 2007 zou worden gelanceerd. Het vertrek is echter meerdere keren uitgesteld vanwege technische problemen, van losse schroeven tot het gebruik van een verkeerd oplosmiddel bij het reinigen van onderdelen. Ook in 2013, 2018, 2019, mei 2020 én in het voorjaar van 2021 vanwege corona ging er een streep door de geplande lancering, terwijl de kosten bleven oplopen. Critici noemden de telescoop ook wel ‘de duurste astronomische gok ooit’. Het project kost in totaal ongeveer 8 miljard euro.
Belofte
Ondanks alle tegenslag en kosten regent het superlatieven bij de ruimtetelescoop James Webb. De een noemt het een kroonjuweel van de astronomie, de ander spreekt van een ‘nieuw oog aan de hemel’. Met de James Webb, honderd maal sterker dan zijn voorganger Hubble, kan de mensheid verder dan ooit in het heelal en zijn ontstaansgeschiedenis kijken.
,,De belofte van de Webb is niet om te ontdekken wat we verwachten, maar om ontdekkingen te doen over het heelal waar we ons nu nog geen voorstelling van kunnen maken”, zei Bill Nelson, het hoofd van NASA, na afloop van de lancering. ,,Ik kan niet wachten om te zien wat hij aan het licht zal brengen!”
De telescoop is vernoemd naar de tweede directeur in de geschiedenis van NASA, James Edwin Webb. Onder zijn leiding beleefde de organisatie van 1961 tot 1968 de eerste hoogtijdagen van de Amerikaanse ruimtevaart. De hoop en verwachting is dat hij de prestaties van Hubble overtreft.
Verre nevels
Voorganger Hubble werd in april 1990 gelanceerd en draait daarmee al meer dan 31 jaar in een baan rond de aarde, op een hoogte van ruim 500 kilometer. Hij onderzocht onder meer afgelegen sterrenstelsels, waardoor wetenschappers een beter beeld hebben gekregen van het ontstaan van het heelal. Ook maakte hij bekende foto’s van verre nevels. De Hubble kreeg in 2009 zijn laatste onderhoudsbeurt. De instrumenten aan boord haperen de laatste tijd en het is niet bekend hoelang ze het nog volhouden. Ergens in de komende tien jaar kan de Hubble uit zijn baan om de aarde zakken. Daarna verdwijnt hij in de dampkring.
Technici van de James Webb gaan ervan uit dat James Webb minstens vijf jaar en mogelijk tien jaar prima zijn werk kan doen. Het wachten is nu op de eerste resultaten. De eerste beelden en gegevens worden volgend jaar zomer verwacht.
Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Skivakantie: hier zijn winterbanden en sneeuwkettingen verplicht
Heel wat Nederlanders gaan binnenkort weer met de auto op skivakantie. Maar hoe zit het met de verplichting tot winterbanden? En hoe bevestig je sneeuwkettingen? Dit zijn de belangrijkste regels. -
Getest: Dit is de beste vrijstaande vaatwasser
Wat is de beste vrijstaande vaatwasser? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
Marslander Nasa neemt na 4 jaar afscheid: ‘Mijn vermogen is erg laag, maar maak je niet druk om mij’
Marslander InSight van het Amerikaanse ruimtevaartagentschap Nasa heeft gisteren na vier jaar op Mars te hebben rondgereden naar alle waarschijnlijkheid afscheid genomen. ‘Mijn vermogen is erg laag, dus dit kan de laatste foto zijn die ik stuur'. -
PREMIUMJames Webb-telescoop
Piraten of niet, na aankomst op lanceerlocatie staat telescoop nog grotere gevaren te wachten
Ooit gedacht dat Nasa en ESA bang zouden zijn voor piraten? Zij vormen een gevaar bij het transport van de James Webb-telescoop naar Frans-Guyana, voor de lancering eind dit jaar. -
column
Om vijf uur ’s ochtends je bed uit, net als Obama: waarom we graag succesvolle mensen nadoen
Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert en auteur van het boek Fokking druk. Hij verwondert zich over het moderne werken en geeft elke week tips voor meer geluk en minder stress op je werk. Vandaag: routines van succesvolle mensen
-
waarom wetenschap?
Student Lars Pos (18) wint Robbert Dijkgraaf Essayprijs: ‘Wat is het nut van wiskunde?’
Tijdens het Gala van de Wetenschap 2022 ontving de 18-jarige Lars Pos, student aan de Universiteit Leiden, de Robbert Dijkgraaf Essayprijs met zijn inzending ‘Waarom wetenschap?’. Hij schreef onderstaande bijdrage over het nut van wiskunde. -
-
-
PREMIUM
Astronomen kijken uit naar lancering ruimtetelescoop: ‘Zal kennis van astronomie veranderen’
Heel de astronomische wereld kijkt reikhalzend uit naar de lancering van de ruimtetelescoop James Webb, komende woensdag. Na vele jaren van uitstel brengt een Ariane-5 draagraket de opvolger van de Hubble deze maand de ruimte in. -
PREMIUMWat zegt de wetenschap
Wiskunde kan je leven redden: algoritme zorgt ervoor dat ambulances vaker op tijd aankomen
In een levensbedreigende situatie telt elke seconde. Als iemand 112 belt, moet een ambulance binnen een kwartier ter plaatse zijn. Maar zeker buiten de grote steden lukt dat lang niet altijd. Wiskunde heeft de oplossing.