Eerder lieten makelaars al weten dat het hen opvalt dat er vanuit de Randstad meer interesse is voor een huis daarbuiten, gestimuleerd door het vele thuiswerken. ,,Soms hebben we dertig kijkers per pand, allemaal uit het westen”, sprak een makelaar die villa’s in de Veluwe verkoopt.

Dat soort verhalen worden nu ingekleurd met cijfers. Van april tot en met december 2020 verhuisden 1,15 miljoen mensen, 6 procent meer dan in dezelfde periode van 2019. Bijna zes op de tien bleven in dezelfde gemeente wonen, een paar procent minder dan in 2015. Bijna 140 duizend mensen, 12 procent van alle verhuisden, vertrokken naar een andere regio. En al sinds 2015 groeit het cijfer dat vanuit de Randstad naar andere delen van het land verhuist, terwijl het aantal mensen dat naar de Randstad verhuist ongeveer gelijk blijft.

Dat die trend zich ook al voordoet in de jaren vóór corona heeft volgens deskundigen ook te maken met de huizenprijzen. Hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer noemt het steevast een ‘rimpeleffect’. Als de huizen te duur worden, zijn bewoners bereid om hun zoektocht in een andere regio voort te zetten. Doorstromers kunnen bovendien hun overwaarde inzetten bij de aankoop van een huis, waardoor ook de huizenprijzen in de regio de laatste jaren hard zijn gestegen.

Jongeren die uit huis gaan en twintigers verhuizen het meest over langere afstand en vaker naar de Randstad toe dan omgekeerd. Als mensen de dertig gepasseerd zijn, verhuizen zij minder vaak naar een andere regio, maar als zij dat doen is dat vaker vanuit de Randstad naar regio’s daarbuiten. De sterkste ontwikkeling is te zien bij vijftigers en zestigers. Van de in de Randstad wonende zestigers die in 2020 verhuisden, verliet 18 procent de Randstad voor een andere regio. In 2019 was dat nog 16 procent, in 2015 nog 12 procent.

De verhuizingen zouden een teken kunnen zijn dat de Randstad, op veel kleinere schaal, wereldsteden als Londen achternagaat, denkt hoogleraar demografie Clara Mulder. ,,Londen is weliswaar een magneet voor jongeren die op zoek zijn naar opleidingen en banen, maar de woonruimte is zo enorm schaars dat zelfs kleine appartementen nauwelijks te betalen zijn.” Na een periode in Londen gaan veel gezinnen later in hun leven op zoek naar ruimere en betaalbaarder woningen op afstand van de stad. De wetenschappelijke term is roltrapregio.

Tussen 1 april en het einde van 2020 kreeg de Veluwe er door binnenlandse verhuizingen de meeste inwoners bij, ruim 2 duizend. Dat zijn 3 mensen per duizend van de zittende bevolking. Ook in Oost-Groningen, grote delen van Drenthe, de Achterhoek, Midden-Limburg, Zuidwest-Gelderland en Zeeland (exclusief Zeeuws-Vlaanderen) groeide de bevolking met 3 of meer per duizend door binnenlandse verhuizingen. Binnen de Randstad groeiden alleen de minder verstedelijkte regio’s sterk.